[سؤال 1880] 834
بسمه تعالی 9 / 12 / 1360
حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، دامت برکاته
پس از عرض سلام خدمت آن حضرت؛ به عرض می رساند این جانب یکی از کارکنان دولت می باشم که محل کارم از چهار طرف در تهران حدود 6 فرسخ در 6 فرسخ می باشد، مثلاً یکی از کارکنان ما منزلش سه راه آذری است و محل کار در شمیران یا پادگان جی یا تهران پارس یا شادشهر؛ از حضرت عالی تقاضا دارم دستور بفرمایید که نماز و روزۀ این طور افراد و امثال خودم در چه وضع می باشد؟
بسمه تعالی، در داخل تهران از منزل تا محل کار رفت و برگشت اگر به مقدار هشت فرسخ شرعی است حکم مسافر دارند.
[سؤال 1881] 835
بسمه تعالی
حضور رهبر انقلاب امام خمینی، دامت برکاته
پس از سلام، سلامتی وجود آن جناب را از درگاه خداوند متعال خواهانم.
1. من یک سرباز هستم و متولد تهران می باشم؛ ولی فعلاً منزل ما اصفهان است ولی محل خدمت من تهران، پادگان 06، خیابان پاسداران می باشد و به منزل عموی خود که در سه راه آذری است روزهای تعطیل مانند پنج شنبه و جمعه رفت و آمد می کنم. آیا این راه، نماز من را شکسته می کند یا نه؟ و اگر نماز شکسته باشد نمازهای قبل من به چه صورت است؟ و تا به حال 9 تا روزه گرفته ام، آیا روزه ها باطل است؟ و قضای روزه هایم را چه موقع باید بگیرم؟ چون من دو سال از خدمتم مانده و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 336 معلوم نیست کجا باشم.
بسمه تعالی، اگر تهران وطن شما بوده و از آن اعراض نکردید، در صورتی که منزل عمو در همان محلۀ تولد و سکونت سابق شما قرار داشته باشد و فاصلۀ آن با پادگان کمتر از چهار فرسخ شرعی باشد، حکم مسافر ندارید. در غیر صورت ذکر شده، حکم مسافر دارید.
2. اگر من شغلی نداشته باشم ولی مقداری پول داشته باشم، آیا خمس به آن تعلق می گیرد یا نه؟ البته گاهی روزی 50 تومان از مغازۀ خودمان برداشت داشتم.
بسمه تعالی، پول اگر از درآمد کسب باشد و از مصرف سال زیاد بماند، خمس دارد؛ ولی اگر از دخل مغازه بدون اجازۀ پدر برداشتید، حکم غصب دارد.
[سؤال 1882] 836
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی و امام امت، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی؛ سلام علیکم
با پوزش از تصدیع اوقات گران بهای آن امام عزیز، مسائل شرعی که برای این جانب تقریباً لاینحل مانده است، استدعای روشن شدن آن ها را دارم:
حدود 5 / 2 سال پیش به تهران آمده و قصد اقامت دائم نمودم (وطن دوم)، محل کارم در سپاه، در منطقۀ شمیران (البته بالاترین قسمت شمیران؛ یعنی سعدآباد) می باشد، محل زندگی هم در آن زمان در حدود اواسط تهران و فاصله تا پادگان کمتر از 4 فرسخ بود. از چندی پیش مجبور به اقامت در کرج برای حداکثر مدت 4 الی 5 سال شدم، البته محل کارم همان محل کار قبلی (در شمیران) می باشد. هر روز صبح از کرج به محل کار خود می روم و عصر بر می گردم؛ با توجه به این که برای رسیدن به محل کار خود (در شمیران) از داخل شهر تهران هم عبور می کنم و همچنین برای برگشتن به منزل با توجه به این که فاصلۀ تهران از حدود مرکز شهر (دانشگاه) تا کرج حدود 45 کیلومتر و فاصلۀ تهران از حدود مرکز شهر (دانشگاه) تا محل کار حدود 17 کیلومتر و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 337 فاصلۀ منزل (در کرج) تا محل کار (در شمیران) حدود 60 کیلومتر می باشد و در فتوای حضرت امام «در تهران، مقدار ترخص از درب منزل حساب می شود» وضعیت نماز و روزۀ این جانب در تهران و شمیران و کرج چگونه است؟
بسمه تعالی، در غیر محله ای که آن جا را برای خود وطن انتخاب نمودید حکم مسافر دارید.
2. وضعیت نماز و روزه در قسمت های مختلف تهران با توجه به این که منزلی در تهران نداشته ولی قصد اقامه هست و انصراف هم نیست، چگونه است؟
بسمه تعالی، بدون تعیین محله ای برای سکونت دائم، حکم وطن مترتب نمی شود.
3. زمانی که در طول روز برای انجام کارهای مختلف اداری و غیر اداری به نقاط دور تهران رفته، تکلیف نماز و روزه چیست؟
بسمه تعالی، اگر رفت و برگشت به مقدار مسافت شرعی باشد در غیر وطن، حکم مسافر دارند.
4. اگر در ماه مبارک رمضان، بعد از اذان صبح از کرج به شمیران (محل کار) رفته و قبل از اذان ظهر به مرکز تهران برگشته (بدون انجام اعمالی که باعث افطار روزه شود) و بعد از اذان ظهر به کرج بروم، روزۀ آن روز صحیح است؟ البته هر روز این کار تکرار شود؟
5. تکلیف نماز و روزه های قبلی که به جا آورده ام چطور است؟
بسمه تعالی، 4 و 5. اگر قبل از ظهر به محله ای که آن جا را وطن انتخاب نمودید، برسید روزه صحیح است و نماز و روزه ای که مخالف وظیفۀ مقرره انجام شده قضا دارد.
6. خانمی که مشغول به تحصیل در دانشگاه می باشد و به جز ایشان، بقیۀ افراد کلاس، مرد هستند و کار تئوری و عملی هم به طور مشترک باید انجام دهند، آیا ادامۀ تحصیل با این وضعیت جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، با مراعات کامل حجاب شرعی اشکال ندارد.
7. بعد از اذان صبح در ماه مبارک رمضان اگر در اثر تماس با همسر، تحریکاتی صورت بگیرد که منجر به آمدن منی نشود، اشکالی دارد یا خیر؟ در صورت خوابیدن بعد از تماس، اگر جنب شود چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، اگر منی خارج نشود ضرر به روزه ندارد و احتلام روزه دار ضرر به روزه ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 338 [سؤال 1883] ----> 870
4. در مقطعی از دوره دانشجویی دانشگاه از شمیران (محل زندگی) به تهران (محل دانشگاه) می آمدم. (حدود 6 ماه) در این مدت روزه گرفته، نماز را تمام می خواندم. فکر می کردم چون فاصله تهران ـ شمیران کمتر از چهار فرسخ است از این لحاظ اشکالی به وجود نمی آید و نماز شکسته نمی شود و روزه صحیح است. آیا نماز و روزه هایم درست نبوده، باید اعاده نمایم؟
بسمه تعالی، روزه ها و نمازهای چهار رکعتی قضا دارد.
[سؤال 1884] 837
بسمه تعالی 21 / 2 / 1361
دفتر حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
با کمال احترام، به استحضار می رسانیم: انبار مرکزی شرکت ایرتویا که خارج از شهر، در جادۀ آبعلی است از محدودۀ شهر تهران، سه کیلومتر خارج می شود. بعضی از کارکنان مسلمان این شرکت، در بعضی از نقاط شهر تهران می باشند که از منزل آن ها تا محل کار فوق الذکر، 33 کیلومتر می باشد و رفت و برگشت، 66 کیلومتر می شود. با توجه به این مورد که 12 کیلومتر آن، خارج از محدودۀ شهر و بقیه، در محدوده شهر می باشد، تمنا داریم نظر مبارک حضرت امام، روحی فداه را در مورد تکلیف شرعی ما کارکنان، در مورد نماز و روزه، استفتا و کتباً اعلام فرمایید.
و مورد دیگر این که بعضی از کارکنان که رانندۀ شرکت می باشند و یا مأموریت کاری پیدا می کنند، رفت و آمدهای بیشتری در شهر و محل کار دارند، لطفاً در این مورد نیز پاسخ مرحمت فرمایید.
و من الله التوفیق
بسمه تعالی، حکم مسافر را دارند؛ و در خصوص رانندۀ شرکت، اگر در مقدار مسافت رانندگی می کند، حکم مسافر ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 339 [سؤال 1885] 838
بسمه تعالی 30 / 3 / 1361
ضمن عرض سلام و درود فراوان به رهبر کبیر انقلاب یک نفر از خویشان بنده شغلش صافکاری ماشین است، به مدت پنج سال مغازۀ صافکاری در سه راه ورامین دارد و منزلش در تهران پارس، فلکۀ سوم می باشد که به طور مداوم همه روز رفت و آمد می کند؛ سال به دوازده ماه و این طوری که می گویند، مسافت تهران پارس تا سه راه ورامین در حدود 29 کیلومتر است و در ضمن این حقیر و ایشان از امام تقلید می کنیم؛ حالیه تکلیف نماز و روزۀ ایشان چیست؟
ضمناً منزل این حقیر در خانی آباد نو می باشد، اگر چنانچه یک وقتی به دیدن ایشان بروم، تکلیف نماز این جانب چیست؟
در پایان، همسر این جانب به مدت چند سال است که درد معده دارد؛ اگر چنانچه سحری نخورده، آن روز را روزه بگیرد، از درد معده از فشار درد ناله می زند؛ اگر چنانچه سحری بخورد، از صبح تا غروب چند بار حالت استفراغ به او دست می دهد به طوری که بی حال می شود، تکلیف روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، حکم مسافر را دارند و نسبت به رفتن شما اگر به مقدار مسافت شرعی باشد حکم مسافر دارید و چنانچه روزه گرفتن خوف ضرر در او باشد، نباید بگیرد.
[سؤال 1886] 839
بسمه تعالی 16 / 9 / 1361
هیأت محترم استفتای دفتر امام خمینی
پس از تقدیم عرض سلام؛ محترماً توجه تان را به عرایض زیر معطوف می دارد:
1. نظر به این که این جانب ساکن تهران می باشم و تقلید از امام می کنم، مدتی است که همکاران خودم اظهار می کنند که امام جدیداً فتوا فرموده اند که از 5 / 22 کیلومتر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 340 رفت و 5 / 22 کیلومتر برگشت؛ یعنی روی هم رفت و برگشت از 45 کیلومتر تجاوز نکند در صورتی که رفت و برگشت این جانب از محل کار تا خانه 5 / 60 کیلومتر راه است، استدعا می شود از حضور برادران سرپرست و هیأت محترم استفتای دفتر امام، وضع بنده را روشن بفرمایید.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، حکم مسافر دارید.
[سؤال 1887]
2. از طرفی در رساله مشخص فرموده اند که شهر یا باید حصار داشته باشد یا این که آخرین ساختمان شهر را در نظر بگیرند؛ آیا به مسأله رساله عمل کنم یا این که از فتوای جدید؟ خواهشمند است وضع بنده را روشن فرمایید؛ چون این جانب در شهر تهران زندگی می کنم.
بسمه تعالی، در تهران مبدأ مسافت منزل است و اگر تهران قبل از کبیره شدن وطن شما است، مسافت را از آخر حد آن حساب کنید.
[سؤال 1888] 840
بسمه تعالی
کسی که وطن او تهران است، در بازگشت از سفر، برای قطع شدن سفر آیا رسیدن به خانه لازم است یا رسیدن به محله کافی است؟
بسمه تعالی، میزان، رسیدن به محله ای است که منزل شخص در آن محله قرار دارد.
[سؤال 1889] ----> 1376
3. در تهران محل کارم خارج از محله ای است که در آن سکونت دارم و در ضمن مستأجر هستم و تصمیم ندارم که دائماً در همان محله سکونت نمایم، آیا می توانم فعلاً در آن محله قصد اقامت نمایم یا خیر؟
بسمه تعالی، با وضعی که مرقوم داشته اید نمی توانید قصد توطن کنید و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 341 بدون قصد توطن در یک محله یا قصد ماندن ده روز در یک محله حکم مسافر دارید.
[سؤال 1890] 841
بسمه تعالی 30 / 1 / 1361
دفتر امام خمینی، مدّ ظله العالی
محترماً خواهشمند است پاسخ سؤال زیر را از امام دریافت نمایید.
بنده متولد تهران و پدر و مادرم هم تهران منزل دارند و اینک قصد دارم که منزلی در باقرآباد ورامین بخرم که از تهران تا آن جا 28 کیلومتر است و من هم محل کارم تهران می باشد واقع در سرچشمه و باید صبح از باقرآباد به تهران بیایم و شب برگردم، در این صورت وضع نماز و روزه ماه رمضان چه در تهران و چه در باقرآباد چگونه است، آیا شکسته و یا درست می باشد؟ و اگر در هر جا شکسته می باشد، راهی وجود دارد یا خیر؟ و آیا می شود در صورت شکسته بودن و یا باطل بودن روزه ماه رمضان یک ماه را به تهران منزل پدر و مادر آمده و روزه را درست بگیرم و نماز را تمام بخوانم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر محله ای که محل کار شما در تهران است وطن شما نیست، در آن جا حکم مسافر دارید و در محله ای که وطن شما است یا قصد ماندن ده روز در آن کرده اید، نماز شما تمام است و می توانید در آن جا روزه بگیرید.
[سؤال 1891] 842
بسمه تعالی 13 / 3 / 1361
درود بر امام امت، خمینی بت شکن، حامی مستضعفان
ریاست محترم دفتر امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی ایران عزیز
محترماً معروض می دارد این جانب یکی از پرسنل ارتش جمهوری اسلامی ایران
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 342 هستم و محل خدمت من واقع در پادگان دپو تعمیراتی مخازن کیلومتر 18 تهران ـ کرج می باشد و منزل بنده نیز واقع در قلهک است با توجه به این که خط مسیر شمارش کیلومتر شده در حدود 30 کیلومتر رفت و 30 کیلومتر برگشت راه می باشد و چون ماه مبارک رمضان نزدیک است، از این رو خواهشمندم دستور فرمایید مراتب زیر را پاسخ فرموده تا برابر دستور شرعی امام عمل نمایم. در ضمن بنده مقلد امام می باشم.
1. آیا می توانم روزه بگیرم؟
2. آیا با این وضع همیشه مسافر حساب می شویم یا خیر و وضع روزه ما چطور است؟
3. آیا شمارش کیلومتر از درب خانه است یا آخرین دیوار شهر است؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم حکم مسافر دارید و مبدأ مسافت در تهران از منزل است.
[سؤال 1892] ----> 1686
2. این جانب پاسدار هستم و محل خدمتم در تهران می باشد و حدود یک سال است که در آن جا به سر می برم و فعلاً قصد برگشتن به اراک را ندارم؛ آیا می توانم تهران را وطن دوم خود فرض کنم و در آن جا نماز و روزۀ خود را تماماً بگیرم؟
بسمه تعالی، می توانید یکی از محلاّت تهران را وطن دوم خود قرار دهید.
[سؤال 1893] 843
بسمه تعالی 15 / 4 / 1361
با درود به قلب تپندۀ مستضعفین جهان و بت شکن زمان، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، سید العلماء و المجتهدین، رئیس الملة و الدین، حضرت آیت الله العظمی مولانا الاعظم، امام خمینی
نظر امام، روحی له الفداء را به سؤالات زیر معطوف می دارم:
1. آیا قصد اقامه در تهران، به طور نامحدود امکان دارد یا نه؟ اگر محدود است،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 343 مسافتی که در طول ده روز اول و ده روز دوم قصد اقامه می توان از محل اقامه فاصله گرفت چقدر است؟
بسمه تعالی، قصد توطّن در یک محلّه از تهران مانع ندارد و با تحقق وطن یا تحقق قصد اقامۀ ده روز، رفت و آمد تا کمتر از چهار فرسخ ضرر ندارد و نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 1894]
2. دانشجویی که از شهرستان به تهران آمده و از خانۀ یکی از بستگانش برای خواب و استراحت استفاده می کند (فاصله خوابگاه تا محل تحصیل 10 کیلومتر باشد)، اگر ساعت 8 صبح به دانشکده برود و ساعت 5 عصر به خانه برگردد و در واقع، تابع مقررات اداری باشد، روزه و نمازش چگونه است؟ آیا قصد اقامه در محدودۀ دانشکده و خانه (خوابگاه) امکان دارد یا نه؟ در صورت امکان، فاصلۀ بین خوابگاه و دانشکده تا چه مسافتی مجاز است؟
بسمه تعالی، قصد اقامه در دو محلّه کافی نیست و نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.
[سؤال 1895]
3. افرادی که از موضوع آگاه نبوده اند (در صورتی که فاصلۀ بین دانشکده و خوابگاه ـ با فاصلۀ 10 کیلومتر ـ برای روزه و نماز اشکال داشته باشد) و روزی که به تهران آمده اند، شب به خانه (خوابگاه) می رفته اند و روز به دانشکده جهت تحصیل برمی گشته اند و روزه می گرفتند، روزه شان چه صورتی دارد؟ آیا روزه، باطل است یا نه؟ اگر باطل است، کفاره دارد یا نه؟ و افرادی که بیست روز اول ماه مبارک رمضان را با پیمودن مسافت بین دانشکده و خوابگاه هر روز روزه می گرفته اند (در صورت باطل بودن روزه)، پس از قصد اقامۀ مجدد در یک محل چه وظیفه ای دربارۀ ایام گذشته دارند؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 344 ضمناً بعضی مواقع، نماز ظهر و عصر را در دانشکده به جماعت به جا می آورند و نماز صبح و مغرب و عشا را در خانه یا خوابگاه و بعضی مواقع، تمام نماز یومیه را در خانه به جا می آورده اند حکم نماز آن ها چگونه است؟
بسمه تعالی، حکم مسأله قبل را دارد و آنچه بر خلاف شده باید قضا شود.
[سؤال 1896]
4. کاسبی که از شهرستانی جهت خرید به تهران می آید و در تهران به مدت ده روز قصد اقامه می نماید، ولی هر روزه ـ در مدت این ده روز ـ صبح از خوابگاه جهت خرید خارج می شود و شاید فاصلۀ نامحدودی را از خوابگاه دور بشود یا راه بپیماید و شب به خوابگاه برمی گردد و امکان دارد ده روز قصد اقامتش را بماند و اگر کارش تمام شد و بازگشتش به شهرستان ضرورت پیدا کرد، پس از پایان یافتن روز هفتم به شهرستان برگردد، روزه و نمازش چگونه است؟
بسمه تعالی، حکم مسأله قبل را دارد.
[سؤال 1897] 844
بسمه تعالی 14 / 10 / 1361
سلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
این جانب بچه تهران و اهل تهران هستم، لکن به علّت نداشتن منزل از این محل به محلی دیگر می رویم، به تازگی منزلی از طرف نیروی هوایی گرفته و زندگی می کنیم، امام جماعت پایگاه (پشتیبانی منطقه مهرآباد) می گوید نمازمان در صورتی تمام است که اطمینان 100% به ماندن در هر محلی که می نشینیم داشته باشیم، وگرنه نماز شکسته و روزه هم معلوم است و روزه ها نیز بعداً باید گرفته شود وبه گردنمان است.
تکلیف چیست نماز تمام و روزه گرفته شود؟ چنانچه غیر از این است، پس از مردن چه کسی روزه ها را بگیرد؟ شاید تا 50 سال همین وضعمان باشد.
بسمه تعالی، اگر تهران قبل از کبیره شدن آن وطن شما بوده و فاصله بین آن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 345 و محل سکونت فعلی شما کمتر از مسافت است، وقتی از تهران به آن جا بروید نماز شما تمام است و باید روزه واجب را بگیرید.
[سؤال 1898] 845
بسمه تعالی 7 / 4 / 1361
دفتر محترم حضرت امام امت رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، پس از عرض سلام تمنا دارم به مسائل زیر پاسخ فرمایید:
1. اگر شخصی که در یکی از شهرستان ها متولد شده و مدت 20 سال در تهران زندگی می کرده و دارای یک خانه مسکونی در تهران باشد و حالا به وطن اصلی خود مراجعت کرده در مسافرت های کوتاه مدت که به تهران می کنند حکم مسافر را دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر بنای زندگی دائمی در تهران نداشته و یا آن که در مسافرت به تهران در همان محلۀ سکونت سابق اقامت نمی کند در تهران حکم مسافر دارد.
[سؤال 1899]
2. فرزندان تحت تکفل شخص مزبور که متولد تهران هستند و حالا به تبعیت پدر و مادر خود به شهرستان رفته اند تکلیف نماز و روزه آن ها در توقف های کوتاه مدت (کمتر از 10 روز) در تهران و شهرستان چه می باشد؟
با تشکر و امتنان
بسمه تعالی، اگر در تهران بنای زندگی دائمی داشته و در مسافرت به همان محله سکونت سابق وارد می شوند حکم وطن درباره شان جاری است.
[سؤال 1900] ----> 5410
2. شخصی وطنش تهران است؛ در محلی از تهران سکونت داشته؛ بعد رفته به محل دیگری که قبلاً نبوده و حال حادث شده و منزلی اجاره کرده و ممکن است دو
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 346 سال دیگر به محلۀ دیگری برود و باز سه سال دیگر به محل دیگری؛ تکلیف نمازش چیست؟
بسمه تعالی، در محدودۀ تهران قبل از کبیره شدن، حکم وطن مترتّب است؛ و اگر منزل های جدید، از وطن او کمتر از چهار فرسخ فاصله داشته باشد و از وطن به منزل بیاید، در منزل جدید هم نمازش تمام است و تا اعراض از وطن خود نکرده، این حکم باقی است.
[سؤال 1901] 846
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت مستطاب سیّد العلماء والمجتهدین، آیت الله العظمی امام خمینی، دامت توفیقاته و بقاء عمره الشریف الی قیام المهدی علیه السلام ان شاء الله تعالی بحقّ محمد وآله آمین یا ربّ العالمین.
1. بفرمایید تکلیف مسافر در بلاد کبیره مثل تهران از منزل محسوب می شود و یا از آخر دیوار شهر.
بسمه تعالی، از منزل محسوب است.
2. بفرمایید در نماز جمعه اگر کسی خطبه های نماز را درک نکرد و یا یک خطبه را درک کرد و یا بلندگو در آن قسمت قطع بود استماع نکرد و یا به علّت کر بودن گوش استماع نکرد، تکلیف نماز جمعه این شخص چیست، صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، نماز جمعه او صحیح است.
3. بفرمایید دختری که شوهر کرد آیا وقتی که برای زیارت پدر و مادر آمد نماز و روزه تمام است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر منزل پدر و مادر محل تولد دختر است و از آن اعراض نکرده نمازش در آن جا تمام است.
4. بفرمایید شخصی که معلم یا کارمند دولت و یا راننده می باشد، سال دوازده ماه تمام کار و شغل مشار الیه این است که از تهران به کرج برود و شب به تهران برگردد، آیا نماز تمام است و روزه می تواند بگیرد یا خیر و اگر روزه نمی تواند بگیرد به علّت این که در سفر است و نه دائم السفر پس
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 347 تکلیف این شخص چیست؟
بسمه تعالی، کسانی که شغل آن ها سفر نیست مانند کارمند و معلم و به قدر مسافت شرعی رفت و آمد می کنند نمازشان شکسته و روزه آن ها صحیح نیست و باید قضای آن را تا رمضان بعد به جا آورند و کسی که شغلش سفر است مانند راننده نمازش تمام و روزه اش صحیح است.
[سؤال 1902] 847
بسمه تعالی 26 / 11 / 1361
درود بر امام خمینی
من ساکن تهران هستم و منزلم در جنوب غربی تهران و محل کارم در شمال شرقی تهران است و فاصله بین دو محل فوق بیش از حد ترخص است و من همه روزه صبح به محل کارم می روم و بعد از ظهر برمی گردم، تکلیفم نسبت به نماز و روزه چیست؟
بسمه تعالی، اگر تهران قبل از کبیره شدن آن وطن شما بوده و محل کار و منزل شما در محدوده تهران سابق است نماز شما تمام است و می توانید روزه بگیرید.
[سؤال 1903] 848
بسمه تعالی
حضور محترم رهبر انقلاب و مرجع تقلید شیعیان، حضرت آیت الله خمینی، ادام الله بقاؤه الشریف
این جانب از شهرستانی، از سال 1356 برای اشتغال به تحصیل، به تهران آمده و اینک بر حسب مقتضیاتی قصد توطن در این شهر را کرده ام. اما نخست چون تهرانی نبوده و در آن نشو و نما نداشته و ثانیاً در مکان استیجاری بوده و مطمئن هستم که در آینده، آن محلّه را ترک گفته و همچنین فکر نمی کنم بتوانم حتی در آینده ای دور، خانه ای را خریده و در یک محلّه ـ به صورت دایم ـ ساکن شوم، لذا تقاضا دارم که روشن بفرمایید:
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 348 1. نماز و روزۀ این حقیر آیا حکم مسافر را دارد؛ با توجه به این که مادام العمر در تهران اقامت خواهم داشت، ان شاء الله؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله، حکم مسافر را دارید و تا در یک محلّه، قصد اقامت ده روز و خارج نشدن از آن را نکنید، نماز شکسته و روزه صحیح نیست.
[سؤال 1904]
2. به فتاوای آن جناب پیرامون احکام مسافر در بلاد کبیره، حدود یک سالی است که پی برده ام. در این صورت، آیا بایستی نماز و روزه های چندین سال گذشتۀ اقامت در تهران ـ بدون قصد توطّن ـ را به جا آورده و یا قضا کنم؟
بسمه تعالی، نمازهایی را که بر خلاف وظیفه به جا آورده اید، باید قضا نمایید.
[سؤال 1905]
3. اگر بایستی از این به بعد، نماز و روزه را قصر به جا آورم، برای ـ حداقل ـ روزه گرفتن در ماه مبارک چه راه حلی وجود دارد؛ با توجه به این که محل کار، چندین محلّه با محل سکونت فاصله دارد؟
بسمه تعالی، اگر در یک محلّه ـ خواه منزل باشد و یا محل کار ـ قصد اقامت ده روز، بدون خروج از آن محلّه نمایید، بعد از آن، رفت و آمد تا کمتر از چهار فرسخ مضر نیست و بدین ترتیب می توانید نماز را تمام و روزه را بگیرید، تا سفر جدیدی برای شما پیش نیامده.
[سؤال 1906]
4. فردی تهرانی که تا محل کارش بیش از 5 / 22 کیلومتر فاصله دارد، نماز و روزه اش در محل کار، به چه صورت خواهد بود؟
بسمه تعالی، فرد متولد در تهران اگر قبل از کبیره شدن آن متولد شده، تمام
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 349 محدودۀ قبل از کبیره شدن وطن او است و مسافت را از محدوده باید حساب نماید؛ ولی چنانچه بعد از کبیره شدن متولد شده، محلّه ای که تولد یافته وطن او است و مسافت، از منزل حساب می شود و علی کل حال اگر از مبدأ مسافت، با قصد چهار فرسخ یا بیشتر حرکت نماید، نماز شکسته می شود.
[سؤال 1907]
5. برای مسافری که در یکی از محلات، قصد اقامت کرده است برای 10 روز، حد خروج آیا 5 / 22 کیلومتر است و یا تنها حد محلّه کفایت می کند؟ و لطفاً روشن بفرمایید که حد محلّه، تا چه مقدار مسافت، از در منزل و یا حدود آن محلّه خواهد بود؟
بسمه تعالی، حد محلّه، عرفی است و مبدأ مسافت، منزل است.
[سؤال 1908]
6. اگر فردی شهرستانی که قصد توطّن در تهران را کرده است، خانه ای اجاره کند و در قرارداد اجاره، ذکری از مدت نشده باشد و در ضمن، آن فرد نیز قصد ندارد که آن جا را ترک کند، تکلیف او چیست؟
بسمه تعالی، تا قصد توطّن در یکی از محلات تهران ننماید، حکم مسافر را دارد؛ با قصد اقامت ده روز در یک محلّه، نماز تمام و الاّ شکسته است.
[سؤال 1909] ----> 1490
3. اگر مسافری در یکی از محلاّت تهران که از بلاد کبیره است، قصد اقامت ده روزه نماید و در طول این ده روز به محله ای دیگر برود که فاصلۀ آن تا محل اقامت، یک کیلومتر باشد و یک روز در آن جا بماند، آیا در طول این یک روز نماز وی شکسته است یا نه؟ و همچنین پس از بازگشت به محلۀ اوّلی که قصد اقامت ده روزه داشته است لازم است قصد اقامت را تجدید کند یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 350 بسمه تعالی، اگر از اول قصد خارج شدن یک روز از محلۀ محل اقامت نداشت نماز تمام است و تا سفر شرعی جدید پیش نیامده حکم اقامت به قوّت خود باقی است.
[سؤال 1910] 849
بسمه تعالی
برادر مسئول محترم دفتر امام خمینی، با عرض سلام و آرزوی پیروزی لشکریان اسلام، خواهشمند است به دو سؤال دینی این جانب پاسخ بفرمایید:
1. این جانب محل کارم در تهران می باشد و به تازگی از طریق وام بانکی، بالاجبار منزلی در کرج خریداری نموده ام. چون محل زندگیم با محل کارم فاصلۀ زیاد دارد، لذا در نظر دارم که در اولین فرصتی که به دست آید، منزل را فروخته و مجدداً به تهران نقل مکان نمایم؛ ولی زمان آن مشخص نمی باشد. خواهشمند است بفرمایید که با توجه به رفت و آمد روزانۀ این جانب از کرج به تهران و بالعکس، وضع نماز و روزه ام در تهران به چه صورت می باشد؟
بسمه تعالی، در غیر وطن حکم مسافر را دارید و تا محل معینی از تهران را مسکن دائمی قرار نداده اید و مدتی با این قصد نمانده اید، نماز شکسته است.
2. این جانب اهل ابهر می باشم و چندین سال است که به تهران آمده ام و در این جا مشغول کار می باشم؛ ولی در نظر دارم که پس از بازنشستگی و یا هر مورد دیگری مجدداً به ابهر ـ یعنی زادگاهم ـ مراجعت نمایم و در آن به کار کشاورزی مشغول گردم. خواهشمند است وضع نماز و روزه ام را در مسافرت کمتر از 10 روز به ابهر بیان بفرمایید؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله، ابهر به حکم وطن باقی است و نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 1911] ----> 1129
2. آیا افراد نامبرده در بالا باید فاصله را از منزل خود حساب کنند یا از حد ترخص شهر خودشان؛ مثل شهر ری یا کرج؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 351 بسمه تعالی، در غیر شهر بزرگ خارق العاده ـ مثل تهران ـ مبدأ مسافت از آخر شهر حساب می شود.
[سؤال 1912] 850
بسمه تعالی 19 / 3 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
پس از ابلاغ سلام و تحیات؛ به استحضار می رساند که تعدادی از کارکنان این مجتمع همه روزه از نقاط مختلف تهران به محل خدمتشان به این مجتمع (لویزان) مراجعه و شب به منزل بر می گردند، لذا با توجه به این که تعدادی از این برادران که مقلد آن حضرت نیز می باشند شهرستانی بوده و در نظر دارند در آینده به شهرهای خودشان منتقل شوند و موقتاً قصد اقامت چند سالی در تهران دارند، مراتب زیر را از محضر مبارک استفتا می نمایند:
1. چگونگی ادای نمازهای یومیه (ظهر و عصر که مجبورند در محل کار ادا نمایند) و نمازهایی که در منزل ادا می نمایند.
بسمه تعالی، با فرض این که به مقدار مسافت از منزل دور می شوند باید شکسته بخوانند.
[سؤال 1913]
2. چگونگی روزۀ واجب ماه مبارک رمضان؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور نمی توانند روزه بگیرند.
[سؤال 1914]
3. اصولاً حد ترخص در شهرهای بزرگ ـ مانند تهران ـ به چه صورتی بوده و حداقل فاصله آن چقدر است؟
بسمه تعالی، در تهران حد ترخص نیست و مبدأ مسافت، منزل است و اگر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 352 چهار فرسخ شرعی که تقریباً 5 / 22 کیلومتر است از منزل دور شوند و برگردند حکم مسافر دارند.
[سؤال 1915] ----> 2770
11. آیا کسانی که به قصد بیت الله الحرام مثلاً از تهران حرکت می کنند در فرودگاه تهران نماز خود را می بایستی قصر بخوانند و یا تمام؟
بسمه تعالی، اگر از حد ترخص منزل آن ها خارج است، قصر بخوانند.
[سؤال 1916] 851
بسمه تعالی 2 / 2 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی
پس از عرض سلام و طلب طول عمر از خدای متعال، سؤالاتی برایم پیش آمده که مطرح می کنم. من مدت 5 سال است که در تهران درس می خوانم و بعد از هر دو یا سه ماه به شهرستان می روم و بعد از چند روز برمی گردم و قصد اقامت دائم را در تهران ندارم از همان موقع که در این جا بودم نماز را کامل می خواندم و روزه های ماه رمضان را می گرفتم. چندی پیش فهمیدم که تهران جزء بلاد کبیره می باشد و نماز را باید شکسته بخوانم. از موقعی که فهمیدم نماز را شکسته خوانده ام، حال سؤالم این است که آیا نمازهای گذشته را باید قضا بخوانم؟ و اگر جواب مثبت است آیا باید فقط نمازهای ظهر و عصر و عشاها را بخوانم یا تماماً باید خوانده شود؟ در مورد روزه می خواهم بدانم که آیا باید قضای روزه ها را به جا آورد و یا کفاره هم داد. و یا باید کار دیگری انجام داد؟ ماه مبارک رمضان امسال چگونه است و در چه صورتی می توانم روزه را بگیرم؟ و مقدار حد ترخص در این شهر چگونه است؟ از شما تقاضا دارم که جواب هر کدام از سؤال ها را به طور واضح بنویسید. بیش از این مزاحم وقت گران بهای شما نمی شوم، در ضمن دوستانم همگی سلام می رسانند. به امید پیروزی حقّ بر باطل
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 353 بسمه تعالی، فقط نمازهای ظهر و عصر و عشا که تمام خوانده اید به جای قصر و روزه ها را باید قضا کنید و شما وقتی می توانید در تهران نماز را تمام بخوانید و روزه بگیرید که در یک محله قصد ماندن ده روز نمایید و اگر قصد کردید و ماندید تا به حد مسافت شرعی نرفته اید نماز شما تمام است و می توانید روزه بگیرید و روزه ها کفاره ندارد و در تهران حد ترخص نیست و مسافت تقریباً 45 کیلومتر است که اگر از منزل 5 / 22 کیلومتر بروید و 5 / 22 کیلومتر برگردید مسافت شرعی حاصل شده است ولی این حد برای وقتی است که شما در منزل قصد ده روز کرده باشید.
[سؤال 1917] 852
بسمه تعالی
حضور محترم امام امت حضرت آیت الله العظمی خمینی مدّ ظله العالی
در مورد این که آیا تهران از بلاد کبیره هست یا خیر، جناب عالی که نجف اشرف مشرف بودید قبل از انقلاب می فرمودید که از بلاد کبیره نشده، و از طرف دیگر نقل شده از کسانی که سؤال کرده اند از حکم کسی که پانزده سال پیش در تهران بوده و به خیال آن که آن وقت از بلاد کبیره نبوده در تمام محلات که می رفته نماز را تمام می خوانده، جواب گفته شده که باید نمازهایش را در غیر محلۀ خود قضا کند، لطفاً نظر شریف به طور واضح تر بیان فرمایید که خیلی از افراد در این مسأله حیران هستند.
بسمه تعالی، تهران فعلاً از بلاد کبیره خارق العاده است و در این سال های اخیر به سرعت بزرگ شده و تعیین زمان آن با خود مکلّفین است.
[سؤال 1918] 853
بسمه تعالی
دفتر استفتائات حضرت امام خمینی
این جانب مدت هجده سال در تهران زندگی می کردم و در این جا تحصیل می کردم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 354 ولی بعد از این که به خدمت سربازی اعزام شدم و خدمتم تمام شد از تهران به محلات رفتم و عضو سپاه آن جا شدم و دیگر از تهران رفتم و پیش خودم گفتم که دیگر برای زندگی کردن به تهران نخواهم رفت و مدت یک سال هم آن جا بودم ولی بعد از یک سال به عنوان مأمور به تهران آمدم و در واحد حفاظت سپاه مشغول خدمت شدم و هم اکنون مدت بیست ماه است تهران هستم و محافظ یکی از شخصیت ها هستم و در رفت و آمدها به اختیار او هستیم، گاهی ممکن است بیشتر از بیست و دو کیلومتر و یا کمتر از آن در شهر رفت و آمد کنیم و یا به شهرستان ها برویم و وضعیت پرونده من هم طوری است که اگر آن را به تهران انتقال دهند، حاضرم برای همیشه در تهران بمانم وگرنه در تهران نخواهم ماند و بالاجبار به محلات و یا شهرستان دیگری خواهم رفت.
ضمناً با انتقالی من هم فعلاً موافقت نمی کنند و هم اکنون هم به حسب معمول روزانه کمتر از بیست و دو کیلومتر رفت و آمد می کنم. با این شرایط خواهشمندم در مورد خواندن نماز این جانب را راهنمایی فرمایید. لازم به تذکر است قبلاً یک مرتبه این مسأله را تلفنی از دفتر امام پرسیده ام و جواب این بود که باید نماز را شکسته بخوانی، ولی بعداً چند نفر به من گفتند باید نماز را درست بخوانی و هم اکنون من نمازم را شکسته می خوانم و نمازهای قبلی که درست خوانده بودم قضای آن را به جا می آورم.
بسمه تعالی، حکم مسافر دارید و نماز شما شکسته است.
[سؤال 1919] ----> 1663
2. آیا کسی که در تهران به دنیا آمده و پدر و مادرش نیز در تهران به دنیا آمده باشند حکم طی کردن چهار فرسخ مسافت (5 / 22 کیلومتر) در موردش صادق است؟ (نماز را شکسته بخواند و روزه اش را بخورد) لطفاً حکمش را بفرمایید.
بسمه تعالی، بلی در مورد سؤال حکم مسافر مترتب می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 355 [سؤال 1920] 854
بسمه تعالی 25 / 1 / 1361
حضور محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی دامت برکاته، رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی
پس از عرض سلام موفقیت و طول عمر آن رهبر و مرجع عظیم الشأن را از خداوند متعال خواستارم. این حقیر مقلد حضرت عالی بوده و چند سؤال فقهی داشتم که تمنا می کنم پاسخ فرمایید و این خاطی را یاری نمایید.
1. این جانب موقتاً به تهران آمده و مشغول کار هستم و منزلم در میدان شهدا و محل کارم خیابان سپهبد قرنی، می باشد. وضعیت نماز موقعی که در محل کار هستم چطور می باشد؟ ضمناً این جانب مشهدی هستم.
بسمه تعالی، بدون قصد ماندن ده روز در یکی از دو محل حکم مسافر دارید.
2. آیا جوانانی که در صدد ازدواج می باشند و ضمناً مشغول جمع کردن پول جهت تهیه منزل و لوازم ضروری تشکیل زندگی می باشند به پولی که جمع کرده اند و می کنند خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر از درآمد و حقوق جمع می کنند سر سال باید خمس بدهند.
3. آیا کار کردن زن ها در ادارات، با توجه به رسالتی که مادران در تربیت فرزندان خود دارند و حضرت عالی هم تأکید زیادی نموده اید جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، مانع ندارد و تشخیص اهمیت هر یک از کار یا تربیت فرزند با خود شخص است.
4. آیا استماع سرودهایی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی که همراه با موسیقی پخش می شود جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.
5. آیا سودی که بانک ها (در شرایط فعلی) در حال حاضر از وام پرداختی می گیرند جایز است یا خیر؟ و باید این سود به بانک ها پرداخت شود یا خیر؟
بسمه تعالی، بهرۀ پول ربا و حرام است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 356 [سؤال 1921] ----> 7158
2. از دیگر مسأله های مطرح شده برای تحقیق کنندگان این قسمت از سپاه (پذیرش تهران) مسأله رفت و آمدها در رابطه با کار است که ابتدا از محل زندگی ـ که بعضی مستأجر و بعضی نیز موطن شان می باشد ـ به محل پذیرش می آیند که بعضی از آن ها محل زندگی شان در فاصله کمتر از 5 / 22 کیلومتر و بعضی بیشتر از این تا پذیرش می باشد و سپس از آن جا به دنبال تحقیق به جاهای گوناگون مراجعه می کنند و گاهی اوقات هم پیش می آید که یک سره از محل زندگی دنبال تحقیق پرونده می روند و به لحاظ کاری مسافت هایی که طی می شود در خطی مستقیم نبوده و گاهی چندین بار رفت و برگشت از یک مسیر را دارند فرائض آنان به چه نحوی خواهد بود؟
بسمه تعالی، اگر کسی قسمتی از تهران وطن اوست، رفت و آمد تا کمتر از چهار فرسخ، حکم تمام بودن نماز را عوض نمی کند و کسی که متوطن نیست و نمی تواند در یک محله قصد اقامت ده روز نماید نماز او قصر است.
[سؤال 1922] ----> 7158
3. حال اگر فردی کارش به این نحو است که محل زندگیش تا پذیرش 5 / 22 کیلومتر فاصله دارد و کارش هم در پذیرش است نه بیرون؛ چون تحقیق است، در صورتی که مستأجر باشد فرائضش چگونه است؟ و اگر هم کارش در بیرون باشد آن وقت چگونه می باشد؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله در غیر وطن حکم مسافر دارد.
[سؤال 1923] ----> 7158
4. خود این جانب مدت 11 سال است که ساکن تهران می باشم، البته مستأجر بوده و در جاهای مختلف تهران زندگی کرده ام. تا چندی پیش که مسأله قصد اقامت و توطن را متوجه شدم از طریق فتواهای جدید نماز و فرائض دیگرم را به طور کامل به جا می آوردم، حال که مشخص شده که نمی توانسته ام قصد اقامت دایم کرده و وطن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 357 اختیار نمایم اعمال گذشته ام را چگونه باید به جا بیاورم؟ و اصلاً وظیفه ام در مورد اعمال گذشته ام چه نماز و چه روزه چیست؟ در محل فعلی نیز که قرار شده دو سال اقامت نمایم فرائضم چگونه است؟ و شرطی را که در مورد اختیار نمودن وطن فرموده اید که اگر عرف وطنتان را محل اقامتی که در آن هستید بدانند، می توانید آن جا را وطن اختیار نمایید این «عرف» چگونه است؟ و آیا با این دو سال از نظر عرف، محل اقامت، وطنم شناخته می شود؟
بسمه تعالی، اگر در یک محله قصد توطن نکرده اید حکم مسافر دارید و در قصد توطن قصد سکونت دائم معتبر است و قصد سکونت چند سال کافی نیست.
[سؤال 1924] 855
بسمه تعالی
به نام خدا و با سلام و تحیت به رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه اطهار، جانشینان بر حقش و با سلام به نایب بر حق آخرین ستاره درخشان آسمان ولایت، امام خمینی و با سلام به شهدای اسلام از صدر تا کنون و با سلام به کلیه خدمتگزاران اسلام و مسلمین.
محترماً به عرض حضرت عالی می رساند: ما حدود یک ماه است از اصفهان به تهران منتقل شده ایم و هنوز عرفاً تهران وطن ما محسوب نمی شود، مسکن ما میدان امام حسین است و محل کار ما میدان امام خمینی. تعدادی مسأله است که خواهشمندیم جواب آن را مرحمت فرمایید.
1. آیا ما می توانیم در محله میدان امام حسین قصد ده روز کنیم و حال آن که هر روز صبح تا عصر در محله میدان امام خمینی هستیم؟
2. حدی که ما می توانیم از محل قصد کردن دور شویم چقدر است؟
3. مدتی که ما می توانیم از محل قصد کردن دور شویم چقدر است؟
4. افسران گشت کلانتری که در یک محوطه بزرگ در حیطه کلانتری به گشت مشغولند و هر روز این مسأله تکرار می شود تکلیف ایشان در نماز و روزه چیست
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 358 (تهران هنوز موطن آن ها نیست)؟
بسمه تعالی، 1 و 2 و 3 و 4، در فرض مسأله که در یک محله تهران نمی توانید ده روز تماماً بمانید قصد ده روز صحیح نیست، ولی چنانچه بتوانید در یک محله قصد اقامت ده روز کنید بعد از تحقق قصد مذکور رفت و آمد در محلات دیگر تهران تا کمتر از چهار فرسخ ضرر به قصد اقامت او نمی زند و مدت رفت و آمد هم کم باشد یا زیاد ضرر ندارد.
[سؤال 1925]
5. آیا وقتی ما به مأموریت هایی که پیش می آید می رویم و از مقدار مشخص که نماز را می شکند می گذریم در بازگشت می توانیم دوباره قصد ده روز کنیم و حال آن که احتمال تکرار مأموریت برای ما هست؟
بسمه تعالی، در صورت پیش آمدن سفر شرعی بدون قصد جدید به نحو مذکور نماز قصر می شود.
6. مرسوم است که روی حساب پس انداز بانک ها وام می گیرند و یک درصد مشخص مزید بر پول دریافتی باید بپردازند، این مقدار اضافی چه حکمی دارد آیا ربا نیست؟
بسمه تعالی، حکم ربا با تغییر اسم عوض نمی شود ولی گرفتن حق الزحمه مناسب در مقابل کار مانع ندارد.
7. بهتر است یک حساب عمومی برای خمس ها و یک حساب برای زکات ها مثل حساب 100 امام که برای سایر انفاقات است باز کنید و اگر هست شماره های آن را اعلام نمایید.
بسمه تعالی، حساب شماره یکهزار مؤسسه تعاون اسلامی قم مربوط به خمس و سهمین می باشد.
[سؤال 1926] 856
بسمه تعالی 14 / 11 / 1361
محضر مبارک حضرت امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و چراغ هدایت امت مسلمان
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 359 با سلام و تحیات فراوان خواهشمند است این سؤال را پاسخ فرمایید. اگر شخصی از شهرستان به تهران بیاید و در محله ای که محدوده آن مشخص نیست (مثلاً نارمک) ساکن شود و بخواهد هر روز در محل کار خود که شش تا ده کیلومتر با منزل مسکونی مزبور فاصله دارد حاضر شود می تواند در آن منزل قصد ده روز نماید یا حکم مسافر دارد؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم حکم مسافر مترتب می شود.
[سؤال 1927] 857
بسمه تعالی
دفتر محترم حضرت آیت الله العظمی الامام خمینی دامت برکاته
مستدعی است پاسخ سؤالات زیر را طبق فتوای حضرت امام مرقوم فرمایید:
1. شخصی از شهرستان منتقل به تهران می شود و قصد توطّن در تهران می نماید، لکن در محلّ کارش مسکن پیدا نمی کند و به ناچار در محلّه دیگری از تهران که 10 تا 20 کیلومتر با محلّ کارش فاصله دارد منزل موقت می گیرد و هر روز برای انجام کار در حدود هفت تا هشت ساعت به محلّ کارش می رود. آیا در این دو محلّ یا یکی از آن ها (منزل یا محل کار) نماز را تمام بخواند یا قصر؟
2. شخصی که حدود پانزده سال قبل به تهران منتقل شده و در این مدت نتوانسته است در محل کارش منزل پیدا کند و در محلّه های مختلف تهران منزل موقت داشته و چند سالی هم مأموریت اداری در خارج تهران داشته است، ولی در این مدّت به اعتبار این که تهران را وطن خود فرض می کرده (مسأله بلاد کبیره مطرح نبوده یا اطلاع نداشته است) نماز را تمام می خوانده است اکنون که منزلش در شرق و محل کارش در غرب تهران می باشد و منزل مسکونی اش هم موقتی است و قصد اقامت دائم هم در آن محل را ندارد، تکلیفش از نظر قصر یا اتمام در منزل و محل کار چیست؟
بسمه تعالی، 1و2، اگر قبل از این که تهران از بلاد کبیره خارق العاده شود،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 360 تهران را وطن قرار داده نمازهای سابق صحیح است و چنانچه دو محل سکونت و کار در همان تهران سابق باشد حکم مسافر پیدا نمی کند.
[سؤال 1928] 858
بسمه تعالی
حضور محترم امام امت حضرت آیت الله خمینی، با عرض سلام، سلامتی شما را از خداوند متعال خواستارم. باری عرض می شود:
اگر کسی از مشهد به تهران برای کاری موقت مسافرت کرده و قصد داشت در تهران در محدوده راه آهن بماند و به محض ورود به تهران قصد کرد و نماز را درست (تمام) خواند، ولی بعد از دو روز اعلام کردند در هفته یک روز باید بروید ونک (خارج از محدوده)، در این صورت نماز را تمام باید خواند یا شکسته؟ اگر نماز تمام خوانده در صورتی که نمی دانسته شکسته است باید نمازهایی که خوانده شکسته بخواند یا نه؟
بسمه تعالی، اگر فاصله بین محلّی که قصد کرده اید و محلّ دوم به مقدار مسافت شرعی نباشد نماز شکسته نمی شود و چنانچه به مقدار مسافت باشد تا مجدداً قصد نکرده اید باید شکسته بخوانید.
[سؤال 1929] 859
بسمه تعالی 14 / 12 / 1361
دفتر حضرت امام خمینی، مدّ ظله، سلام علیکم
محترماً به عرض عالی می رساند: ما تعدادی از دانشجویان تربیت معلم شهید مفتح، اقامت فعلی مان در شهر ری (حضرت عبدالعظیم) می باشد، و هر هفته جهت ادای نماز جمعه به دانشگاه تهران می رویم. حال خواهشمندیم با توجه به حکم مسافر بودنمان (ساکن خوزستان) وضعیت خواندن نمازهای یومیه را برایمان روشن فرمایید (منظور قصر یا کامل). والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، در فرض مرقوم حکم مسافر دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 361 [سؤال 1930] 860
بسمه تعالی
محضر محترم رهبر عزیز و امام بزرگوار و امید محرومان و مستضعفین جهان و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی سلام عرض می کنم و سلامت و طول عمر آن وجود نازنین را از درگاه خداوند عزوجل خواستارم. محترماً به عرض می رسانم:
این جانب در یکی از پادگان های تهران سرباز می باشم و منزلم در ورامین می باشد. قبلاً مدت یک سال در دزفول خدمت می کردم که در آن جا نماز را به طور کامل می خواندم، ولی از وقتی به تهران آمده ام، من ده روز در پادگان نیستم و خدمت من هم طوری است که دو شب در پادگان هستم و یک شب خانه و الآن من در پادگان نماز را به طور کامل می خوانم، ولی دربارۀ روزۀ خود دچار اشکال می باشم و در بیرون از پادگان یعنی در تهران، نمی دانم نماز را به طور کامل بخوانم یا به طور شکسته؟ لذا چون از مقلدین آن امام بزرگوار هستم، از محضر شما رهبر عزیز استدعا دارم مرا در رفع این مشکل راهنمایی کنید و با توجه به نزدیک بودن ماه مبارک رمضان خواهشمندم مرا یاری کنید. در پایان سلامت و طول عمر آن وجود نازنین را از درگاه خداوند بزرگ خواستارم.
خدایا، خدایا، تو را به جان مهدی، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار
بسمه تعالی، اگر در پادگان قصد ماندن ده روز دارید، نماز تمام و روزه صحیح است، وگرنه حکم مسافر دارید.
[سؤال 1931] ----> 740
2. فردی که جهت تحصیل به شهر تهران آمده و هر هفته برای ادای نماز جمعه از محل اقامت خود خارج می شود، آیا می تواند قصد کند و نمازهایش را تمام بخواند. با توجه به این که محل اقامتش تا محل نماز جمعه از 22 کیلومتر کمتر باشد. (محل اقامت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 362 ترمینال جنوب تا دانشگاه تهران)
بسمه تعالی، در فرض سؤال قصد اقامت صحیح نیست.
[سؤال 1932] 861
بسمه تعالی 7 / 4 / 1361
دفتر امام خمینی دام ظله، پس از ابلاغ تحیت و سلام
1. میزان و ملاک بلاد کبیره چیست و تشخیص آن با کیست؟ آیا تبریز، مشهد مقدس و اصفهان جزء بلاد کبیره هستند؟
بسمه تعالی، میزان، بزرگی خارج از حد متعارف شهرها در هر زمان است و تشخیص آن موکول به نظر عرف است.
[سؤال 1933]
2. این که فرموده اید: در تهران حد ترخص نیست، پس حد ترخص تهران از کجاست؟
بسمه تعالی، در مثل تهران با خروج از محله حکم سفر مترتب می شود.
3. آیا پدر و مادر ولایت بر اولاد کبار خود دارند؟ اگر دارند در چه موردهایی است و اگر اصلاً ندارند اطاعت آنان در چه مواردی لازم است؟ لطفاً توضیح دهید.
بسمه تعالی، ولایت بر اولاد کبار عاقل رشید ندارند، ولی فرزند باید از کاری که موجب اذیت والدین می شود اجتناب کند.
4. آیا مالکیت در اسلام از لحاظ کمّ و مقدار حدی دارد؟
بسمه تعالی، حد کمّی ندارد، ولی اسباب حصول آن محدود است.
5. آیا می توان اموال مشروع اشخاص را به عنوان این که سرمایه دار هستند بدون دلیل شرعی گرفت؟
بسمه تعالی، اموال مشروع کسی را فقط به عنوان این که زیاد است نمی گیرند.
6. حاکم و ولیّ فقیه ولایت تصرف در اموال و انفس به طور کلّ و مطلق دارد؟
بسمه تعالی، هر جا که مصلحت اسلام و نظام اقتضا کند حق اعمال ولایت دارد.
7. این که فرموده اید سرود استاد شهید مطهری اشکال ندارد آیا با آهنگ و آن سبک مخصوصی که رادیو
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 363 پخش می کند یا فقط سرود بدون آهنگ؟
بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.
8. آیا رانندگی برای بانوان و دختران جایز است؟
بسمه تعالی، اگر موجب فتنه و فساد نباشد با مراعات حجاب کامل اشکال ندارد.
9. طلای سفید یا پلاتین برای مرد چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
10. برادرانی که در جبهه ها هستند ایام ماه مبارک رمضان روزه نمی توانند بگیرند چون مسافرند و اختیار در دست خودشان نیست. آیا باید بعداً قضای روزه را بگیرند؟
بسمه تعالی، قضای روزۀ فوت شده واجب است.
11. اگر کسی به انسان چیزی هبه کرد و بعد منصرف شد و خواست پس بگیرد، آیا می تواند پس بگیرد و اگر آن چیزی که هبه کرده به شخص دوم بخشیده، تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، اگر موهوب له از ارحام واهب نباشد و عین موهوبه نزد او به حال خود باقی باشد می تواند پس بگیرد.
12. گاهی در سپاه پاسداران مقداری غذا اضافه می آید. آیا می توان به فقرا داد؟
بسمه تعالی، منوط به اجازۀ مسئولین است.
13. آیا می توان از کاغذ نهادهای انقلابی یا ادارات دولتی به مقدار یک صفحه برداشت و استفاده شخصی نمود، همچنین خودکار و مداد و غیره؟
بسمه تعالی، تابع مقررات و اجازۀ مسئولین است.
14. گاهی شخص پاسدار یک نفر دوست خود را که همراه اوست به سپاه می آورد و از غذا می خورد چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، اگر میهمان آوردن متعارف باشد اشکال ندارد.
15. رانندۀ سپاه می رود در پی مأموریت، وسط راه یک نفر را سوار می کند چون به مسیرش می خورد، اشکال دارد؟
بسمه تعالی، بدون اجازۀ مسئولین جایز نیست.
16. رانندۀ سپاه یا ادارات دولتی و غیره مأموریت می رود و در برگشت در بین راه به مدت پانزده دقیقه می رود منزل خود یا پدر و مادر سر بزند، آیا اشکال دارد؟
بسمه تعالی، تابع مقررات است و با اجازۀ مسئولین مربوطه بی اشکال است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 364 17. آیا در رادیو و تلویزیون که زن اخبار می گوید شنیدن صدای زن و دیدن او اشکال دارد؟
بسمه تعالی، بدون ریبه اشکال ندارد.
[سؤال 1934] ----> 1363
3. اگر شخصی در تهران که وطن اوست به قصد مسافرت از منزل خارج شد، آیا اگر از حد ترخص خارج شد، نمازش قصر می شود؟ و موقع برگشتن اگر حوالی منزل رسید، نمازش تمام است یا قصر، یا حتماً باید داخل منزل برود؟
بسمه تعالی، در مثل تهران مبدأ مسافت از منزل است، ولی حکم سفر با خروج از محله مترتب می شود و در برگشت با رسیدن به محله حکم سفر قطع می شود.
[سؤال 1935] ----> 1363
6. در جواب این سؤال که کسی که تهران وطن اوست و هر روز بدون آن که از شهر خارج شود چهار فرسنگ شرعی یا بیشتر راه می رود آیا چنین شخصی مسافر محسوب می شود؟ فرموده اید: با پیمودن مسافت شرعی ولو در داخل شهر حکم مسافر دارد. حالا آیا جواب، دور زدن یا پیچ و خم را هم شامل می شود یا فقط راه مستقیم را؟
بسمه تعالی، میزان راهی است که برای رسیدن به مقصد پیموده می شود، خواه مستقیم باشد یا با پیچ و خم.
[سؤال 1936] ----> 1363
12. کسی که به قصد مسافرت از منزل خارج شد، اگر وقت نماز است هر کجا رسید می تواند نماز قصر بخواند، یا حد و حدودی دارد؟
بسمه تعالی، در مثل تهران بعد از خروج از محله و در سایر جاها بعد از خروج از حد ترخص نماز قصر می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 365 [سؤال 1937] ----> 1955
2. برای خواندن نماز مسافر باید مسافت را از در منزل حساب نمود یا از دیوارها و محدودۀ شهر؟
بسمه تعالی، در مثل تهران، مبدأ مسافت از منزل حساب می شود.
[سؤال 1938] ----> 7135
5. کارگرانی که جهت کار در گذشته به تهران می آمدند و حکم بلاد کبیره بودن تهران را هم نمی دانستند و به محض ورود قصد اقامه می کردند و برای کار از محدوده خارج می گشتند و شب برمی گشتند و گاهی بدون قصد اقامه مجدد ده روز در یک محل می ماندند و مدتی را بدین گونه در رفت و آمد بوده اند وظیفه شان چیست؟ و در صورت قضا آیا تنها نمازهای چهار رکعتی اگر قضا شود کفایت می کند یا خیر؟ توضیحاً این که تا زمان فوت مرحوم آیت الله شاهرودی رحمه الله مقلد ایشان بوده اند.
بسمه تعالی، اگر بعد از بزرگ [و] خارق العاده شدن تهران، روزه و نماز چهار رکعتی را بر خلاف وظیفه انجام داده قضا دارد.
[سؤال 1939] 862
بسمه تعالی 1 / 3 / 1361
محضر مقدس رهبر عالی قدر، آیت الله العظمی امام خمینی، ادام الله بقائه الشریف
پس از سلام و ارادت و بندگی، سلامتی آن وجود مقدس را از درگاه حضرت احدیت جلّت عظمته مسئلت دارم. در ضمن مرحمت فرموده مسائل ذیل را جواب مرقوم فرمایید که مورد نیاز است. بقای عمر شما را از خداوند قادر منان خواهانم.
1. در شهرهای بزرگ یا تهران حد ترخص از در خانه است یا حدودی که برای شهر معین شده؟
بسمه تعالی، ترخص ندارد و مبدأ مسافت در آن منزل است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 366 2. پدر مبلغی به نام شیر بها از داماد می گیرد آیا مجاز است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر با رضایت می دهد مانع ندارد.
[سؤال 1940] 863
بسمه تعالی
دفتر استفتائات حضرت امام خمینی
من منزلم در شهر ری و محل کارم در خیابان پاسداران است و از منزل تا محل کار روزانه رفت و برگشت حدود 50 الی 60 کیلومتر را طی می کنم، آیا نماز بنده در محل کار شکسته است یا خیر؟ و آیا در ماه رمضان روزۀ من درست است یا خیر؟ (توضیح این که این مسافت را از داخل شهر طی می کنیم)
البته حضرت آیت الله امام خمینی در توضیح المسائل در مورد معلمان شرح داده اند که اگر از منزل تا محل کار 22 کیلومتر می شود نماز شکسته و روزه هم باطل است، اما نفرموده اند که این 22 کیلومتر در خارج از شهر باید طی شود یا اگر در داخل شهر هم باشد حکم همین است؟ لطفاً هرچه زودتر جواب مرقوم فرمایید چون ماه رمضان نزدیک است. خداوند شما را حفظ کند تا به این انقلاب و اسلام خدمت کنید.
بسمه تعالی، حکم مسافر دارید.
[سؤال 1941] 864
بسمه تعالی 31 / 2 / 1361
دفتر حضرت امام خمینی دامت برکاته
با سلام و تحیت به استحضار می رساند که چند ماه قبل جهت انجام مأموریتی همراه با چند تن از برادران پاسدار دیگر عازم تهران گردیدیم و مأموریت ما از اول مشخصاً چندین ماه طول می کشید. بنابراین جهت اقامۀ نماز و به جای آوردن روزه قصد عشره نمودیم.
محل خوابگاه ما انتهای کارگر (امیرآباد) خوابگاه دانشگاه تهران بوده و محل
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 367 کلاس های کارمان هم در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است که نماز ظهر و عصرمان هم در همین محل برگزار می شده است. مسافت خوابگاه تا دانشکده را دقیقاً نمی دانم. مستدعی است روشن فرمایید آیا طبق یکی از آخرین استفتائات امام امت در رابطه با این که مبدأ مسافت در شهر تهران از کجا حساب می شود و نمازهایی که قبل از فهمیدن حکم خوانده شده چه صورت دارد؟ آیا باید نمازها و روزه ها قضا شود؟
بسمه تعالی، مبدأ مسافت منزل است و آنچه خلاف وظیفه عمل شده قضا دارد و اگر قصد اقامه در یک محله تهران نکرده اید حکم مسافر دارید.
[سؤال 1942] 865
بسمه تعالی 20 / 12 / 1361
محضر مبارک زعیم عالی قدر عالم تشیع حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
عده ای از اهالی شهرستان ها و روستاهای مختلف که برای کار کردن در طول سال به تهران مسافرت کرده و بعضاً چندین ماه متوالی در تهران اقامت نموده و منزل مسکونی اجاره می کنند و روزها برای کار کردن به نقاط مختلف تهران و حومه رفته و شب ها به منزل استیجاری باز می گردند، با توجه به فتوای حضرت عالی در مورد بلاد کبیره که شامل تهران هم می شود تقاضا می شود در مورد نماز و روزۀ این افراد نظرتان را بفرمایید.
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
[سؤال 1943] ----> 1652
2. راننده تاکسی در شهری مثل تهران آیا حکم دائم السفر را دارد یا خیر؟ (در رابطه با نماز و روزه)
بسمه تعالی، اگر در مقدار مسافت شرعی رانندگی می کند نماز تمام است.
[سؤال 1944] ----> 1652
3. اگر دائم السفر باشد مثلاً از منزلش چهار فرسخ شرعی دور شود برای جلسه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 368 قرآن یا حاجت دیگر چه تکلیف دارد؟
بسمه تعالی، در غیر سفر شغلی با پیمودن مسافت شرعی حکم مسافر دارد.
[سؤال 1945] 866
بسمه تعالی 22 / 3 / 1361
با سلام و درود به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی
برادران عزیز! بخش آموزش فنی دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در ابتدای سال 61 نوگشایی شده و اقدام به گرفتن دانشجو نموده. از بین دانشجویان این دانشکده حدوداً تعداد 30 الی 40 نفر از برادران شهرستانی هستند که در خوابگاه دانشکده واقع در خیابان شهید دکتر بهشتی (عباس آباد سابق) سکنا گزیده اند، اکثر روزهای هفته به طور معمول کلاس هایشان در محل ساختمان شماره 1 واقع در همان خیابان تشکیل می شود، ولی روزهای چهارشنبه به دلیل کمبود امکانات دانشکده، محل آموزش آن ها در خاک سفید تهران پارس که حدوداً 15 کیلومتری محل خوابگاه می باشد و روزهای پنج شنبه در خیابان بیژن بالاتر از میدان ونک در امتداد خیابان ولی عصر که محل آن بیش از 3 کیلومتر با خوابگاه فاصله ندارد می باشد و این برنامه هر هفته تکرار می شود. مسأله در مورد نماز و روزۀ دانشجویان شهرستانی است، این طور که گفته می شود گویا نماز آنان شکسته است و روزه هم نمی توانند بگیرند؛ زیرا برای آن که بتوانند نماز را کامل خوانده و روزه را نیز بگیرند، بایستی قصد اقامت 10 روز بکنند و در این مدت از حد ترخص خارج نشوند و این طور که گفته می شود حد ترخص در مورد شهرهای بزرگ همان محله عرفی است، هر چند که از محدوده شهر خارج نشود. و چون این دانشجویان هر هفته از این حد ترخص خارج می شوند بنابراین بایستی نمازشان شکسته باشد و روزه هم نمی توانند بگیرند؛ چون این مسأله ای است که در هر زمانی برای دانشجویان شهرستانی این دانشکده مطرح است
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 369 و با ورود دانشجویان شهرستانی جدید هر زمان بعد بیشتری پیدا خواهد کرد.
بسمه تعالی، در فرض سؤال بدون قصد اقامه ده روز در یک محله نماز و روزه شکسته است.
[سؤال 1946] ----> 2504
3. برای ساکنین تهران مبدأ مسافت در مسافرت، منزل او است یا محل او یا بیرون تهران؟
بسمه تعالی، منزل است.
[سؤال 1947] ----> 2504
4. شخصی که در حدود میدان خراسان تهران ساکن و در تمام سال هر روز به کارخانه ایران ناسیونال ـ که کارگر آن جا است ـ می رود و بر می گردد، صوم و صلاتش چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، اگر محله ای که در آن سکونت دارد وطن او است یا در آن قصد اقامه کرده و فاصله کمتر از مسافت باشد نماز او تمام و روزه او صحیح است و در غیر این صورت حکم مسافر دارد.
[سؤال 1948] 867
بسمه تعالی
من دانشجوی دانشگاه تهران و متولد تهران هستم و تا پنج ماه پیش مقیم تهران بودم، اما از ماه بهمن به دلیل ازدواج، در کرج ساکن شده ام که ممکن است موقتی باشد، حالا بعد از باز شدن دانشگاه هر روز از کرج رفت و آمد می کنم، شوهرم متولد طالقان است. آیا من چون متولد تهران بوده ام طبق فتوای حضرت امام نمازم تمام است یا نه؟ و در مورد روزه ام به همین ترتیب آیا حکم مسافر را دارم و نمی توانم روزه بگیرم؟
به امید پیروزی حق بر باطل و جهانی شدن حکومت حضرت مهدی (عج)
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 370 بسمه تعالی، اگر به مقدار مسافت رفت و آمد می کنید، حکم مسافر دارید و در تهران در محله ای که وطن شما است تا از آن اعراض نکرده اید به حکم وطن باقی است.
[سؤال 1949] ----> 1043
2. جدیداً مسأله ای بیان داشته اید: کسانی که از شهرستان ها برای ادامه تحصیل یا کارهای دیگر برای مدت چند سال به تهران منتقل می شوند و محل سکونتشان با محل کار یا تحصیل آنان در دو محله مختلف تهران باشد و هر روز این فاصله را طی می کنند نمازهایشان شکسته است، آیا منظور دو محله مختلف حد ترخص است یا نه؟
بسمه تعالی، مقصود از دو محله، دو محلۀ عرفی است.
[سؤال 1950] ----> 1043
3. شخصی شغل او رانندگی است البته فقط در تهران، اگر در ماه مبارک رمضان به او گفتند مأموریت داری که صبح بروی کرج اگر رفت و هنوز ظهر نشده برگردد روزه اش اشکال دارد؟
بسمه تعالی، شغل رانندگی اگر در مسافت شرعی باشد ولو در داخل تهران و مأموریت مذکور هم به عنوان شغل رانندگی باشد روزه صحیح است ولو بعد از ظهر برگردد، ولی اگر رفتن به کرج به عنوان شغل نباشد در صورتی روزه صحیح است که برگشت به محلۀ محل سکونت در تهران پیش از ظهر باشد.
[سؤال 1951] ----> 1043
4. شخصی که تهران وطن او نیست هر روز از محل کار خود تا منزلش سه الی چهار کیلومتر باید مسیر طی کند، تکلیف نمازهایش چیست؟
بسمه تعالی، اگر محل سکونت با محل کار در یک محله قرار دارد نماز تمام است وگرنه قصد اقامت متحقق نمی شود و حکم مسافر دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 371 [سؤال 1952] ----> 1043
6. مستدعی است بفرمایید دو محلۀ مختلف چقدر باید فاصله داشته باشند؟
بسمه تعالی، میزان در صدق دو محله، نظر عرف است.
[سؤال 1953] 868
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر و مرجع عالی قدر، حضرت امام خمینی
پس از سلام و آرزوی سلامتی و بقای عمر شما مرجع عزیز، اخیراً با مطالعه فتوای حضرت عالی در روزنامه ها برایم اشکالاتی پیش آمده است که عبارتند از:
1. از سال 50 تا کنون در تهران تحصیل می کردم و هر چند مدت یک بار به وطن خود بر می گشتم و در موقع برگشت به تهران چنانچه قصد اقامت 10 روز بیشتر را داشتم نماز و روزه خود را به طور کامل انجام می دادم ولیکن اخیراً متوجه شدم که باید شکسته بخوانم، آیا باید نمازها را شکسته قضا به جا آورم یا خیر؟ با توجه به این که تا کنون محل کار و سکونت من در دو محل بوده است در تهران.
بسمه تعالی، اگر قصد ماندن ده روز در یک محله را نداشته اید نماز شما شکسته بوده و اگر تمام خوانده اید باید قضا کنید.
[سؤال 1954]
2. از دو سال پیش تا کنون به استخدام دولت درآمده ام و تا موقع بازنشستگی باید در تهران باشم؛ یعنی حدود 30 سال ولیکن قصد دارم که بعد از بازنشستگی به وطن اصلی خودم برگردم، حال با توجه به این که ممر درآمد من در تهران است آیا تهران وطن من می شود یا خیر؟ و باید نماز را در طی این سال ها با توجه به سؤال اول کامل انجام دهم یا شکسته. چگونه می توانم اگر تهران وطنم حساب نشود نماز و روزه را کامل انجام دهم با توجه به این که محل کارم و سکونتم در دو محل مختلف است؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 372 بسمه تعالی، در فرض مرقوم، تهران وطن شما محسوب نمی شود و بدون قصد ده روز در یک محله آن نماز شما قصر است.
[سؤال 1955] ----> 93
2. کسی که از یک طرف تهران به طرف دیگر می رود و این کار هر روز تکرار می شود و این مسافت بیش از مسافت شرعی است روزه و نماز این شخص چگونه می باشد؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال حکم مسافر مترتب است.
[سؤال 1956] 869
بسمه تعالی 9 / 2 / 1361
خدمت مبارک امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب
حضرت امام این جانب دارای شرایط ذیل می باشم، لطفاً تکلیفم را از لحاظ شرعی روشن بفرمایید.
1. از شهرستان به تهران آمده ام و هنوز تهران را وطن خود انتخاب نکرده ام و به صورت متوالی نزدیک دو سال و نیم از مهر ماه سال 57 جهت تحصیل و کار و خدمت در سپاه در تهران بوده ام.
2. به علت عدم اطلاع از فتوای شما در مورد بلاد کبیره در خصوص تکلیف خود (خروج از محل) همیشه در صورت امکان قصد ده روزه نموده ام.
3. هنوز هم به علت عدم روشن شدنم در مورد فوق، خصوصاً از لحاظ مقدار، حوزۀ محل تکلیف خود را نمی دانم. مثلاً نمی دانم از مرکز منطقه ده سپاه تا کجا بروم نماز و روزه ام قصر می باشد.
4. از فتوای شما فقط در مورد ساکنین بلاد کبیره، یعنی کسانی که آن جا را وطن اصلی خود انتخاب کرده اند خبر داشتم و لاغیر.
حالا با شرایط فوق تکلیف این جانب بعد از این و در مورد نماز و روزۀ مدت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 373 اقامتم در تهران که قبلاً انجام داده ام چه می شود. انزل الله علیک خیر رحمة ووفّقک الله لما یرضاه
بسمه تعالی، اگر در یک محلّه تهران قصد ماندن ده روز کنید که از آن جا خارج نشوید نماز شما تمام است و بدون قصد ده روز حکم مسافر دارید.
[سؤال 1957] 870
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی
چند سؤال شرعی در ارتباط با مسأله نماز مسافر و روزه مسافر در مورد خودم که ساکن گوهردشت کرج هستم مطرح می سازم. ضمناً محل کارم در تهران است و هیچ کدام از دو محل تهران و گوهردشت را به عنوان وطن انتخاب نکرده ام.
1. قصد دارم برای ماه رمضان سال جاری به تهران آمده و در عباس آباد تهران نزدیک خیابان جردن منزل یکی از دوستان سکنا گزینم (با قصد بیش از 10 روز)، لیکن مجبور هستم هر روز به محل کارم که در خیابان دکتر فاطمی تهران است بیایم. فاصله محل کار و منزل دوستم کمتر از چهار فرسخ است، لذا با این ترتیب آیا نمازم درست است و می توانم روزه بگیرم؟
بسمه تعالی، در مثل فرض سؤال قصد اقامت به نحو مذکور صحیح نیست و حکم مسافر دارید.
[سؤال 1958]
2. قبل از آمدن به گوهردشت، در ابتدای کار در آریا شهر تهران زندگی می کردم (حدود 4 ماه) و محل کارم در خیابان سپهبد قرنی تهران بود. فاصله بین آریاشهر و تهران کمتر از چهار فرسخ است. آیا نمازهایم را که درست خوانده ام صحیح بوده و اگر نه، آیا باید اعاده شود؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 374 بسمه تعالی، در فرض سؤال اگر محل سکونت وطن شما نبوده نمازهایی که خوانده اید باید به صورت شکسته قضا نمایید.
[سؤال 1959]
3. سال گذشته ماه رمضان در تهران، حدود میدان خراسان منزل یکی از اقوام سکنا گزیدم (با قصد بیش از 10 روز) تمام مدت هر روز از آن جا به محل کارم که در خیابان سپهبد قرنی بود می آمدم، فاصله بین میدان خراسان و سپهبد قرنی کمتر از چهار فرسخ است. نمازها را درست خوانده و روزه را نیز گرفتم. آیا نماز و روزه ام صحیح بوده است؟ آیا در صورتی که صحیح نبوده باید تکرار نمایم؟
بسمه تعالی، قصد اقامت به نحو مزبور صحیح نیست و نماز و روزه را باید قضا نمایید.
4. در مقطعی از دوره دانشجویی دانشگاه از شمیران (محل زندگی) به تهران (محل دانشگاه) می آمدم. (حدود 6 ماه) در این مدت روزه گرفته، نماز را تمام می خواندم. فکر می کردم چون فاصله تهران ـ شمیران کمتر از چهار فرسخ است از این لحاظ اشکالی به وجود نمی آید و نماز شکسته نمی شود و روزه صحیح است. آیا نماز و روزه هایم درست نبوده، باید اعاده نمایم؟
بسمه تعالی، روزه ها و نمازهای چهار رکعتی قضا دارد.
5. در مقطعی از دوره دانشجویی در خارج از کشور، بعضی مواقع از شهر تحصیلی دانشگاهی (محل کار و محل تحصیل) به شهرهای دیگر (با بیش از چهار فرسخ راه) به قصد تظاهرات بر ضد رژیم سابق یا سخنرانی مذهبی مسافرت می کردم. بعد از مراجعه به شهر تحصیلی بدون قصد قبلی بعضاً اتفاق می افتاد که مجدّداً به فاصله کمتر از 10 روز مسافرت از شهر تحصیلی به شهرهای مذکور تکرار می شد. در تمام این احوال در فواصل مراجعه به شهر تحصیلی، در شهر تحصیلی نمازهای خود را درست می خواندم، به اعتبار این که در شهر تحصیلی بیش از یک سال خواهم ماند (در ابتدای هر سال ثبت نام مجدد در دانشگاه می شد) آیا این نمازها صحیح بوده یا خیر؟ و آیا باید نمازها را اعاده نمایم؟ (نمازهایی که در فواصل خوانده شده است؟)
بسمه تعالی، در شهر تحصیلی اگر بدون قصد اقامت ده روز در یک محل نماز تمام خوانده شده، نماز و روزه قضا دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 375