پرتال امام خمینی (س): یادداشت ۴۷۶/  محمدرضا نوراللهیان

فرمان حضرت امام خمینی علیه سلمان رشدی، رویداد بی نظیر، تاثیرگذار و تاریخی بود که تبعات سیاسی اجتماعی گسترده ای بجاگذاشت. امام راحل با صدور این حکم تاریخی مقابل جریان توهین و حرمت شکنی به پیامبران آسمانی به ویژه حضرت محمد(ص) ایستادند و مانع تکرار اتفاقاتی از این دست شدند.

در کتاب آیات شیطانی، ساحت مقدس رسول اکرم، پیامبر مصطفی به سخره گرفته شده و نسبتهای ناورا به ایشان وارد شد؛ بر اساس احکام فقه اسلامی هرگاه فردی مسلمان به پیامبر دشنام گفته شود و یا ایشان تحقیر شود، سب النبی رخ داده است. در کتاب آیات شیطانی، سلمان رشدی که یک مسلمان زاده است، ساحت مقدس پیامبر اسلام را مورد هجمه قرار داده بود، لذا مشمول صدور فتوای ارتداد بود. اما فتوا می توانست واکنش تند جهان غرب به ویژه سازمان های حقوقی بشری را در پی داشته باشد. کمااینکه همینطور هم شد و تمام جهان غرب یکپارچه مقابل ایران و این حکم واکنش نشان دادند. امام با شخصیت استثنایی و ابهت ویژه خود، به عنوان یک فقیه جامع الشرایط و رهبر یک نظام اسلامی که دارای محبوبیت گسترده بین مسلمین و آزادیخواهان سراسر جهان بودند، در مقابل گستاخی سلمان رشدی، فتوا صادر کردند و خودشان نیز مردانه و استوار پای این گفتار و نظریه ایستادند.

امام حقیقتا به پیامبر اکرم عشق می ورزیدند. مرحوم سید عبدالله فاطمی نیا در مورد شعر معروف امام که می فرمایند: من به خال لبت ای دوست گرفتار شدم. منظورشان سر سلسله هم خلایق، شخص شخیص خاتم الانبیا محمد مصطفی است.

امام راحل که می فرمایند:

غم دلدار فکنده است به جانم، شــــرری

که به جان آمدم و شهره بازار شــــــــــدم

به واقع علاقه خود به رسول اکرم را نمایان می سازند. در منزل امام هم تابلویی بود که گویا از رم آورده بودند. این تابلو تنها عکس در منزل امام بود، به جز این هیچ عکس دیگری از منزل نبود. عکس منتسب به پیامبر اسلام بود و مدام در مقابل چشم امام قرار داشت. همه اینها حب و عشق ذاتی امام به پیامبر را نشان می دهد. به همین خاطر هم وقتی با چنین هتک حرمتی مواجه می شوند، بلافاصله واکنش نشان می دهند.

در آن زمان من مسئولیت خاصی داشتم و از نزدیک در جریان فشار خارجی ها و همچنین تکاپوی جهان اسلام برای اجرای این حکم الهی و همچنین اعتراض به کتاب آیات شیطانی، قرار داشتم. در یکی از این نشست ها با غربی ها، دیپلمات ها می گفتند این فتوا باعث می شود اصول منشور حقوق بشر صدمه ببیند. من به مسول مربوطه در وزارت خارجه عرض کردم که به آنها بگویند که این فتوا نیست، بلکه حکم است. یادم هست که مسول غربی به منشی خود گفت که بنویس حکم چیست تا آنرا بررسی کنیم؟ من بلافاصله عرض کردم حکم یک فرمان اجرایی غیر قابل برگشت است که اگر صادر شود حتی دیگر فقها هم نمی توانند آنرا نقض کنند و لازم است که به آن احترام بگذارند. فتوای امام باعث شد که اصطلاحات جدید در دایره‌المعارف حقوق بین‌الملل گنجانده شود. مشابه حکم امام، توسط فقیه بزرگ آیت الله سید علی سیستانی در قضیه داعش صادر شد. وقتی که داعش به چند کیلومتری بغداد رسیده بود و بدنبال برهم زدن آرامش و راحتی بلاد اسلامی و دریافت منابع زیر زمینی و نفت برای اهداف خود بود، این حکم صادر شد و دیدیم چه کرد در نتیجه صدور این حکم و تلاش همه مسلمانان از عراق تا حاج قاسم ما، بساط دولت اسلامی عراق و شام ( داعش) به عنوان یک دولت برچیده شد.

این از سوی مسلمانان سراسر دنیا مورد حمایت قرار گرفت. از هند وپاکستان تا آفریقا و آسیای جنوب شرقی در اعتراض به گستاخی سلمان رشدی و حمایت از فتوای تاریخی حضرت امام، مسلمان به خیابانها ریختند و تظاهرات کردند. حتی الازهر اطلاعیه صادر کرد و کتاب آیات شیطانی را محکوم کرد. یکی از گسترده ترین راهپیمایی ها، تظاهرات مسلمان انگلیس بود که به اعتراف رسانه‌های غربی در تاریخ بریتانیا بی نظیر بوده است. این تظاهرات که از سوی دکتر کلیم صدیقی، شهروند انگلیس و رهبر پارلمان مسلمانان انگلیس سازماندهی شده بود، معنای خاصی داشت. چراکه انگلیس مرکز نشر، تبلیغ و ترویج کتاب آیات شیطانی بود و در سالهای بعد از صدور فتوا نیز دولت انگلیس با صرف سالانه یک میلیون پوند، حفاظت از جان سلمان رشدی را عهده دار شد. از اینرو، اینکه این‌همه مسلمان در این کشور به خیابان ریختند و در مقابل این جریان ایستادند و از حکم امام حمایت کردند، برای سردمداران لندن معنای خاصی داشت.

از دیگر تبعات این واقعه این بود که در دو کشور هند و پاکستان، اعتراضات به انتشار کتاب آیات شیطانی و حمایت از فتوای حضرت امام خمینی (س) موجب شهادت تنی چند از شهروندان این کشورها شده بود. از اینرو حضرت امام (س) بنده و برادر گرامی شیخ محمدرضا نوری شاهرودی را مامور کردند که به این دو کشور سفر کنیم و با خانواده های شهدا دیدار داشته و سلام امام را به ایشان برسانیم و چنانچه نیاز به رسیدگی بود، انجام دهیم. در آن زمان آقای مهندس میرحسین موسوی نخست وزیر به جناب آقای شیخ مهدی کروبی رئیس بنیاد شهید، نظر امام(س) را منعکس کردند و ایشان هم با نهایت همکاری تاکید داشتند که خانه به خانه همه شهدا برویم و کسی را از قلم نیندازیم. در پاکستان ۸ نفر شهید شده بودند. ما به سختی خانه همه شهدا را پیدا کردیم و طبق برنامه خانه به خانه با خانواده‌ها صحبت کردیم سلام امام را خدمت ایشان ابلاغ کردیم. با اینکه هیچکدام از شهداء، شیعه نبودند. مسلمانان غیر شیعی بودند که بسیار شجاعانه وارد این کارزار شده بودند. پدر یکی از شهدا تعریف می کرد که فرزندش قبل از اینکه از خانه خارج شود غسل می کند و وضو می گیرد و برای شرکت در تظاهرات به مقابل سفارت آمریکا در اسلام آباد می رود، در همانجا تشکیلات امنیتی از داخل سفارت این عزیز را به شهادت می رسانند. آنجا ما آثار عجیب این فتوا بر مردم پاکستان را مشاهده کردیم. خانواده‌ها بسیار به ما لطف داشتند و تعجب می کردند که امام خمینی با آن ابهت، نمایندگانی فرستاده تا احوال خانواده‌ها را جویا شوند. برخی از این خانواده‌ها می‌گفتند که بعد از شهادت فرزندمان ، نمایندگان احزاب آمدند و به ما سر زدند و عکس یادگاری گرفتند، رفتند و دیگر خبری از آنها نشد، اما شما از یک کشور دیگر آمده اید که سلام امام خمینی را برسانید بدون اینکه حتی بخواهید این اقدام را رسانه‌ای کنید. اینکار برای آنها خیلی ارزشمند بود. متاسفانه دولت هند، در اعطا ویزا سخت گیری کرد، بطوریکه ما ۱۷ الی ۱۸ روز بعد از ارتحال امام موفق شدیم به هند برویم و در آنجا هم به دیدار خانواده شهدا رفتیم.

نکته مهم دیگر این است که امام صرفا یک حکم را صادر نکردند. بلکه برای ایشان اجرای حکم هم از اهمیت برخوردار بود. در نخستین جلسه هیات دولت بعد از صدور حکم امام، آقای مهندس میرحسین موسوی نخست وزیر خاطره ای را به نقل از حاج احمد آقا مطرح می کنند که در اسناد موسسه و هیات دولت موجود است. بر اساس این خاطره، حاج احمد آقا می گویند؛ « آقا بنا به برنامه روزانه خود، هر روز مقداری قدم می زدند. من مشغول به کار روزانه خود بودم که دیدم آقا در حال قدم زدن خیلی به فکر فرو رفتند و دستشان به پشت شان است. جلو رفتم و گفتم آقاجون به چی فکر می کنید؟ امام بلافاصله گفتند: احمد حیف که خمینی پیر شده است، وگرنه خودم می رفتم و این سلمان رشدی را از پا در می آوردم. احمد باید خودم می رفتم به پیامبر جسارت شده.» این سخن تاثیرگذار از طرف کسی است که تنها یک نظریه پرداز نیست، بلکه خودش اهل عمل هم هست. اهمیت حکم نافذ حضرت امام(س) در این بود که از قلم و طرف کسی صادره شده که در سن ۸۶ سالگی می گوید که حیف پیر شده و باید خودش می رفت و آن مرتد را به سزای اعمالش می رساند.

با این وجود امام(س) به دولت اجازه نداد که وارد عرصه اجرای حکم بشوند. بعد از امام هم هیچکدام از دولتها بدنبال اجرای حکم نرفتند. در آن دوران یک زمانی، فشار از طرف اروپایی ها زیاد شده بود، آقای ولایتی وزیر امور خارجه خدمت امام آمدند تا یک تخفیفی بگیرند و یک راه بینابینی برای حل دیپلماتیک مساله پیدا کنند. امام فرمودند به آنها بگوئید این یک حکم حکومتی نیست. یک کسی به نام خمینی ، جایی نشسته و این نظریه اوست. امام یک رهبر غیر دیپلمات بود، نظرات ایشان برای مسلمانان مانند نظر پاپ برای کاتولیک ها بود. هیچ وقت هیچ کس ایتالیا را بدلیل نظرات پاپ نکوهش نمی‌کند. بنابراین نظرات امام را نباید در چارچوب دولت تطبیق داد. اما علاقمندان و یاران امام می توانستند پیگیر موضوع و فتوا باشند. مانند کاری که شیخ حسن صانعی کرد و از سوی بنیاد ۱۵ خرداد جایزه ای برای قاتل رشدی تعیین کرد. ایشان در آن زمان به تازگی به ریاست این بنیاد برگزیده شده بود، من را خبر کرد و گفتند که می خواهند کنگره ای بین المللی برای تبیین حکم امام علیه سلمان رشدی برگزار کنند. در آن زمان دفتر ایشان پائین خیابان ولیعصر بود. من چند جلسه با ایشان داشتم و به جهت مسولیتی که داشتم گفتم که باید ابعاد موضوع را بررسی کنم و زمانی که من برای انجام کار آمادگی را اعلام کردم دیگر آقای صانعی برای برگزاری کنگره منع شده بود. البته من پیگیری نکردم که از کجا منع شدند. می خواهم بگویم که برای شاگردان و علاقمندان امام، اجرای حکم وتبیین جهانی آن یک ضرورت بود.

این حکم روحیه کوفته شده مسلمانان را زنده کرد، کشور به کشور، شهر به شهر و روستا به روستا در خانه و خانواده و کوی و برزن شنیده شد. آن زمان مانند الان این ابزار شبکه های اجتماعی نبود که یک خبر به سرعت به همه جای جهان برسد. با این حال حکم امام بلافاصله در گوشه به گوشه جهان شنیده شد. به راحتی از مرزها عبور کرد و نه تنها کشورهای همسایه ، بلکه قاره ها را در نوردید و عطر دل انگیز، شجاعت، شهامت و دفاع از نوامیس رسالت و روحیه مسلمین را بر سراسر جهان پراکند.

. انتهای پیام /*