معنای دقیق مهجور کردن قرآن از دیدگاه امام خمینی (س)

مهجوریت قرآن

معنای دقیق مهجور کردن قرآن از دیدگاه امام خمینی (س)

امام خمینی (س) حقیقت مهجوریت قرآن را ترک مسائل مهم قرآنی و اسلامی و عمل برخلاف آن دانسته است.(۱) امام برای مهجوریت قرآن، ابعادی چند برشمرده اند از جمله: تدبر در قرآن کریم؛ حضرت امام شرایطی چون طهارت روح و پاکی از پلیدی طبیعت را برای درک حقایق قرآن و فهم آن لازم می داند و توجه بیش از حد به الفاظ و عبارات قرآن و تلاش برای پایان رسانیدن سوره ها در هنگام تلاوت را از نمونه های آشکار مهجوریت در تدبر در قرآن می شمارد(۲) و بر این باور است که قرآن باید در تمام شئون زندگی، اعم از مسائل عبادی، سیاسی و اجتماعی وارد شود.(۳) ایشان یکی از اقسام مهجوریت قرآن را عمل نکردن به دستور ها و فرمان های الهی قرآن می داند(۴) و مسائلی مانند بی توجهی به ابعاد هدایتی و تربیتی قرآن در دعوت به وحدت و نهی از اختلاف در میان مسلمانان و حکومت های اسلامی رها کردن حکومت عدل الهی و پایه گذاری انحراف از دین خدا را از نشانه های مهجوریت قرآن می داند.(۵) امام خمینی (س) عوامل موثر در مهجوریت قرآن را به دو بخش اصلی تقسیم می کنند:

۱- عوامل فرهنگی و اجتماعی: امام خمینی (س) غفلت مفسران از بیان جهات عرفانی، اخلاقی و اجتماعی قرآن را از عواملی می داند که سبب شده مردم قرن ها از حقایق قرآن محروم شوند.(۶) به اعتقاد ایشان فرهنگ نادرست بهره بردن از قرآن و آداب و رسوم غلط از عوامل مهجوریت قرآن است؛ یعنی مردم به قرآن، بیشتر برای استخاره، تبرک و مجالس مردگان توجه می کنند یا برخی اهل ظاهر، بیشتر عمر خود را صرف تجوید و جهات لغوی و آرایه های ادبی می کنند.(۷)

۲- عوامل سیاسی: یکی از نقشه های استعمار، منزوی کردن قرآن است آنان چون قرآن را سد راه اهداف استعماری خویش می دیدند، می کوشیدند با سوء استفاده از بی اطلاعی مردم مسلمان و نسل جوان از قرآن، از همه سو به قرآن یورش ببرند(۸) و دیگری تحقیر سیاست و سبک شمردن آن برای علما، به منظور دور کردن آن از صحنه سیاست و گاهی نیز قدرت های شیطانی به واسطه حکومت های منحرف که به دستورهای اسلام عمل نمی کنند، برای محو کردن قرآن و اثبات مقاصد شیطانی خود، قرآن را به خط زیبا چاپ می کنند و از این راه عقاید ضد قرآن را ترویج می کنند.(۹)

(۱) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۶، ص۳۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. مظلومند

(۲) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۲۰۲-۲۰۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸ تذکر بی بهره؛ خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۴۹۹ و ۵۰۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. هم و همت، روز ختم

(۳) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۶، ص۳۹-۳۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. شئون زندگی

(۴) خمینی، روح الله، کشف الاسرار، ص۲۲۰، تهران، بی تا.

(۵) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۶، ص۳۴ و ج۲۱، ص۳۹۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. اصل سیاسی، طاغوتیان

(۶) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۱۹۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. بالجمله، کتاب

(۷) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۱۹۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸ استخاره؛ خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۲۱، ص۳۹۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. مجلس مردگان

(۸) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۶، ص۳۳۶ و ج۱، ص۴۱۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. سد راه، از جلو خود

(۹) خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۹، ص۶۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰.