هر چقدر در مکتب اهل بیت علیهم السلام شاگرد زرنگ تر باشی به همان میزان به آنها شباهت پیدا می کنی. امام هم یکی از آن شاگردهای ممتاز بود. خانم حائری همسر حاج آقا مصطفی خمینی از نوع رفتار امام و تقیدشان به نظافت و نظم روایت شیرینی دارد.
فریادی قم را از خواب شبانه بیرون کشید، پسر حاج آقا روح الله بود که می گفت: مردم خمینی را بردند...
هنوز نوجوان دبیرستانی بود. همان سالی که مرجع شیعیان، آیت الله العظمی بروجردی دعوت حق را لبیک گفته بود. آقا سید محمود برای دیدار با پدر راهی یزد شده بود. نامی ورد زبان پدر بود. مدام از حاج آقا روح الله می گفت و شایستگی هایش. سید محمود بسیار دلش می خواست زودتر این حاج آقا روح الله را از نزدیک ببیند. خدا آرزویش را مستجاب کرد و سال ها همجواری با آقا روح الله را روزی اش کرد.
وقتی به قم وارد شدم مدت کوتاهی از وقایع 15 خرداد 42 و دستگیری امام گذشته بود. من به مدرسه آیتالله بروجردی وارد شدم.
دکتر محمد رجبی دوانی از اساتید فلسفه، نوجوانی اش با ایام آزادی امام از زندان و حصر مصادف شده بوده که از آن روزگار به بیان خاطراتی پرداخته که خواندنی است.
امام می گفتند اگر بناست که شما جنگ را ادامه بدهید بدانید که اگر این جنگ با این وضعی که شما دارید ادامه یابد و شما موفق نشوید دیگر این جنگ تمام شدنی نیست و ما باید این جنگ را تا نقطه ای خاص ادامه بدهیم و الان هم که قضیه فتح خرمشهر پیش آمده بهترین موقع برای پایان جنگ است.
فرمانده عراقی از یک جوان ایرانی که به اسارت گرفته شده بود، خواست که به امام خمینی فحش بدهد. جوان ایرانی نپذیرفت و آن فرمانده دستور داد او را تیر باران کردند.
روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی بود، نوفل لوشاتو محل رفت و آمد خبرنگاران و مهمانان خارجی و ایرانی بود، همه مسائل آینده ایران از امام پرسش می شد. از جمله سوال های مهم، چگونگی حکومتی بود که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی قرار بود تشکیل شود که امام به روشنی به این سوال پاسخ می دادند. جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم نه یک کلمه زیاد.
امام هم فردی است از همین کشور...
یک بار که با جمعی از پرسنل نیروی دریایی ارتش در حسینیۀ جماران به محضر امام شرفیاب شدیم در ابتدای برنامه، گروه سرود و موزیک ارتش شاخه های گلی را که در دست داشتند به سمت جایگاه امام پرتاب می کردند. بعد از لحظاتی دیدم حاج احمد آقا و آقای انصاری که در کنار امام بودند شاخه های گل را از زمین برمی داشتند و به امام می دادند و ایشان با مهربانی و تبسم خاصی آنها را به میان جمعیت پرتاب می کردند.
برای اولین بار که امام به نجف آمدند اول از همه یکراست به حرم مطهر امیرالمؤمنین (ع) مشرف شدند و بعد وارد مراسم استقبالی شدند که به مناسبت ورودشان تدارک دیده شده بود. امام در سال اول اقامتشان در نجف یک سال تمام، روزی دوبار صبح و شب به حرم مشرف می شدند.
نجف آب و هوای خشک و گرمی دارد. گرمای تابستانش به قدری آزاردهنده است که مردم به سرداب ها پناه می بردند. روزه داری در این آب و هوا بسی دشوار است آن هم برای کسی که از میانسالی عبور کرده است.
چند صباح پیش از ورود به ماه مبارک رمضان، امام خمینی در نامه ای خطاب به فاطمه طباطبایی، عروسشان، به نکته های مهمی اشاره کردند.
روش امام در مبارزه با رضا خان و بعدها محمدرضا پهلوی با سیره بزرگان حوزه مانند آیات الله بروجردی و شیخ عبدالکریم حائری متفاوت بود. امام روحیه ظلم ستیزی قوی ای داشت اما این روحیه و منش هیچ گاه باعث نشد که کوچکترین بی احترامی ای از سوی امام نسبت به این بزرگواران صورت گیرد.
حاج احمد آقا بسیار دقیق و باهوش بود. هیچ وقت گرفتار جوسازی ها نمی شد و سعی می کرد حرف همه را بشنود و همه شنیده ها را بی کم و کاست به امام منتقل کند. همسر ایشان این خصلت ها را روایت کرده است.
شصت سال با خمینی روح الله در بالا و پایین های بسیار زندگی همراه بود و خم به ابرو نمی آورد، در ناز و نعمت بزرگ شده بود اما به زندگی سر و ساده حاج آقا روح الله دل سپرده بود و همراهی شد که جا پای قدم های همسرش می گذاشت و پیش می رفت. اما با همه سختی های زندگی هیچ روزی سخت تر از رفتن آقاروح الله نبود.
کلیه حقوق برای موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) محفوظ است.