قضاوت، مسألۀ بسیار خطیر
من اول به طورکلی عرض کنم که مسألۀ قضاوت یک مسألۀ بسیار خطیری است. شماها که قاضی هستید، بسیار برایتان خطرناک است. اگر ملاحظۀ روایات کرده باشید، می بینید که مسأله چقدر مشکل است. شما با اَعراض مردم، با جان مردم، با اموال مردم، سروکار دارید. چنانچه خدای نخواسته به طور دقیق، به طور شایسته عمل نشود، علاوه بر مسئولیت شرعیه نسبت به اصل قضیه، یک مسئولیت بزرگتری هم هست. و آن این است که شما قاضی در جمهوری اسلامی هستید، و ممکن است که جمهوری اسلامی در خطر بیفتد؛ یعنی و جهه اش یک و جهۀ ناشایسته ای بشود.(1)
20 / 7 / 58
* * *
عدم اعتنا به توصیه های ناحق
مسألۀ قضا هم که می دانید چقدر مسألۀ مهمی است در شرع. سر و کار شما با چه چیزهایی هست که همۀ حیثیت اشخاص در دست شماست. باید البته با کمال احتیاط، و با کمال قدرت.
هم احتیاط باید در کار باشد؛ هم قدرت باید در کار باشد. کسی که مجرم است باید به جزای خودش برسد و توصیه از احدی قبول نباید بشود. من این را کراراً گفته ام، اگر از من توصیه برای کسی آمد، از دفتر من برای کسی توصیه آمد، از کسانی که به من مربوطند توصیه آمد، بزنید به دیوار! قاضی نباید تحت تأثیر کسی باشد. قاضی آزاد است و باید در محیط آزاد عمل بکند. توصیه ها را هیچ به آن اعتنا نکنید. اگر یکوقت توصیۀ بحقی است که خوب، آن وقت شما البته باید توصیۀ بحق را رسیدگی بکنید. بر فرض که توصیه هم نشود، باید رسیدگی بکنید. اگر خدای نخواسته یک توصیه ای است که ناحق است، هیچ نباید به آن اعتنا کرد. در هر صورت قاضی مستقل است و خودش باید نظر بدهد؛ لکن خدا را شاهد ببیند. این قلمی که دست می گیرد قلمی است که ممکن است که آبروی یک مُسْلِمی را از بین ببرد؛ و ممکن است احقاق حقی بکند. و همین طور در همۀ امورباید خدای تبارک و تعالی را ناظر و حاضر ببینید.(2)
20 / 7 / 58
* * *
وظیفه سنگین قضاوت
روحانیینی که در قوۀ قضاییه و مشغول قضاوت هستند یا مشغول یک کار دیگری هستند، اینها وظیفه شان زیادتر از دیگران است. اگر ـ خدای نخواسته ـ یک قضاوتی برخلاف حق واقع بشود ـ ولو اشتباهاً ـ این منعکس می شود که اینها دارند خرابکاری می کنند.(3)
10 / 4 / 60
* * *
قاضی بر شفیر جهنم
و از اینها بالاتر قضات هستند؛ قاضیهایی که جان و مال و ناموس مردم در قبضۀ آنها و تحت نظر آنهاست. آنها باید توجه بکنند، دقت بکنند و ملاحظه بکنند که مبادا یک وقت یک مظلومی را آنها به اسم ظالم به حبس بیندازند یا ـ خدای نخواسته ـ به اعدام. اینها در این دنیا مسئولیت دارند، اگر از زیر بار مسئولیت این دنیا فرار کنید، از زیربار مسئولیت خدا فرار نمی توانید بکنید. قاضی بر شفیر جهنم است؛ عَلی شَفیر النّارِ[2] او لب جهنم نشسته است. همه چیز مردم دست این قضات است، چه قضات دادگاههای انقلاب و چه قضات دادسراها و دادگستریها. باید توجه بکنند این قضات به اینکه اینها هم خدمتگزار هستند و کارشان بسیار حساس [است ]و مسئولیتشان بسیار بزرگ و اگر ـ خدای نخواسته ـ لغزشی بکنند و جان یک مسلم، مال یک مسلم، ناموس یک مسلم به واسطۀ خطای آنها، به واسطۀ ـ خدای نخواسته ـ تعمد آنها آسیب ببیند، در این دنیا باید محاکمه بشوند و اگر اینجا فرار از محاکمه کردند، در بارگاه حق تعالی هیچ نمی توانند فرار کنند.(4)
17 / 5 / 61
* * *
قضاوت، تکلیف الهی
و باید به همۀ آقایان راجع به این مسئله قضا عرض کنم که امر قضاوت یک چیزی است که بسیار مسئولیتش زیاد است. انسان با جان مردم، با ناموس مردم، با مال مردم، با حیثیت مردم، با آبروی مردم، سر و کار دارد. یک لغزش ممکن است که تمام بشود به اینکه آبروی یک مسلمانی ریخته بشود. یک لغزش ممکن است که یک مسلمانی را تا آخر عمر محروم کند، بدبخت کند. این چیزهایی است که برای قوۀ قضاییه هست. لکن با همۀ اینها چون تکلیف الهی است و ما نمی توانیم به واسطۀ مشکل یک امری، از تکلیف الهی شانه خالی کنیم تکلیف الهی است، از این جهت، باید قیام کرد به آن.
و قضیۀ قضاوت و ـ عرض می کنم ـ اینها حق اشخاص دانشمندی است که قضاوت اسلامی را بدانند، عدالت داشته باشند، تقوا داشته باشند، بفهمند که با چه مطلبی سر و کار دارند؛ به چه کار بزرگی دارند مشغول می شوند. یک لغزش، یک کشور را گاهی وقتها شاید از بین ببرد، یا یک خانواده را تا آخر ضعیف کند و از بین ببرد؛ و از آن طرف هم، یک کار خوب یک کشور را روشن می کند. خدمت در قضا خدمت بزرگی است. محرومینی که غالباً اشخاص آنها را از جهاتی محروم کرده اند و ظلم کرده اند، آنها را به حقوق خودشان می رساند. (5)
19 / 10 / 61
* * *
رعایت موازین اسلامی با مجرمین
متصدیان حبسها و زندانها باید این معنا را توجه داشته باشند، چه اشخاصی که در رأس هستند و چه اشخاصی که مشغول اجرای عمل هستند، باید این معنا را توجه بکنند که حدود الهی معنایش این نیست که یک کسی که مستحق قتل است ما فحشش بدهیم؛ جایز نیست این، یا به او سیلی بزنیم؛ حق نیست؛ یعنی، قصاص دارد این. یک نفر آدم جانی که دارند می برند بکشندش، اگر شما یک سیلی بزنید، او حق دارد به شما سیلی را عوض بزند و خلاف شرع کردید. گمان نکنید که حالا که این آدم توی حبس آمده است، ما باید با او رفتار بد کنیم. ان شاءالله ، نمی کنید و نباید بکنید.
و همین طور قضات محترم شرع، باید موازین را با دقت، با کمال دقت، موازین را عمل بکنند و ـ خدای نخواسته ـ یک وقت بر خلاف موازین اسلامی واقع نشود. مایی که مدعی هستیم که جمهوری مان جمهوری اسلامی است، احکام اسلام باید در این جمهوری اجرا بشود. (6)
31 / 5 / 61
* * *
اهمیت قضا و خطر عظیم قضاوت
و به قضات محترم در عصر حاضر و اعصار آینده وصیت می کنم که با درنظر گرفتن احادیثی که از معصومین ـ صلوات الله علیهم ـ در اهمیت قضا و خطر عظیمی که قضاوت دارد و توجه و نظر به آنچه دربارۀ قضاوت به غیر حق وارد شده است، این امر خطیر را تصدی نمایند و نگذارند این مقام به غیر اهلش سپرده شود؛ و کسانی که اهل هستند از تصدی این امر سرباز نزنند و به اشخاص غیر اهل میدان ندهند؛ و بدانند که همان طور که خطر این مقامْ بزرگ است، اجر و فضل و ثواب آن نیز بزرگ است؛ و می دانند که تصدی قضا برای اهلش واجب کفایی است.(7)
15 / 3 / 68
* * *
منبع: کتاب اقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س).
(1)-- 20/ 7/ 58-- سخنرانی در جمع اعضای سمینار دادگاههای انقلاب ج 10، ص 270
(2)-- 20/ 7/ 58-- سخنرانی در جمع اعضای سمینار دادگاههای انقلاب، همان، ص 271- 272
(3)-- 10/ 4/ 60-- سخنرانی در جمع روحانیون تهران، ج 15، ص 10
(4)-- 17/ 5/ 61-- سخنرانی در جمع استانداران سراسر کشور، ج 16، ص 413- 414
(5)-- 19/ 10/ 61-- سخنرانی در جمع قضات شورای عالی قضایی و دیوان عالی کشور، ج17، ص 231- 232
(6)-- 31/ 5/ 61-- سخنرانی در جمع مسئولان کاروانهای حج، ج16، ص 422- 427
(7)-- 15/ 3/ 68-- وصیتنامه سیاسی- الهی امام خمینی، ج21، ص424
.
انتهای پیام /*