در حـرکتهای سـیاسی و جـنبشهای اجتماعی صدوبیست ساله اخیر کشورمان، دامنه تاثیرات مثبت و منفی عنصر رهبری را آشکارا ملاحظه می کنیم. تـا پیـش از شـکل گیری انقلاب اسلامی، همواره نقاط ضعف عنصر رهبری از عوامل مهم ناکامی نهضتها و جنبشهای منطقه ای یـا مـلی در کشور بوده است. در جریان نهضت مشروطه و نیز در جریان جنبش ملی شدن صنعت نفت ــ کـه دو خـیزش و حـرکت اساسی، فراگیر، ضداستبداد و ضداستعماری در تاریخ کشور ما به شمار می روند ــ همین کاستی، در عدم کامیابی آنـها نـقش اساسی و انکارناپذیر داشته است. مقاله حاضر سعی دارد در یک تحلیل تطبیقی با این دو جـنبش، نـقش رهـبری و نیز نقاط قوت و ضعف آن را در جنبش اسلامی سالهای ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۳ به رهبری روحانیت و هدایت حضرت امام خمینی (س) کـه سـرانجام به انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ منتهی شد مورد بررسی قرار دهد.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۲:۲۹
در انقلاب مشروطیت که استبداد را به پادشاهی مشروطه مبدل ساخت و مجلس یا پارلمان را در راس مقدرات کشور قرارداد، مراجع نجف و مجتهدان ایران نقش اصلی را داشتند و در این میان نقش ایدئولوگ یـا طراحی نظام مشروطه را به هر جهت به نام میرزای نائینی و رساله «تنبیه الامه» خوانده اند. هرچند روحانیون عظام دیگری نیز بودند که با ارائه رسائل سیاسی در این زمینه جدوجهدی ستودنی داشتند اما دراین میان، رساله مـرحوم نـائینی (ره) محور مباحث تئوریک دینی درخصوص مشروطیت قرار گرفت؛ شاید از آن رو که برای اولین بار در این رساله بود که بحث آزادی و مساوات به صورت فقهی مطرح می شد و نیز سبک و سیاق رساله با جو روشـنفکری آنـ زمان همخوانی بیشتری داشت. البته خود مرحوم نائینی (ره) شخصا در پی ریزی نظام مشروطه نقش رهبری و مبارزاتی چشمگیری نداشت و حتی با تشخیص انحراف در نهضت مشروطه خود را از موضع رهبری فکری انقلاب کـنار کـشید و رساله خود را نیز از میان مردم جمع آوری کرد. وی دارای دیدگاه خاصی درباب مشروعیت حکومت و اصل ولایت فقیه بود که مشروطه را اگرچه ناقص و بسیار دور از حکومت حق ـ که حکومت معصومین علیهم السلام باشد ـ مـی دانست امـا بـه تناسب مقدورات زمانی، نظر بـه قـاعده دفـع افسد به فاسد آن را قابل حمایت می دانست.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۲:۲۳
سـرنوشت سیاسی تشیع که پس از واقعه کربلا عمیقا اندوهبار شده بود در هاله ای از تقیه و تامل فـرو رفـت و بـه ویژه در عصر غیبت با هول و هراس های بسیاری درآمیخت تا آنجا که کار فلسفه و فقه سیاسی شـیعه به اجمال و اهمال و مهجوریت کشید و یکی از عمیق ترین و اساسی ترین عرصه های علمی و عملی اسلام در گـرداب حوادث روزگار مورد غـفلت و کـوتاهی قرار گرفت. حتی ظهور حکومت های شیعه مذهبی چون صفویه نیز نتوانست فقه و فلسفه سیاسی شیعه را تمام قامت بر پا دارد و ملاحظات بسیاری بر سیره سیاسی زعمای شیعه سایه گسترد. اما به هر حـال ایجاد تحولات بزرگ در اندیشه سیاسی شیعه معمولا معطوف به تحقق و عمل بوده و تندی ها و کندی های شئون و مبناهای اندیشه سیاسی در بوته عمل بازشناسی و اصلاح گردیده است.
گذار از اندیشه سیاسی حضرت امام (س) از اصلاحات بـه انـقلابات بزرگ و اساسی و برانداختن طرحی نو برای فلسفه سیاسی اسلام معطوف به همان زمینه های علمی و واقعیت های روزگار است. در مقایسه ای تطبیقی میان اندیشه و فعل سیاسی مرحوم محقق سبزواری (ره) در تعامل با دستگاه سـلطنت شـاه عباس صفوی و اندیشه و روش سیاسی حضرت امام (س) در قبال سلطنت پهلوی نکته و آموزه های فراوانی وجود دارد که محقق اندیشه سیاسی اسلام را مفید و رغبت انگیز خواهد بود. امید است با مطالعه مقاله ذیل این مـقصود فـراهم گردد.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۳۶
گـستردگی شخصیت علمی حضرت امام خمینی به پهنا و گستردگی همه علوم اسلامی است، امّا برخی آن حضرت را تنها از زاویه فقه و اصول می نگرند و به نوآوری ها و ابتکارات او در حوزه مسائل فـرعی پرداخـته انـد و بعضی از منظر اندیشه سیاسی یـا از مـرصد عـلوم قرآنی و تفسیر به مطالعه ابعاد وجودی امام پرداخته اند. ولی کمتر کسی به اندیشه های فلسفی حضرت امام پرداخته است، همچنان کـه دیـد جـامعی نیز نسبت به او وجود ندارد. ما نیز در ایـن مـقالیم که از زاویه علوم به سخنان و کلمات آن فیلسوف دوران پرداخته و آرای فلسفی او را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۳۱
تعامل عرفان و سیاست در اندیشه امام خمینی (س)
پدیدآورنده (ها): فراتی، عبدالوهاب (محقق در رشته علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم قم.)
چـکیده:
در این مقاله مطالب زیر بحث و بررسی می شود:
۱ـ امام خمینی و جدایی از سنّت فکری عـارفان؛
۲ـ امـام خـمینی و نحوه ورود به ساحت سیاست.
در این قسمت به گفته امام خمینی، آدمی در پیمودن راه کمال با دو دسـته از موانع زیر روبه رو می شود: موانع درونی و موانع بیرونی.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۲۷
نویسنده در این مقاله، دیدگاه امام خمینی قدس سره را در خصوص حقوق مردم در حـکومت بـررسی مـی کند و از آنجا که امام خمینی در مناسبت های مختلف، هم به اصل حقوق مردم و هم بر چارچوب های کـلی آن در دایره حقوق اجتماعی ـ اقتصادی اشاره داشته اند، در این منظر دیدگاه های ایشان در شش عنوان مـطرح می گردد.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۲۲
ایده ی اصلی و بنیادین جستار پیش رو این است که اگر در عصر حاضر، و هر عصری، بخواهیم نـسخه ای تمام عیار از ساختارهای جامعه ی دینی را ترسیم نماییم، این امر گرهی ناگشودنی و وابستگی تـام و تمام به گفتمانی دارد کـه بـعث در آن صورت پذیرفته است. غایت بعث آخرین پیامبر گویای مسیری است که جوامع بشری برای تحصیل سعادت، در کامل ترین شکل خود و فراگیرترین وضعیت، باید طی نمایند.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۱۸
شـاید این حدیث متواتر را شنیده باشید که «هر که از برای نفع امت من چـهل حـدیث از بـر کند، خدای تعالی او را روز حساب فقیهی دانشمند برانگیزد.» امام خمینی (س) نیز به جمع آوری چهل حـدیث از کتب معتبره اصحاب و علماء پرداخته و هر حدیث طوری شرح شده که با حـال عامه مناسبتی داشته بـاشد و از ایـن جهت آن را به زبان فارسی نگاشته که فارسی زبانان نیز از آن بهره گیرند. نویسنده در این نوشتار قصد دارد به تبیین افکار، اندیشه ها و رهنمودهای آن امام راحل (س) در باب نماز که به مناسبت های مختلفی در کتاب ارزشمند و بـی نظیر «شرح چهل حدیث» مطرح شده است، بپردازد
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۱۲
پیـرامون شـخصیت بی نظیر حضرت امام امیر المؤمنین علی (ع) گفته اند؛ او "جامع الاضداد"بوده است زیرا او تمام صفات جـمال و جلال الهی را در مرتبه ای فروتر از جمال و کمال مطلق، دارا بوده و طبیعی است که گفتار و کـردار و روش زندگی هر انـسان، تـراوشهای درونی و انعکاسات و صفات و خصلتهای باطنی او است. و کسی که واحد آنگونه صفات خدائی باشد، بدیهی است که حیات و زندگی و اعمال او نیز همچون حضرت امام علی (ع) خواهد شد.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۱
نویسنده ی این مقاله، در جهت تبیین جایگاه و رفتار رهبران، پاره ای از نظریه های مربوط بـه رهـبران جـنبش های دینی را ارائه می کند.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۵۷
نویسنده بعد از بیان تعریفی درباره هویت، آن را دارای بعد سلبی که مستلزم شناسایی «غیر» از «خود» است می داند. از دیدگاه امام خمینی، هویت اسلامی در پیمودن راه خدا معنا پیدا می کند. خودی ها کسانی هستند که با آنها وحدت راه و صراط داریم و غیرخودی کسی است که در راه ما نباشد.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۳۴
قلم کوچکتر از آن است که توان ترسیم چهره بزرگمردان تاریخ را داشته باشد و زبان عاجزتر از آنکه در وصف جلالت قدرشان لب به سخن گشاید. این نکته تنها اختصاص به مقام اهل عصمت و ولایت (علیهم السلام) ندارد که اساسا آنجا جای سخن و کلام نیست و عقل را قدرت پرواز در حریم قدسشان نباشد. بلکه این سخن در مورد رهروان و جرع نوشان مکتب قرآن و اهل بیت (ع) نیز بحق صادق است. راستی چه کسی را جرأت آن است که پیرامون ابعاد انسانی سخن گوید که با تمسک به منابع گرانقدر وحی از سرچشمه های زلال آن ارتزاق نموده و در فضای پاک آن به رشد و تعالی بی مانندی رسیده است.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۲۲
حضرت امام چندان به تفسیر قرآن نپرداختند و در موارد ناچیزی که به آن اهتمام ورزیدند، به روش عرفانی اخلاقی آیات قرآن را تفسیر کرده اند.
به نظر نگارنده، عامل اصلی پرهیز امام از تفسیر قرآن دو چیز است: الف عظمت قرآن؛ ب لزوم عمل به قرآن.
چون از سویی قرآن در حدّ بشر نیست؛ بلکه سرّی میان حق تعالی و ولی الله اعظم، رسول خدا صلی الله علیه و آله است و به تبع او نازل شده تا به صورت حروف و کتاب درآمده است.
از سویی دیگر آدمی باید در هر آیه از آیات شریفه که قرائت می کند مفاد آن را با حال خود منطبق کند و نقصان خود را با آن جبران سازد و امراض خود را بدان شفا دهد. او باید خُلق خود را با قرآن موافق کند؛ چون خُلقی که مخالف کتاب الله است مزخرف و باطل است
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۱۸
حضرت امام خمینی (س) فهم قرآن را امر تشکیکی و دارای مراتب شمرده اند. ایشان بر این نظر است که مقاصد ظاهری قرآن برای عموم انسانها قابل فهم است. وی علاوه بر تصریح بر این معنا با برخی از مطالبی که درباره قرآن یاد کرده اند ، مثل حجیت ظواهر قرآن ، تحدّی قرآن، کتاب هدایت بودن قرآن و دعوت به تدبر در قرآن به نوعی بر همگانی بودن فهم قرآن استدلال کرده اند. در برخی از موارد که فهم قرآن را اختصاصی دانسته اند، ناظر به بطون قرآن است. حضرت امام شرط فهم بطون قرآن را تهذیب نفس و رهایی از هواهای نفسانی دانسته اند و سرّ عدم فهم بطون قرآن را مربوط به عظمت مراتب قرآن خوانده اند.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۱۳
رشد هر دانش از جمله علم اصول که از مهم ترین ابزارهای استنباط محسوب می شود، علاوه بر نوآوری نیازمند نقد و اصلاح مداوم آن دانش است و نوآوری و نقد علم نیز تنها با حرکت بر اساس مبانی روش شناختی آن علم میسر است. یکی از معضلات علم اصول در دو قرن اخیر، خلط روش تحقیق در فلسفه به عنوان یک علم حقیقی با روش تحقیق در علم اصول به عنوان علمی اعتباری است. حضرت امام خمینی از اصولیانی است که با تمام توان به نقد روش شناختی این آمیخت نادرست پرداخته است. پژوهۀ فرارو در همۀ آثار اصولی ایشان (شامل چهارده جلد آثار دست نگاشت و تقریرات شاگردان) استقرا کرده و انتقادات ایشان را در این زمینه گردآوری و در تحلیلی آماری مشخص کرده نقد حضرت امام در این مسئله متوجه مرحوم آخوند خراسانی است. همچنین در این تحقیق، مبانی نظری الگوی روش شناختی یادشده تبیین و به برخی اشکالات وارد بر ایشان در این موضوع نیز پاسخ داده شده است.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۷
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۹:۱۴
در نشست مشترک روسای سازمان تبلیغات اسلامی و موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی:
موضوع حراست از اندیشه حضرت امام، منحصر به موسسه نبوده و همه دستگاه های فرهنگی مسوولیت دارند تا در جهت حفظ آرمان های امام راحل گام بردارند.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۹:۱۲
نگرانی نسبت به تحریف حضرت امام و اندیشه های ایشان وجود دارد؛ چه از طرف برداشت های غلط دوستان و چه از سوی تحریف های عمدی دشمنان.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۸:۴۹
من به شما خامنه ای عزیز، تبریک می گویم که در جبهه های نبرد با لباس سربازی و در پشت جبهه با لباس روحانی به این ملت مظلوم خدمت نموده، و از خداوند تعالی سلامت شما را برای ادامه خدمت به اسلام و مسلمین خواستارم.
دوشنبه, ۰۶ تیر ۱۴۰۱ - ۷:۱۱
به همت معاونت فرهنگی و هنری و ارتباطات شماره ۵۹۷ ماهنامه دوست به همت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی منتشر شد.
یکشنبه, ۰۵ تیر ۱۴۰۱ - ۱۴:۲۴
اینفوگرافیک در مورد سخنان امام خمینی در جمع خانواد ه های شهدا در تیر ماه سال پنجاه و نه
یکشنبه, ۰۵ تیر ۱۴۰۱ - ۹:۰
یکشنبه, ۰۵ تیر ۱۴۰۱ - ۸:۴۷
بازدید وزیر کتاب و امور کتابخانه های ایالت بنگال غربی هندوستان از جماران در حاشیه سفرش به تهران
یکشنبه, ۰۵ تیر ۱۴۰۱ - ۶:۴۰
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵۵
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۵۰
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۵
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۰
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۳۵
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۳۰
شنبه, ۰۴ تیر ۱۴۰۱ - ۲۳:۲۵