شیطان
تعریف شیطان از دیدگاه امام خمینی (س)
به باور امام خمینی (س) شیطان دارای واقعیت و نفس الامر است و دارای هویت برزخی و تجرد برزخی ظلمانی است. حضرت امام حقیقت ابلیس را همان وهم کل در عالم هستی می داند که مایل به شرور و فساد و دعوت کننده به افترا، کذب و تباهی است و سایر شیاطین و ابلیسها از مظاهر آن شیطان بزرگ هستند.(۱) امام خمینی (س) حقیقت شیطان را در نگاه عرفانی مظهر اسم مضل می داند که مرتبه آن پایینتر از ملائکه است. ایشان، شیطان را به معنای عام نیز تعریف کرده است که شامل هر آنچه انسان را از حق باز دارد و او را غافل کند و هر موجود شریری، اعم از جن و انس می باشد. نفوذ شیطان در انسان از راه القائات و تصرف شیطانی که منشاء تخیلات باطل و اوهام خبیث می گردد به نحوی که عزم و اراده انسان تابع آن می شود و تمام اعمال قلبی و جوارحی او از سنخ اعمال شیطانی می گردد(۲) و در نهایت سبب شقاوت و بدبختی انسان می شود؛ از این رو این یاس و ناامیدی از جنود شیطان است و از آنجایی که وسوسه های شیطان تا آخر عمر انسان ادامه دارد، لازم است انسان همیشه مراقب وسوسه ها و حیله های او باشد؛(۳) زیرا شیطان با وسوسه و اغوای انسان ها به گناه و تبهکاری، آنها را گمراه کرده و به تدریج به شیطان انسی تبدیل می کند. لذا پناه بردن و استعاذه به خداوند یکی از راه های دوری از شیطان است؛ زیرا تا وقتی که انسان به حق تعالی پناه می برد، از فریب و وسوسه های شیطان در امان خواهد بود. امام خمینی (س) علت رانده شدن شیطان از درگاه الهی را خودبینی و عجب او می داند که سبب استکبار و سرپیچی از فرمان الهی شد.(۴) عدم سجده شیطان بر آدم به خاطر عدم معرفت به روحانیت آدم بود؛ زیرا شیطان به ظاهر آدم توجه کرد و از باطن او غافل گشت؛ زیرا حقیقت آدم و انسان همان روح است که مظهر الوهیت است و خداوند این روح را به خود نسبت می دهد.(۵)
(۱) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۴-۲۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۲. وهم کل
(۲) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۷۶-۷۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. خبث
(۳) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۱۶، ص۲۲۳-۲۲۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. خدعه
(۴) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۲۰۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. عجب
(۵) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۴۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. الهیت
.
انتهای پیام /*