مجتهد متجزی
مجتهد متجزی به شخص قادر بر استنباط حکم شرعی در بعضی از ابواب فقه اطلاق می شود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۱۵
مراتب عاقله
عاقله، ضامن دیه قتل یا جراحت خطایی است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵
مرتد فطری
مرتد کسی است که از اسلام خارج شده و کفر اختیار نموده است بر دو قسم است: فطری و ملی که در ابواب مختلف فقه مانند طهارت، نکاح، ارث و حدود از آن بحث می شود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۳:۰
مرتد ملی
مرتد ملی، کافری است که در خانوادۀ غیر مسلمان به دنیا آمده وپرورش یافته است و بعد به اسلام گرائیده و پس از این گرایش دوباره از اسلام برگشته به کفر روی آورده است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۵۵
مرجعیت دینی
از آنجایی که اجتهاد، هدف علم اصول فقه و ثمره آن است؛ در میان شیعه و اهل سنّت، دارای پایگاه ویژه ای می باشد، همه مشکلات ناشی از بی قانونی، در پرتو شایستگی و کاردانی اجتهاد پویا، حل و فصل می گردند.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۵۰
مرجعیت شیعه
مراجع و فقیهان شیعه که توانایی استنباط احکام دینی از طریق ادّله شریعت را دارند به منظور تعیین و رفع مسئولیّت از خود و دیگران به امر اجتهاد اشتغال می ورزند و در این باب کوشش می نمایند که از این عمل در عرف متشرعه اجتهاد و در اصطلاح قرآنی به تفقّه تعبیر می شود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۴۵
مرجعیت فقها
دکترین عالمان شیعه از دوران غیبت تا حکومت صفویان، مبارزه برای حفظ مرکزیت تشیع و تکاپو برای بقا بوده است. تلاشی که به شیعیان هویتی مستقل بخشید و آنها را از محو شدن در اکثریت سنی حفظ کرد. عالمان شیعه در مواقع حساس و خطرناک تدبیری برای ماندن شیعه می اندیشیدند. بعد از به قدرت رسیدن صفویان، شیعه به عنوان یک ملت یا امتی مجتمع در مرزهای جغرافیایی یک کشور شکل گرفت و دیگر شیعه به عنوان یک اقلیت شکننده در مقابل اکثریت قدرتمند قرار نداشت؛ بلکه خود دارای کشور، حکومت، قدرت و نظام است. از این به بعد اهل سنت دشمن خطرناک شیعه نمی باشند، بلکه در اثر مناسبات بین الملل پدیده ای سیاسی به نام استعمار به وجود آمده است که هدف مبارزات عالمان شیعی را تشکیل می دهد.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۴۰
مرجعیت فقها در عصر غیبت
عصر غیبت، زمان امامت امام مهدی (عج) است که به دو قسمت غیبت صغری و غیبت کبری تقسیم می شود. بعد از غیبت صغری عصر مرجعیت فقیهان شیعه فرا می رسد. در این دوره فقها جانشینان امامان معصوم می شدند و به حل و فصل امور شیعیان پرداختند.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۵
مسئله ولایت مطلقه فقیه
مسأله امامت و ولایت سیاسی بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله) یکی از موضوعات بحث برانگیز و محور اصلی نزاع دو مذهب شیعه و سنی بوده است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۰
مسئولیت عاقله
در مقوله مورد بحث، یکی از موضوعاتی که به ویژه پس از وضع قانون مجازات اسلامی کشورمان در محافل فقها و علما و حقوق دانان مورد توجه قرار گرفته و درباره آن آرا و نظریات متفاوتی اظهار شده است، موضوع عاقله و مسئولیت آن در پرداخت دیه است. بیشتر فقهای اسلام اعم از شیعه و سنی به مسئول بودن عاقله جهت پرداخت دیه در قتل خطای محض فتوا داده اند.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۲۵
مصالحه در اموال کودک
اداره اموال صغار در کلیه امور مربوط به اموال آنان، تا زمان بلوغ و رشد برعهده اولیا آنان است. اولیای کودک همان گونه که بر اموال او ولایت دارند و باید در جهت مصلحت او در آن تصرّف نمایند، بر تمامی حقوق وی که در ارتباط با امور مالی است مانند مصالحه نیز ولایت دارند.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۲۰
مصلحت صغیر
بنابر اتفاق نظر علما ولایت و اداره کلیه امور مربوط به اموال صغار تا زمان بلوغ و رشد، بر عهده پدر، جدّ پدری، وصی،قیّم، حاکم و عدول مؤمنین است. پس «در برطرف شدن حجر از بچه، بلوغ کفایت نمی‌کند، بلکه باید با بلوغ، رشد پیدا کند و سفاهت نداشته باشد» با این فرق که تصرف طفل در چیزهای بزرگ و با اهمیت قبل از بلوغ چه با اذن سابق و چه با اذن لاحق ولی، صحیح واقع نمی شود و از موارد فضولی نیست ولی بعد از بلوغ و قبل از رشد، فضولی بوده و با اذن ولی نافذ می شود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۱۵
معامله فضولی
معامله فضولی این است که شخصی برای دیگری یا با مال دیگری، معامله کند بدون این که نماینده یا مأذون از طرف او باشد.
معامله فضولی ممکن است تملیکی یا عهدی باشد؛ معامله فضولی تملیکی مانند آن که شخصی مال دیگری را بدون اذن مالک به دیگری بفروشد و معامله فضولی عهدی مانند آنکه شخصی به حساب شخص دیگری متعهد شود که عملی را برای طرف دیگر معامله انجام دهد.
کسی که بدون نمایندگی و اذن برای دیگری معامله را تشکیل می دهد اصطلاحاً فضول و طرف معامله او را اصیل و شخص دیگر را که معامله برای او یا به مال او انجام شده است، غیر می گویند.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۵
مهریه
مهریه یا حِباء، مالی است که مرد به مناسبت عقد نکاح به زن پرداخت می کند. مهر به سه نوع مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه تقسیم می شود. مهرالمسمی باید شرایط مورد معامله را داشته و مقدار آن با تراضی زوجین تعیین می شود و در صورت فقدان شرایط صحت، عقد صحیح بوده و به جای آن مهر المثل ثابت می گردد. هرگاه مهرالمسمی عین معین باشد و معلوم گردد قبل از عقد معیوب بوده و یا بعد از عقد و قبل از تسلیم معیوب و یا تلف شود، شوهر ضامن عیب و تلف است.
عدم تعیین مهر در عقد ازدواج به سه صورت عدم ذکر مهر در نکاح، شرط عدم مهر و تفویض آن به یکی از زوجین یا شخص ثالث است. انحلال ازدواج در صورت فوت شوهر موجب ثبوت مهرالمسمی و در صورت طلاق قبل از نزدیکی موجب ثبوت نصف مهر و در صورت فسخ نکاح قبل از نزدیکی موجب عدم ثبوت مهر و فسخ بعد از نزدیکی موجب ثبوت تمام مهرالمسمی می شود. انحلال ازدواج قبل از تعیین مهر اگر قبل از نزدیکی باشد، در صورت طلاق مهرالمتعه و در صورت فوت یا فسخ نکاح مهر ثابت نمی شود. اما اگر قبل از تعیین مهر و بعد از نزدیکی باشد، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۲:۰
نذر
نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا بجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۵۵
نسب ناشی از زنا
هرگاه در نتیجه رابطه نامشروع، طفلی به دنیا آمد نسب او ناشی از زنا یا به تعبیر دیگر نامشروع است و طفل را ولد زنا نامند و شرعاً ملحق به زانی نمی باشد، اعمّ از این که زانی مرد باشد یا زن و یا هر دو.
در نسب ناشی از زنا مساله ای به نام ولایت پدر و جدّ پدری یا حق حضانت پدر و مادر و یا توارث بین فرزند و پدر و مادر و نیز الزام به انفاق نسبت به این فرزند وجود ندارد. تنها اثری که دارد حرمت نکاح است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۵۰
نسب ناشی از شبهه (فقه)
در نسب ناشی از زنا مساله ای به نام ولایت پدر و جدّ پدری یا حق حضانت پدر و مادر و یا توارث بین فرزند و پدر و مادر و نیز الزام به انفاق نسبت به این فرزند وجود ندارد. تنها اثری که دارد حرمت نکاح است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۴۵
نصاب زکات انعام ثلاثه
نصاب و به اندازه معین رسیدن مالی که موضوع زکات است از شرایط شش گانه وجوب زکات (۱) ازجمله زکات انعام ثلاثه که در اینجا بیان نصاب آن مورد نظر است، شمرده شده است. به همین لحاظ در کتاب های فقهی بسیار بکار رفته و در باب زکات از آن بحث می شود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۴۰
نصاب زکات طلا و نقره
در فقه برای وجوب زکات که از فروع دین و فی الجمله از ضروریات (۱) آن است، شرایطی ذکر شده است که یکی از آن ها رسیدن به اندازه های مقرر است که از آن به «نصاب» تعبیر می شود. به همین اعتبار در کتب فقهی و در مباحث زکات از آن بحث شده می شود.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۳۵
نصاب زکات و غلات
زکات از فروع دین اسلام و فیالجمله از ضروریات آن است؛ و منکر آن به تفصیلی که در کتاب طهارت گفتهشده است داخل در زمره کفار است. (۱) در فقه برای وجوب زکات شرایطی ذکر شده است که نصاب یکی از آنها است؛ و این نوشتار به اختصار به بیان حد نصاب غلات چهارگانه بر اساس کتاب تحریرالوسیله امام خمینی (س) میپردازد.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۳۰
نظریه اقامه حدود
موضوع اقامه حدود یا تعطیل آن در زمان غیبت معصومین علیه السّلام از مسائل پرماجرا در فقه امامیه است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۲۵
نظریه ولایت فقیه
ولایت فقیه اصطلاحی است برای نظام حکومت اسلامی پس از ائمه ی طاهرین علیه السّلام . ولایت فقیه به معنای زمام داری جامعه ی اسلامی از سوی کسی است که به مقام اجتهاد در فقه رسیده و حائز شرایط رهبری جامعه ی اسلامی می باشد.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۲۰
نظریه ولایت مطلقه فقیه
بین « ولایت فقیه » با «ولایت مطلقه فقیه» تفاوتی در ماهیت و جوهره ولایت سیاسی فقیه جامع الشرایط در عصر غیبت نیست، تنها تفاوتی که وجود دارد در نحوه ی نگرش و چگونگی استعمال این اصطلاح است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۱۵
نفقه اولاد اقارب
نفقه به معنای تهیه وسایل و ملزومات ضروری اولیه زندگی است و پرداخت نفقه اولاد بر پدر واجب است. اینکه آیا نفقه اولاد صغیر اقارب واجب است یا نه، بین علما اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی با استناد به روایات آن را واجب و برخی آنها را حمل بر استحباب کرده اند.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۵
نفقه زوجه صغیره
صغیر به کسی گفته می شود که به سن بلوغ شرعی نرسیده است. بنابر دیدگاه فقها برای پدر جایز است دختر خود را که به حدّ بلوغ نرسیده تزویج نماید.
بنابر اطلاقات بعضی از آیات قرآن و روایات بعد از عقد نکاح صغیره، پرداخت نفقه زوجه هرچند صغیره باشد، بر زوج کبیر واجب است. هم چنین در فرضی که زوج صغیر و زوجه کبیره است، پرداخت نفقه بر زوج هرچند صغیر باشد، واجب است.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۱:۰
نفقه نوه
نفقه در فقه، عبارت از فراهم کردن چیز هایی است که شخص برای ادامه زندگی به آن ها محتاج است. بنابر دیدگاه علما پرداخت نفقه اولاد بر پدر واجب است، در رابطه با نفقه نوه و نتیجه نیز طبق بیان آیات و روایات نزد شیعه پرداخت آن از جانب جد و جده واجب است. اما طبق دیدگاه برخی از اهل سنت این حکم اختصاص به فرزندان بلاواسطه دارد.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۵۵
نکاح شغار
شغار به نوعی ازدواج حرام گفته می شود که در عصر جاهلیت انجام می شد و پیامبر (ص) آن را ممنوع کرد.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۵۰
نکاح فضولی
نکاح در لغت به معنی وطی و عقد به وطی و تزویج»
و فضولی یعنی آنکه بی جهت در امور دیگران مداخله کردن است
و در اصطلاح فقهی عقدی است که شخص ثالث (بدون این که اصالتاً یا به طور وکالتی ماذون در امر نکاح باشد) دو نفر را به ازدواج هم درآورد.
به بیان دقیق تر «عقدی که از غیر وکیل و ولیّ صادر شده باشد «فضولی» نامیده می شود، چه از دو طرف فضولی باشد، یا از یک طرف، و چه مورد عقد، صغیر باشد یا کبیر، و چه عقدکننده خویشاوند شخص مورد عقد باشد مانند برادر و عمو و دایی، یا بیگانه باشد. و عقدی که از ولیّ یا وکیل به صورتی که در آن ماذون نبوده، صادر شود _ به اینکه ولیّ، عقد را بر خلاف مصلحت واقع سازد، یا وکیل برخلاف آنچه که موکّل تعیین نموده عقد نماید _ از موارد فضولی است.»
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۴۵
نکاح محلل
و فضولی یعنی آنکه بی جهت در امور دیگران مداخله کردن است
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۴۰
نکاح محلل (شرایط تحلیل)
و در اصطلاح فقهی عقدی است که شخص ثالث (بدون این که اصالتاً یا به طور وکالتی ماذون در امر نکاح باشد) دو نفر را به ازدواج هم درآورد.
جمعه, ۲۵ آذر ۱۴۰۱ - ۲۰:۳۵