پرتال امام خمینی(س): آیت‌الله غلامرضا رضوانی، مهرماه ۱۳۰۹ در شهرستان خمین به دنیا آمد. هجده سالگی برای تحصیل علوم دینی وارد حوزه علمیه قم شد. و از همان ابتدا به دیدار امام رفت و تا آخر به عنوان شاگرد ایشان باقی ماند. وی ۴ سال بعد، در سال ۳۲ پس از تلمذ از محضر اساتیدی چون امام خمینی، آیت الله سلطانی طباطبایی و شیخ عبدالجواد اصفهانی عازم حوزه علمیه نجف شد و به تعبیر خودشان، ارتباطش با امام قطع شد تا سال ۴۱ که مسئله انجمن‌های ایالتی و ولایتی مطرح می‌شود و آیت‌الله رضوانی از عراق به تهران آمده و در قاسم آباد تجریش به دیدار امام می‌رود. بسیاری به او می‌گویند در قم بماند و نجف را رها کند. اما وقتی با امام مشورت میکند، امام او را برای عزیمت دوباره به نجف تشویق میکند. آیت‌الله رضوانی دلیل تشویق امام را توجه و تاکید امام به جدیت در امر تحصیل می‌داند.
زمان زیادی طول نکشید که امام نیز بالاجبار رهسپار نجف می‌شود و او همچنان شاگرد امام می‌ماند. رضوانی از استقبال گرم علمای نجف از امام یاد میکند اما درعین حال می‌گوید علمای نجف درباره نهضت امام رفتار مطلوبی نداشتند. آیت‌الله رضوانی درباره درس امام می‌گوید؛ بخشی از درس امام به ولایت و حکومت مربوط می‌شد. گاهی در میان درس به مسائل روز می‌پرداخت.
روایت طلبگی از زبان آیت الله رضوانی
اینجانب، پس از پایان دوره تحصیلی جدید، در سال ۱۳۲۷، جهت تحصیل به قم مشرف شدم و در آن مکان، تاسال۱۳۳۲، دروس: صرف و نحو، منطق، اصول و فقه را، نزد اساتید بزرگوار آموختم. در همانجا بود که قسمتی از بحث خارج فقه واصول مرحوم آیت‌الله بروجردی و حضرت امام رضوان الله تعالی علیهما، شرکت کردم و پس از آن به نجف اشرف مشرف شدم و تا سال ۵۸، در آن حوزه مقدس، به ادامه تحصیل و شرکت در بحث خارج آیات عظام: مرحوم آیت‌الله شاهرودی،و امام رضوان الله تعالی علیهما اشتغال داشتم تا آن که به دست رژیم جائر عراق و حزب بعث از کشور عراق اخراج شدم .»(مجله حوزه، خرداد و تیر ۶۹، شماره ۳۸ و ۳۷، صفحه ۵۳) آیت‌الله رضوانی از فضلای بنام حوزه نجف و در علوم ریاضی، منطق و فلسفه ید طولائی داشت و حوزه درس منظومه حاج ملا هادی سبزواری با برخی از شاگردان حضرت امام اداره می‌کرد.
اولین مصاحبه
بیشترین و موثرترین دوران خدمت او به نهضت امام، به سال‌های حضور امام در نجف مربوط است. وی در این سال‌ها مسئول دفتر امام خمینی در نجف می‌شود و بسیاری از امور دفتر از جمله شهریه طلاب و نیز دیدارهای سیاسی امام را هماهنگی می‌کرد. یکی از مهمترین دیدارهایی که با هماهنگی و حضور آیت‌الله رضوانی در نجف انجام شد، اولین مصاحبه امام با رسانه‌ها بود. او (۴ اردیبهشت ۱۳۵۷) خبرنگار روزنامه لوموند را به بیت امام آورد و امام علی رغم ممانعت دستگاه اطلاعات و امنیت عراق، گفتگوی معروف خود را انجام داد. شبیه همین گفتگو، با خبرنگار بی بی سی انجام شد که حتی با هجوم نیروهای امنیتی عراق و مصادره کردن نوارها و فیلم های گفتگو مواجه شد. البته به گفته آیت‌الله رضوانی، نوار دیگری توسط افراد بیت ضبط شده که از دسترس ماموران خارج شده بود.
سال‌های نجف
آیت‌الله رضوانی، خاطرات مهمی درباره نحوه مدیریت بیت امام دارد. از جمله اینکه سنت حوزه نجف بر این بوده که شهریه طلاب غیرایرانی، نصف طلاب ایرانی بوده است. این تبعیض را با این ذهنیت توجیه می کردند که هزینه حوزه‌های علمیه را ایرانی ها پرداخت می‌کنند پس شهریه طلاب ایرانی باید دو برابر باشد. آیت‌الله رضوانی می‌گوید، نخستین شهریه بیت امام توسط آقای نصرالله خلخالی طبق همین سنت حوزه بصورت نصف به غیرایرانی‌ها پرداخت شد. طلاب افغانی نامه‌ای به امام نوشتند و اعتراض کردند که از شما انتظار نداشتیم. امام بلافاصله دستور دادند که شهریه یکسان پرداخت شود. نباید میان ایرانی و افغانی و .. تبعیض قائل شد. آیت‌الله رضوانی می‌گوید این روش امام در دیگر بیوت مراجع نیز پیاده شد.
استاد در نگاه شاگرد؛ طلبه ورزیده و متکی به خود باشد
مرحوم آیت‌الله رضوانی در مورد مراد و استادش می‌گوید: «با حضرت امام از همان بدو شرکت در بحث خارج آن مرحوم آشنا شدم و تا زمانی که بنده در قم بودم در بحث فقه ایشان شرکت می‌کردم . هنگامی که امام را از تبعیدگاه ترکیه به عراق آوردند، در نجف اشرف خدمتشان بودم و حدود ۱۴ سالی که در عراق مشرف بودند از محضرشان بهره مند بودم...
ویژگی حضرت امام(ره) در تدریس دراین بود که سعی می‌کردند محصل ورزیده و متکی به فهم خود تربیت شود. خلاصه کلام جوری بار بیاید که بتواند دراحکام و مطالب علمی تحقیق کند و مقلد بار نیاید... نظرات فقهی امام(ره) موجب این تحول عظیم تاریخی گردید که حکومت اسلام، بمعنی الکلمه، شکل یابد. البته مجرد نظرات فقهی نبود، بلکه این نظرات، توأم بود با پشتکار فراوان در پیاده کردن آنها و روشنی نسبت به وضع جهان دراین ظروف به اضافه خودسازی، که آن را امام از همان اوائل جوانی دنبال کرده بود و خود را آماده ساخت. این امور دست به هم داد و این تحول را به وجود آورد...
ویژگی حضرت امام(ره) در فتاوی این است که ایشان، شدیداً معتقد بود که خصوصیات زمان و مکان و سایر امور در فهم احکام از روایات دخالت دارد و بایست به آنها توجه شود که با قطع نظر از این امور، ممکن است حکمی بر خلاف آنچه هست همیشه فهمیده شود.» مجله حوزه، فروردین و اردیبهشت - خرداد و تیر ۱۳۶۹، شماره ۳۷ و ۳۸
گفتنی است کتاب‌های ارزشمندی چون «حاشیه بر عروة الوثقی»، «حواشی بر کفایة الاصول» و «مکاسب» از جمله آثار مرحوم آیت‌الله رضوانی به شمار می‌روند. وی نقل میکند: ویژگی امام در تدریس این بود که سعی می‌کردند طلبه ورزیده و متکی به خود تربیت شود. طوری بار بیاید که بتواند در احکام و مطالب علمی تحقیق کند و مقلد بار نیاید. پا به پای آفتاب ج۳
کسی حق ندارد موضوع مرجعیت را مطرح کند
او که شاگرد و مسئول دفتر امام بود از تعبد و خلقیات رفتاری امام، توصیف دقیقی دارد. می‌گوید هر شب مقید به حضور در حرم امام علی و زیارت امام بود. به زیارت عاشورا و زیارت جامعه کبیره بسیار علاقه داشت. به عبادات آخر شب بسیار اهمیت می‌دادند. خیلی سبک غذا می‌خورد. حتی یک بار آقای دعایی می‌گفت با امام رفتیم در هتلی (هنگام باز‌گشت از مرز کویت) اقامت کنیم به امام گفتم شام چه می‌خورید؛ گفتند من ماست و نان می‌خورم؟ وقتی آیت‌الله حکیم فوت کرد، مباحثی در بیت امام درباره مرجعیت مطرح شد. و می‌خواستند نام امام را به عنوان مرجع و زعیم حوزه عنوان کنند امام دستور دادند این مباحث مطرح نشود. کسی حق ندارد اسم کسی را ببرد.
وصی امام
یکی از افتخارات آن مرحوم، تعیین او به همراه سه نفر دیگر به عنوان وصی امام راحل در پیش از انقلاب است؛ در متن این وصیت‌نامه آمده است: «عطف به وصیتی که نمودم و آقایان [حبیب الله] اراکی و [غلامرضا] رضوانی و خاتمی [سید عباس خاتم یزدی] و [سید جعفر] کریمی را وصی قرار دادم، اگر برای یک نفر یا بیشتر پیشامدی شد که نتوانست قیام به امر کند سایر آقایان به جای او یک نفر مورد اطمینان و معروف به صحت و امانت را تعیین کنند. مقصود آن است که مادام که به وصیت عمل نشده چهار نفر مورد اطمینان کفیل امر باشند و در غیاب یکی یا دو نفر بقیه آقایان اقدام به عمل کنند تا حاضر شود. از خداوند تعالی توفیق همه را خواستارم، روح‌الله الموسوی الخمینی. ۱۲ ذی‌الحجه ۹۷ (صحیفه امام. ج۳، ص ۲۷۰»)
آیت‌الله رضوانی حتی پس از انقلاب نیز در نجف باقی ماند و در نهایت دقیقا زمانی که سفارت ایران در عراق تعطیل شد، او نیز همراه حجت الاسلام والمسلمین دعایی سفیر جمهوری اسلامی در عراق از این کشور اخراج شدند.
ایشان دارای آثاری است کتاب های ارزشمندی چون «حاشیه بر عروة الوثقی»، «حواشی بر کفایة الاصول» و «مکاسب» از جمله آثار مرحوم آیت‌الله رضوانی به شمار می‌روند. امام خمینی، اول اسفندماه سال ۱۳۵۸ این فقیه اندیشمند را طی حکمی، به عضویت شورای نگهبان منصوب کرد.
آیت الله رضوانی، پس از سه سال خدمت در این نهاد، به قید قرعه و طبق قانون از شورای نگهبان خارج شد و به ریاست دیوان عدالت اداری منصوب شد. همچنین در حکم دیگری از امام، پس از رحلت آیت‌الله سیداحمد خوانساری، به امام جماعت مسجد معروف سید عزیزالله در بازار تهران معرفی شد. افزون بر این‌ها، یک دوره عضویت در مجلس خبرگان رهبری، جزو سوابق کارنامه وی است. رضوانی یک بار دیگر، در سال ۱۳۶۸ با حکم رهبر معظم انقلاب به عضویت شورای نگهبان درآمد و تا آخر عمر در این سمت باقی ماند. وی در نهایت شامگاه ۳۰ فروردین ۹۲ حیات را به درود گفت.
.
انتهای پیام /*