مال مخمّس
[سؤال 4254] 2089
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی واسأل الله توفیقه
1. پولی را که تخمیس شده، به مدت چند ماه یا یک سال به دیگری قرض می دهد و یا چندین سال در بانک به عنوان قرض الحسنه می ماند؛ آیا بعد از پس گرفتن باز هم باید تخمیس کند یا خیر؟ و اگر نداند پولی را که مدیون می دهد تخمیس شده یا نه، می شود تصرف کرد یا خیر؟
بسمه تعالی، دو مرتبه خمس ندارد و در فرض جهل، تصرف مانع ندارد.
2. پولی را از ارباح مکاسب وسط سال و غیره مثلاً قرض گرفته خرج وسایل قالیبافی برای فروش می کند؛ بعد از یک سال و چند ماه قالی بافته می شود؛ طریقۀ تخمیس پول قالی چگونه است؟ در ضمن پولی را که قرض گرفته، به اقساط در چند ماه می پردازد.
بسمه تعالی، سر هر سال باید موجودی قالی را حساب کند و زاید بر مقداری که راجع به آن بدهکار است و مقداری که قبلاً خمس آن داده شده را تخمیس نماید.
3. پولی را که تخمیس نشده، تبدیل به مصالح قالی بافی می کند؛ بعدازفروش، تخمیس آن چگونه است؟
بسمه تعالی، هر مقدار از قالی که بافته می شود، باید علاوه بر خمس آن، خمس چهار خمس دیگر را حساب کند.
[سؤال 4255] 2090
بسمه تعالی 29 / 1 / 1361
محضر مقدس رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران و امید مستضعفان جهان، حضرت آیت الله العظمی و مولانا الاعظم، الامام خمینی، متّع الله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف
احتراماً؛ به عرض می رساند که جواب چند مسأله ذیل را مرقوم فرمایید:
1. کسی که مقلد مجتهدی بوده و برای خود حساب سال درست کرده و تمامی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 200 بدهکاری خود را هم داده است و بعد از مدتی، با دلیل و برهان تغییر مجتهد داده؛ برنامه حساب سال او چطور است؟ آیا دوباره حساب کند یا نه؟
بسمه تعالی، بدهی بابت سهمین را اگر بر طبق وظیفۀ شرعی به مصارف مقرره رسانده، دوباره حساب کردن لازم نیست.
2. آیا سهم سادات و سهم مبارک امام علیه السلام را می شود برای یاری رزمندگان اسلام و جنگ زدگان داد یا نه؟
بسمه تعالی، عجالتاً، اجازه نمی دهم.
[سؤال 4256] ----> 195
4. اگر مقداری پول در آخر سالی داشته باشیم و خمس آن را بپردازیم و در سال بعدی، همان پول را داشته باشیم، آیا دوباره باید خمس آن پول را پرداخت؟
بسمه تعالی، دوباره خمس ندارد.
[سؤال 4257] ----> 2545
2. نحن لدینا رأس سنة؛ و عند بلوغ السنة المالیة نحسب مقدار الحقوق ـ و کما حدث فی العام الماضی ـ ثمّ تحویلها، ثمّ تصرّفنا فی المبلغ الذی أخرجنا الحقوق منه و عند بلوغ السنة المالیة الجدیدة، عرفنا أنّ لدینا زیادة علی المبلغ الذی أخرجنا خمسه؛ فهل الحقوق الشرعیة لهذا العام متعلّقة بالزیادة، أم فی کلّ المبلغ؛ علماً أنّ الزیادة هی من أجرنا لهذا العام؟
بسمه تعالی، لا یجب تخمیس المال المخمّس ثانیاً. وبعد إعطاء خمس الأصل یجب تخمیس ما یحصل فیه من الأرباح فی کلّ سنة.
[سؤال 4258] ----> 2567
2. پولی که خمس آن داده شده آیا پس از گذشت یک سال، باز خمس به آن تعلق می گیرد؟
بسمه تعالی، دو مرتبه خمس ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 201 [سؤال 4259] 2091
بسم الله الرحمن الرحیم 25 صفر 1403 ق
سماحة إمام الاُمّة، السید الخمینی، حفظه الله وأبقاه عزّاً للإسلام والمسلمین، وأجری علی یدیه الخیر لهذه الاُمّة، وجعلها ذات عزّ ورفعة.
سیدی! نرجو الإجابة علی هذه الأسئلة، جزاکم الله خیراً، مع العلم أنّنا أرسلنا رسالة سابقة إلی طهران ولم نحصل علی جواب:
1. المال المخمّس فی العام الماضی، هل یُعاد إخراج الخمس منه ثانیة لهذا العام؟ والمال هو نقود فی البنک، اُضیف إلیها ما وفّرناه هذا العام.
بسمه تعالی، المال المخمّس لا یخمّس ثانیاً.
2. هل یجوز صرف حقّ الإمام علی: الف. العمل الاسلامی فی العراق أو إیران، ب. المساجد فی الجزائر، ج. شراء کتب إسلامیة، د. فقراء فی هذا البلد (الجزائر)؟
بسمه تعالی، أمر سهم الإمام والسادة المبارکین بید الحاکم الشرعی، ویحتاج صرفه فی الموارد إلی الإجازة الخاصّة منه، مع تعیین قدر الحقوق.
3. هل یجوز صرف حقّ السادة علی الفقراء السادة فی العراق، وفی إیران؟
بسمه تعالی، ظهر حکم هذه المسألة من المسألة السابقة.
4. نرجو أن تبعثوا لنا رقم الحساب الخاصّ بکم فی طهران أو فی فرنسا (وهو أسهل علینا فی الجزائر) حتّی نستطیع بعث الحقوق إلیکم.
بسمه تعالی، مع الإمکان یجوز الحوالة إلی حساب رقم ألف لمؤسّسة التعاونی الإسلامی فی قم المقدّسة.
[سؤال 4260] ----> 4027
2. آیا پارچه ای که به مدت یک سال از آن استفاده نشده و خمس آن داده شد، سال دوم هم باز دوباره باید خمس آن پرداخت شود؟
بسمه تعالی، مالی که خمس آن داده شده، دو مرتبه خمس ندارد.
[سؤال 4261] ----> 6805
8. به فتوای حضرت عالی آیا از خواروبار سالیانه منزل که یک مرتبه خمس آن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 202 پرداخت شده، در سال های بعد، چنانچه مقدار آن کم یا زیاد شد، باید برای مقدار اضافه آن، خمس پرداخت گردد؟
بسمه تعالی، آنچه که یک بار خمس آن داده شده، دوباره خمس ندارد.
[سؤال 4262] 2092
بسمه تعالی 9 / 3 / 1362
آستان مقدس دفتر امام خمینی، مدّ ظله، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران
استدعا دارم به دو سؤال مذهبی در رابطه با خمس پاسخ فرمایید:
1. آیا لوازم منزل مازاد احتیاج و همچنین کتاب های قرائت شده و همچنین فرش هایی که به عنوان پس انداز خریداری شده و اضافه است که فرضاً در روز نیاز ممکن است فروخته شود و از پول آن در جایی استفاده گردد، اگر در پایان سال، حساب شد و خمس و سهم امام آن ها پرداخت گردید، سال های دیگر هم باید محاسبه و خمس آن ها داده شود یا همان سال اول کافی است؟
بسمه تعالی، همان سال اول کافی است و دومرتبه خمس ندارد.
2. قبول دعوت افرادی که خمس نمی دهند و به گردن دارند وخوردن غذا در منزل آن ها و خواندن نماز در خانۀ آن ها و قبول هدیه ای از طرف آن ها مثلاً لباس و پوشیدن آن در هنگام نماز، از نظر شرعی چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر یقین به بودن خمس در مالی که مورد ابتلای او واقع می شود، ندارد اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 203