مقدمه

زندگینامه مختصر سید حسن خمینی :

• تولد و حسب و نسب خانوادگی

دقیقا 70 سال پس از تولد حضرت امام خمینی (س)، یکی از نوادگانش پا به عرصه هستی نهاد که به سفارش ایشان نام حسن برایش انتخاب شد. این نوزاد در تاریخ 05/01/ 1351 در شهر قم دیده به جهان گشود. پدر و مادرش هر دو از سلسله جلیله سادات و از صاحب نام ترین خانواده های علمی ایران به شمار می آمدند. مادرش سیده فاطمه طباطبایی صبیه مکرمه آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی (ره) از سادات طباطبایی بروجرد است که با 33 واسطه نسب به حضرت امام حسن مجتبی می رساند و در شجره نامه ایشان نسبت خویشاوندی با علامه بحر العلوم (قده) هم دیده می شود. مادر فاطمه هم که صدیقه نام داشت، فرزند آیت الله العظمی سید صدر الدین صدر (ره) از مراجع ثلاث و نوه آیت الله العظمی حاج آقا حسین قمی (قده) از مراجع عظام وقت بود .

پدر سید حسن، سید احمد خمینی (قده) فرزند حضرت امام سید روح الله خمینی (رض) و خانم خدیجه ثقفی (ره) دختر آیت الله میرزا محمد ثقفی از علمای به نام و اصیل تهران می باشد.

سید حسن دوران کودکی را به تناوب در قم و نجف، در کنار پدربزرگ مادری، مرحوم حضرت آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی (قده) و پدربزرگ پدری، یعنی حضرت امام خمینی (ره) سپری می کند و از مهر و محبت و ملاطفت های بی دریغ این دو بزرگوار بهره مند می شود. روزهای اوج انقلاب را در نجف، تهران و شور و حال دوران اقامت حضرت امام در پاریس (نوفل لوشاتو) را درک می کند.

• تحصیلات کلاسیک

سید حسن خمینی دوران تحصیلات ابتدایی را در نجف (مدرسه علوی) شروع می کند و در مدارس 19 دی و پارس (قم) و نیکان تهران ادامه می دهد و نهایتاً این دوره را در مدرسه حبیب ابن مظاهر جماران به پایان می برد. انتخاب مدرسه اخیر به دلیل ملاحظات امنیتی صورت گرفت.

دوره راهنمایی و پایه هایی از دوره دبیرستان وی در مدرسه نیکان سپری می شود؛ اما در سال 1366 (در سال دوم دبیرستان)، عازم جبهه های نبرد حق علیه باطل می شود و در نهایت امر در سال 1369 در حالی که سال چهارم را به طور متفرقه گذرانده بود، دیپلم ریاضی خود را اخذ می کند.

• تحصیلات حوزوی

  سفارشات مداوم حضرت امام و پدر بزرگوار سید حسن آقا بالأخره نتیجه بخش شده و ایشان در سال 1368 تحصیلات حوزوی خود را شروع می کند و چهار سال بعد یعنی یکسال قبل از فوت مرحوم سید احمد آقا (قده) رسماَ به لباس روحانیت ملبس می شود.

  وی ابتدا در مدرسه رضویه و مدرسه کرمانی ها مقدمات را خوانده و از سال 1372 به تحصیل در سطوح عالی می پردازد و تمام این مدت را در منزل پدر بزرگ خود یعنی مرحوم سلطانی طباطبایی (قده) و تحت نظر ایشان می گذراند.

  اساتید بزرگواری که ایشان در دروس دوره های مختلف تحصیلی محضر مبارک آنها را درک کرده است از این قرار می باشد.

  •   اساتید محترم فقه و اصول

    • مکاسب محرمه: آیت الله دوزدوزانی

    • بیع: آیت الله پایانی (ره)، آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی (ره)

    • خیارات: آیت الله استادی

    • رسائل و کفایه: آیت الله استادی، آیت الله موسوی بجنوردی

  • اساتید محترم فلسفه و عرفان

    •  منظومه حاج ملاهادی سبزواری: مقدمه قیصری؛ شرح تجرید حجت الاسلام والمسلمین اسحاق نیا

    •  منازل السائرین: آیت الله انصاری شیرازی

    •  اسفار (2 سال) آیت الله العظمی جوادی آملی

  • اساتید محترم خارج فقه و اصول

    •  مکاسب محرمه (1 سال) آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (ره)

    •  مسائل مستحدثه (قریب 1 سال) آیت الله العظمی فاضل لنکرانی

    •  خیارات (3 سال): آیت الله العظمی وحید خراسانی

    •   خمس؛ نکاح (جمعا 5 سال): حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی

    •  اصول فقه (11 سال)، طهارت و خمس ( 6 سال): آیت الله محقق داماد.

ایشان همچنین در محضر اساتید بزرگواری نظیر: آیت الله العظمی موسوی اردبیلی، آیت الله العظمی صانعی و آیت الله مؤمن نیز به تلمذ نشسته است.

• سید حسن در جایگاه مدرس حوزه علمیه 

سید حسن خمینی دو سال بعد از ورود به حوزه علمیه قم (سال 1370 ) در مدرسه کرمانی ها فعالیت در زمینه تدریس مقدمات را شروع و در مدت 8 سال کتاب هایی نظیر: جامع المقدمات، سیوطی، مغنی اللبیب و مختصرالمعانی، معالم، شرح لمعه، منطق مظفر را تدرس کرده از سال 1379 به مدت 10 سال به تدریس سطوح عالی پرداخته و در این مدت کتاب هایی نظیر: رسائل، مکاسب محرمه، بیع، خیارات و کفایه را در کارنامه فعالیت های تدریسی خود دارد و بعضی از این کتب را حتی 2 یا 3 بار به تدریس نشسته است .

- درس فلسفه سید حسن آقا که با تدریس کتاب منظومه مرحوم ملاهادی سبزواری از سال 1385 شروع شده بود، و در آبان سال 1391 به  پایان رسید.

- تدریس خارج اصول حجت الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی از سال تحصیلی 90-1389 شروع شده و هم اکنون در محل مدرسه دارالشفای قم ادامه دارد و کلاس درس وی از کلاس های پر رونق حوزه قم است.

• سایر فعالیت ها 

سید حسن خمینی علاوه بر فعالیت ها و مشغله های حوزوی به فراگیری علوم انسانی جدید هم اشتغال ورزیده و در ادبیات متبحر بوده و با فلسفه غرب، فلسفه اخلاق، جامعه شناسی، علوم سیاسی، اقتصاد و تاریخ در حد بالایی آشنایی دارد. بر زبانهای عربی و انگلیسی مسلط و به کارگیری زبان انگلیسی را برای ده سال است که تقریباً پیوسته ادامه می دهد.

حاصل تلاش های سید حسن در امر تحقیق و پژوهش، کتابهایی نظیر «مبانی فقهی تنظیم خانواده»، «ده مقاله» و «دلیل راه» و کتاب ارزشمند «فرهنگ جامع فِرَق اسلامی» است که حاصل تلاش ده ساله ایشان می باشد. وی به ورزش هم علاقه مند است و همانند مرحوم پدرش در جوانی به فوتبال می پرداخته و بر تحولات ورزشی اشراف دارد.

حضرت حجت الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی از سال 1373 و به دنبال در گذشت پدربزرگوارش عهده دار تولیت حرم مطهر و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) گردید که خود مسئولیتی بس سنگین در کنار سایر فعالیت ها بر دوش ایشان است و بدین مناسبت علاوه بر مراسم و مناسبتها، به طور معمول روز های چهارشنبه تا عصر جمعه را به این امر مهم می پردازد و بعد از مرحوم سید احمد آقا معمولاً پنجشنبه شبها نماز مغرب و عشا را در حرم مطهر حضرت امام خمینی (س) اقامه می کند.