بهشت و دوزخ

حقیقت بهشت و دوزخ از نگاه امام خمینی (س)

در نگاه امام خمینی (س) حقیقت بهشت و جهنم، همان ظهور اعمال خوب و بد انسان می باشد که در نشئه آخرت بروز و ظهور می کند. البته بهشت و جهنم محدود به تمثل اعمال نیست؛ بلکه گاهی تجسم و اخلاق و گاهی نتیجه اعمال قلبی است؛(۱) همانطور که جهنم، باطن عالم طبیعت است.(۲) به باور امام خمینی (س) حقیقت بهشت و نعمت های آن، ظهور جمال حق تعالی و حقیقت جهنم ظهور جلال حق تعالی است که جمال حق در آن مخفی است.(۳) امام خمینی (س) در مورد مکان بهشت و جهنم معتقد است نشئه آخرت از جنس عالم ماده نیست و در مرتبه ای فوق دنیا است و بحث از مکان بهشت و جهنم، صحیح نیست؛ زیرا مکان از لوازم عالم ماده است و امری است که با مقایسه حاصل می شود در حالی که بهشت فوق مکان، زمان و جهت است و چون عالم آخرت عالمی مستقل و تام است، در خارج دارای مکان و جهت نیست.

امام خمینی (س) درباره مخلوق بودن بهشت و جهنم معتقد است، بهشت و جهنم از جهتی مخلوق و از جهتی مخلوق نیستند؛ به این معنا که اصل ماده و ساختار کلی آن موجود است؛ اما تعمیر آن و ساخت باغ و نهر و خانه بهشتی تابع اعمال انسان است و هم اکنون جهنم بر کافران احاطه دارد و مؤمنان هم اکنون در بهشت قرار دارند؛ ولی عالم ماده حجاب است، وقتی حجاب برداشته شد، انسان مشاهده می کند در بهشت است یا جهنم.(۴) به اعتقاد امام خمینی (س) اهل بهشت دارای لذت های جسمانی و روحانی هستند و حتی اولیای الهی به مرتبه بالای تجرد عقلانی رسیده اند، جسم و وجود برزخی دارند و از لذت های جسمانی در بهشت برخوردارند. همانطور که اهل جهنم، آتش عذاب بر ظاهر و باطن آنها احاطه دارد که بدن را در ظاهر و قلب را در باطن می سوزاند و چنین آتشی در عالم دنیا قابل تصور نیست و انسان جهنمی در میان این دو آتش باطنی و ظاهری در فشار هایی است که کوه های این عالم، طاقت لحظه ای از آن را ندارند.(۵)

(۱) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۱۳ و ۴۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. بهشت اعمال، بهشت جسمانی

(۲) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۴۶-۴۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۲. صورت جهنم

(۳) خمینی، روح الله، شرح دعاء السحر، ص۲۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۶. ظهور الجمال

(۴) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۸، ص۵۰۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. محیطة

(۵) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۷۳-۳۷۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۲. فشارهایی

. انتهای پیام /*