پرتال امام خمینی (س) / استفتائات

سؤال: حکم کسی که خودکشی کرده ولی او را نجات داده‌اند چیست؟

پاسخ کارشناس:

یأس از رحمت خدا از گناهان کبیره است. همچنین است کشتن نفسی که خدا کشتن آن را حرام کرده است مگر آن که به حق باشد. [۱] امام خمینی (س) در پاسخ به سؤال‌کننده‌ای که از خودکشی نجات پیدا کرده است می‌فرمایند: «خودکشی حرام است نه مقدمات آن، و نسبت به گذشته توبه نمایید، خداوند قبول می‏‌فرماید.» [۲]

در باب علاج آن، آدمی باید توجه کند به این‌که «از دام‌‏های بزرگ ابلیس، آن است که در ابتداء بنده را به غرور کشاند و او را به این وسیله افسارگسیخته کند و از معاصی‏ کوچک به بزرگ و از آن به کبائر و موبقات کشد، و چون مدتی بدین منوال‏ با او بازی کرد و او را به خیال رجاء به رحمت، به وادی غرور کشاند، در آخر کار اگر در او نورانیتی دید که احتمال توبه و رجوع داد، او را به یأس از رحمت و قنوط کشاند و به او گوید: از تو گذشته و کار تو اصلاح ‏شدنی نیست. و این دام بزرگی است که بنده را از درِ خانه خدا روگردان کند و دست او را از دامن رحمت الهی کوتاه نماید، و این منشأ خرابی‏‌های عجیب و مفاسد بی‏‌شمار است که ضرر این اشخاص به خود و به دیگران، از هر کس بیشتر است، و این از غایت جهل و نهایت شقاوت است.» [۳] پس «مقدم بر همه چیز آن است که یأس‏ از رَوْح اللَّه و قنوط از رحمة اللَّه را، که از جنود بزرگ ابلیس و از القائات شیاطین انسی و جنّی است، از قلب بیرون کنیم‏» [۴] زیرا «اثر و نتیجۀ این نومیدی و قنوط و حرمان و یأس، بازماندن از عمل و دست کشیدن از جدّیت و بریده شدن رشتۀ بندگی و گسیخته شدن افسار صاحب آن است. و کمتر چیزی بندۀ بیچاره را از درگاه حق تعالی و مقام مقدّسش، مثل این حالت دور، و از رحمتش مهجور کند.» [۵]

بنابر این مرتکب خودکشی ناموفق که فرصت زندگی مجدد یافته است باید در عاقبت امر خویش اندیشه نماید و با توکل و امید به خداوند کریم و دل بستن به رحمت بی‌پایان‌اش، از گذشته خود به درگاه آن قادر متعال و غفار مهربان‌ تضرع برد و توبه کند که فرموده است: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَی أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ [۶] بگو ای بندگانم که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته‏‌اید، از رحمت الهی نومید مباشید، چرا که خداوند همه گناهان را می‏‌بخشد، که او آمرزگار مهربان است‏. پس چشم دل باز کرده و پروردگار منان را شکر باید که به رحمت واسعه خویش با نجات دادن بنده خطاکارش، او را از پرتگاه ضلالت و آستانه جهنم ابدی بازگردانده و فرصتی مجدد برای تحصیل سعادت و توفیق استغفار و جبران گذشته عطا فرموده است.

۱۴۰۲/۰۴/۰۶ - محمد ساعدی

[۱] موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیله، ج ۱، ص: ۲۸۸، کتاب الصلاة، القول فی شرائط امام الجماعة، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - قم، چاپ: ۷، ۱۳۸۲ ه.ش.

[۲] موسوعة الإمام الخمینی، ج41، استفتائات امام خمینی (س)، ج‏10، ص: 100، سؤال 11440، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - قم، چاپ: ۷، ۱۳۸۲ ه.ش.

[۳] موسوعة الإمام الخمینی، ج۴۹، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص: ۱۳۹، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - قم، چاپ: ۷، ۱۳۸۲ ه.ش.

[۴] موسوعة الإمام الخمینی ۴۸ ، آداب الصلوة ( آداب نماز )؛ ص: ۱۵۳، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - قم، چاپ: ۷، ۱۳۸۲ ه.ش.

[۵] موسوعة الإمام الخمینی، ج۴۹، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص: ۱۳۹، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - قم، چاپ: ۷، ۱۳۸۲ ه.ش.

[۶] سوره مبارکه زمر، آیه ۵۳.