مرحوم امام تعریف مشخصی از آزادی سیاسی ارائه نداده است. اما با مراجعه به سخنان ایشان روشن می شود که تعریف «حضور فعال مردم در صحنۀ سیاست» می تواند برآمده از آراء ایشان باشد. امام که رهبر بود و در رأس هرم قدرت قرار داشت، آن قدر از نقش مردم دم زد و خواستار حضور فعال آنان در همۀ عرصه های سیاست، یعنی «مشارکت، نظارت و اظهارنظر سیاسی» شد که در دموکراتیک ترین رژیم های کنونی معمول نیست.
آزادی در ایران نیز به عنوان یک آرمان سیاسی بلند و مقدس در تمام ادوار تفکر سیاسی معاصر، مطرح بوده است. کمونیستها، ملیّون و حتی مذهبیون سختآیین، در تعهد ورزیدن بدان تردیدی نداشتند.جای تردید نیست که آزادی ارزش و مفهوم مسلط در سیاست معاصر ایران در اندیشه و عمل بوده است
حضرت امام(س) فرمودند: همه جای دنیا این طور است که آزادی که هر ملتی دارد، در حدود قانون آزادی دارد. نمی تواند کسی به اسم آزادی قانون شکنی بکند. آزادی این نیست که مثلًا شما بایستید در کوچه به هر کس رد می شود یک ناسزایی بگویید خدای نخواسته؛ یا با چوب بزنید او را: «من آزادم!» آزادی این نیست که قلم را بردارید و هر چه دلتان می خواهد بنویسید، و لو بر ضد اسلام باشد، و لو بر ضد قانون باشد.