شیعه علیه تروریسم حرکت می کند
(مصاحبه با آقای نامیک آبیشف، از فعّالان مذهبی روسیه)
حضور: ضمن تشکر، اینطور که شنیدیم شما در حوزه علمیه قم درس خوانده اید. ابتدائاً قدری در این زمینه و نیز فعالیتهای مذهبی خود توضیح دهید.
آقای نامیک آبیشف: بله، من بعد از اخذ دیپلم به حوزه علمیه قم رفتم و در مرکز جهانی علوم اسلامی، دوره تحصیل خود را به اتمام رساندم. بعداً از طرف سازمان مدارس خارج از کشور حوزه علمیه برای تبلیغ و تدریس به داغستان اعزام شدم. در آنجا مدرسه ساختیم، مسجد ساختیم و به تدریس و تبلیغ مشغول بودیم و سپس به دانشکده رسول اکرم(ص) که از طرف ایران در مسکو تأسیس شده بود اعزام شدیم. در مسکو مسئولیت دارالقران به عهده اینجانب است و همراه آیت الله قبایی، علاوه بر تدریس، پاسخگوی استفتائات شرعی نیز هستم. علاوه بر اینها از طریق ماهواره برنامه های مذهبی داریم که از طریق کابلی هم در مسکو و اطراف آن پخش می شود. یک برنامه تلویزیونی هم داریم به نام «جهان اسلام» که الآن سال چهارم است که ادامه دارد و برنامه بسیار مؤثری است. در این برنامه هفته ای دوبار مردم می توانند به صورت مستقیم با ما تماس بگیرند و پرسشهای خود را مطرح کنند.
از تلفن های اولیه مردم معلوم بود که اسلام در آنجا ضعیف بوده ولی امروز بعد از چهار سال الحمدلله این برنامه تأثیر زیادی در آشنایی مردم روسیه با اسلام داشته است.
البته خوب، ما مشکلاتی هم داشته و داریم؛ مثلاً برنامه ما بر اساس مذهب خودمان است یعنی بر اساس مذهب شیعه و ممکن است پیروان سایر مذاهب، اهل تسنن هم مسائلی داشته باشند و ما برای حفظ وحدت و جلوگیری از اینگونه مشکلات از آنها نیز دعوت می کنیم تا در برنامه های ما شرکت کنند. همچنین ما هر سال از شهرهای مختلف روسیه کاروانهایی را برای مراسم حج، زیارت امام رضا علیه السلام در مشهد، زیارت امام حسین علیه السلام در کربلا می بریم و الحمدلله کارها خوب است و ما روی هم رفته موفق بوده ایم.
حضور: الحمدلله. امیدواریم شما همیشه موفق باشید. امّا با تمام این فعالیتها شما خیلی جوان به نظر می رسید. آیا از دوران حیات امام خمینی خاطره ای، مطلبی، به یاد دارید؟
آبیشف: من وقتی سنم خیلی کم بود، فکر می کنم حدود 15 سال، در آذربایجان شوروی پیش یکی از روحانیون می رفتم برای یاد گرفتن قرآن. آن زمان مدرسه ای برای آموزش قرآن و مسائل دینی وجود نداشت. استاد ما روحانی گرانقدری بود. یک روز که رفتم منزل ایشان برای همان درس قرآن، دیدم داخل حیاط خیلی شلوغ است. شیون مردم بلند شده و همه گریه می کنند. من فکر کردم شاید استاد ما فوت کرده است. گریه زنها بلند شده بود و مردم به سوی خانه ایشان می آمدند. من از این و آن پرسیدم چه شده؟ چه خبر است؟ گفتند می گویند امام خمینی فوت کرده است. من از آن موقع امام خمینی رحمة الله علیه را شناختم. تا آن زمان نمی دانستم که حضرت امام آنطور در میان مردم ما محبوب است.
باید توجه داشته باشید که در شوروی سابق حتّی به زبان آوردن نام امام خمینی، مشکل بود، با این همه، مردم آن طور عاشق او بودند. من در یک کلمه می توانم بگویم که امام خمینی، پیامبر زمان خودش بود. ما، در طول تاریخ نداریم پیامبری که اینچنین یک کشور بزرگ چند ده میلیونی را متحول کند و یک نظام اسلامی و یک دولت اسلامی بسازد، در تمام جهان امروز تأثیرگذار باشد و طرفداران آزادی این چنین به دنبال او بروند. ما همیشه زندگی ایشان را مطالعه می کنیم و سعی داریم انشاء الله راه ایشان را ادامه دهیم. با قاطعیت می توانم بگویم که اگر مستضعفان جهان، راه امام را بپیمایند برابر قدرتها و مستکبران پیروز می شوند.
حضور: جایگاه امام، یا تصویر امام در رسانه ها خصوصاً رادیو و تلویزیون روسیه یا آذربایجان چگونه است؟
آبیشف: متأسفانه رادیو و تلویزیون آذربایجان یا روسیه برنامه چندانی برای امام ندارند، علت آن هم معلوم است. امام که در میان مردم طرفداران زیادی دارد طبعاً دشمنانی هم دارد که علیه او به تبلیغات باطل دست می زنند. یادم می آید در همان دوران نوجوانی که عرض کردم آنقدر علیه امام تبلیغ سیاه کرده بودند که ـ از روح بلند امام پوزش می طلبم ـ فکر می کردیم او جنگ طلب است و اسباب کشته شدن جوانهاست. آنها نمی گفتند که حضرت امام از دیانت و آزادی دفاع می کند.
حالاست که ما می دانیم دین الهی از راه نبرد با دشمنان خدا و کفار و مشرکان به دست ما رسیده است.
حضور: بعد از فروپاشی شوروی سابق وضعیت دیانت و دینداران در جمهوریهای فعلی خصوصاً روسیه از چه قرار است؟
آبیشف: بعد از فروپاشی در حدی که شخصی برود مسجد و نمازش را بخواند و کاری به مسائل سیاسی نداشته باشد، آزاد است. در خود مسکو کسی نمی تواند بگوید چرا به مسجد می روی، چرا نماز می خوانی، چرا قرآن می خوانی، چرا روزه هستی و...
در زمان شوروی سابق اینطور نبود. ولی الآن الحمدلله شخص به عنوان یک مسلمان بخواهد دنبال عقیده خود برود و مسائل شرعی خود را بجا آورد کسی جلوگیری نمی کند. در همه جمهوریهای فعلی وضعیت همینطور است. ولی اگر کسی بخواهد مدرسه و دانشگاه دینی باز کنند و اسلام را تدریس کند کار، مشکل است.
در همان کالجی که بنده درس اسلامی می دادم ما را اخراج کردند و کالج را نیز بستند. علت آن هم این بود که چچن ها آمدند در مسکو گروگانگیری کردند و عده ای کشته شدند و بعد از این حادثه، کالج ما را بستند و گفتند منظور شما این است که در پایتخت کالج اسلامی باز کنید و این جور مسائل را تقویت کنید. اینجا کشور مسیحی است آن وقت شما آمدید به نام رسول اکرم(ص) کالج باز کردید. شما می خواهید تروریست تربیت کنید.
البته آنهایی که با مذهب شیعه آشنا هستند می دانند که شیعه تنها مذهبی است که علیه تروریسم حرکت می کند. یک بار یکی از نظامی های مسکو که اسناد مرا بررسی می کرد از من سؤالاتی می کرد مثلاً می گفت چرا این قدر ریش تو بلند است. آنجا حساسیت دارند و به چشم تروریست به ما نگاه می کنند. من به او گفتم من مسلمانم و برای همین ریش دارم. ریش تراشیدن در مذهب ما حرام است.
او پرسید مذهب تو چیست؟ گفتم شیعه. پرسید شما هم مثل چچن ها عقیده دارید هر جا
بروید بمب بگذارید و مردم را ترور کنید؟ گفتم اتفاقاً مقصد ما مبارزه با اینگونه کارهاست. در مذهب ما ترور نیست. ما با آنها مخالفیم.
بالاخره پس از صمیمیت زیاد قانع شد و گفت ما اسنادی را که لازم دارید برای شما تهیّه می کنیم. بروید و به تبلیغات خود ادامه دهید. جالب اینجاست که اضافه کرد: مقصد ما نظامی ها مبارزه با اینگونه افراد است و اگر شما هم چنین نظری دارید ما با هم همکار هستیم.
البته ما مشکلات زیادی داریم. خانم هایی که در روسیه اهل نماز هستند و با حجاب به مسجد می آیند مشکلاتی برایشان درست می شود. خود بنده با همسرم نمی توانیم براحتی توی شهر، توی بازار، توی مترو و... برویم.
خوب همسر من محجبه است است می گوید چه جوری بروم بازار، بروم مهمانی. مردم از ما فرار می کنند از بس که تبلیغ منفی کرده اند. یک بار من توی مترو پاکتی در دست داشتم و تابلوی بزرگی برای تدریس قرآن. تابلو را کنار دیوار گذاشته بودم و خودم کنارش ایستاده بودم. ناگهان به قطارها اخطار دادند که در مترو بمب گذاشته اند و می خواهند منفجر کنند. مأمورین آمدند سراغ من و دیدند خیر بمبی درکار نیست. دیده بودند کنار یک پاکت و تابلو مرد ریش داری ایستاده است گفتند حتماً این تروریست است.
هر وقت ما می خواهیم به جایی برویم بخصوص اگر کادویی چیزی در دست داشته باشیم مردم از ما فرار می کنند و می روند جای دیگر. امّا با همه این مشکلات ما خوشحالیم که در میان سختی ها اسلام را پیش می بریم.
در ایران به برکت مردم متدین و دولت اسلامی، آزادی زیادی هست. شما هم دعا کنید ما در کارهای خود موفق باشیم.
حضور: انشاءالله همیشه موفق باشید. خداوند شما را یاری کند. به هر حال از سخنان شما پیداست که اسلام در شوروی سابق تأثیرات زیادی داشته است که از بسیاری جهات به نهضت امام خمینی برمی گردد. شما که در شوروی سابق زندگی می کردید در باره نامه امام خمینی به
گورباچف چه نظری دارید و آیا اصولاً رسانه های شوروی سابق یا رسانه های جمهوری های فعلی درباره معرفی زندگی و اندیشه های حضرت امام برنامه هایی داشته یا دارند یا خیر؟
آبیشف: امام خمینی از بس انسان عاقلی بودند، پیش بین بودند و می دانستند این کارهایی که در شوروی می شود عاقبتش چیست. امّا در شوروی سابق یا حالا، درباره ایشان و اندیشه های ایشان روزنامه ها یا رادیو و تلویزیون برنامه ای ندارند و تبلیغی نمی کنند و می دانند که بیان حقایق درباره حضرت امام یعنی تعریف از اسلام و به همین خاطر متأسفانه چندان مطلبی در این زمینه بیان نمی شود. البته افراد اندیشه مند و عاقلی هستند که مطالعه می کنند، آثار امام را می خوانند، اطلاع دارند و خیلی هم به امام خمینی ارادت می ورزند.
حضور: درباره تجاوزات آمریکا به کشورهای اسلامی و اشغال عراق، حضور نظامی در مرزهای ایران و در نزدیکی جمهوری های سابق شوروی چه دیدگاهی دارید؟
آبیشف: مقصد آمریکا از بین بردن اسلام و حاکمیت بر تمام دنیاست. آنها خیلی از دموکراسی و حقوق بشر دم می زنند امّا در عمل حقوق انسانیت را پایمال می کنند و تنها هدفشان پیش بردن برنامه سلطه بر جهان است.
حضور: به نظر شما چرا در چنین اوضاعی مسلمانان نمی توانند به نحو مطلوب یعنی در عمل متحد شوند و از حیثیات خود دفاع کنند؟
آبیشف: به نظر من اختلاف مذاهب و عدم اتحاد فکری یکی از عوامل اصلی عدم اتحاد مسلمانان است. مثلاً در عراق و سایر نقاط شاهد بحثهای اختلاف افکنانه شیعه و سنی و غیره هستیم که دشمنان به آن دامن می زنند. عامل مهم دیگر، رهبری مسلمانان است. اگر رهبر کشورهای اسلامی افرادی متدین باشند و بخواهند با منطق اسلام را پیش ببرند صرف نظر از اختلافات مذهبی مسأله اتحاد مسلمانان حل می شود و مشکلات موجود از بین می رود. اگر مسلمانها در پی افکار امام خمینی باشند و راه ایشان را که همان راه اسلام است دنبال کنند و بر دستور قرآنی «و اعتصموا بحبل الله جمعیاً و لاتفرقوا» را سرمشق قرار دهند مسأله حل می شود. البته این مشکل، ریشه تاریخی دارد و بعد از پیامبر اکرم(ص) پیش آمد و به نظرم مشکل است به این زودی حل شود.در حال حاضر هم ما و هم اهل سنت بر اتحاد تأکید می کنیم و یک چیز را می گوییم ولی متأسفانه عمل نمی شود. امام خمینی می فرمود اگر مسلمانها واقعاً متحد باشند و هر کدام یک سطل آب بریزند اسرائیل را سیل می برد ولی اسرائیل به جنایات خود ادامه می دهد و همه ما می دانیم و همه در لفظ می خواهیم متحد باشیم.
حضور: به عنوان آخرین سؤال درباره سیاست روسیه بفرمایید چرا این کشور در پاره ای از برنامه های آمریکا علیه ایران از آمریکا حمایت می کند و در واقع با آمریکا همداستان شده است؟
آبیشف: عرض کنم بنده از سیاست آنطور که شما می گویید سر در نمی آورم. دولت روسیه دولتی خیلی قوی است که هم چیز دارد مانند نیروی نظامی قوی. این دولت برنامه های خود را پیش می برد و تابع آمریکا هم نیستند. در حال حاضر میان ایران و روسیه دوستی خوبی وجود دارد که امیدوارم در آینده ادامه یابد و مشت محکمی باشد به دهان آمریکا. انشاءالله همچنین ما که در روسیه هستیم و با مردم تماس داریم می بینیم که نظر روسها نسبت به ایران خیلی بهتر است تا نسبت به آمریکا. مردم روسی به ایران گرایش دارند و ایران را دوست دارند.