توضیحات کارشناس:

روح و حقیقت آن همواره برای انسان مورد سؤال بوده است تا آنجا که نبی مکرم اسلام نیز به حکایت قرآن کریم در این باره مورد پرسش بوده‌اند: وَ یَسْأَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّی وَ مَا أُوتِیتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِیلاً ﴿الاسراء 85 ﴾؛ همچنین به بیان قرآن مجید که می‌فرماید: 

فَإِذَا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِینَ ﴿الحجر 29﴾، برخورداری از همین امر موجب سجده بر آدم گشته است.

از مسائل مورد بحث در باره روح مسأله احضار ارواح است که به تلاش و کوشش برای ارتباط برقرار کردن با روح شخص مرده گفته می‌شود.

در خصوص امکان و عدم امکان احضار ارواح نظرات مختلفی ابراز شده است، و بر فرض ممکن بودن آن، درستی و نادرستی برخورداری و توانایی اشخاصی که مدعی آن هستند نیز امر مجزایی است که اهمیت خود را دارد و نمی‌توان از آن غفلت ورزید.

در فقه با قطع نظر از چنین اموری که در جای خود قابل بحث است و پیچیدگی‌ها و مباحث گسترده‌ی خاص خود را نیز دارد، صرفا نسبت به حرمت و عدم حرمت آن اظهار نظر می‌شود.

احضار ارواح حرام است

امام خمینی ره در کتاب تحریرالوسیله در باره حکم احضار ارواح فرموده‌اند:

«عمل السحر و تعلیمه و تعلمه و التکسب به حرام، و المراد به ما یعمل من کتابة أو تکلم أو دخنة أو تصویر أو نفث أو عقد و نحو ذلک یؤثر فی بدن المسحور أو قلبه أو عقله، فیؤثر فی إحضاره أو إنامته أو إغمائه أو تحبیبه أو تبغیضه و نحو ذلک. و یلحق بذلک استخدام الملائکة و إحضار الجن و تسخیرهم و إحضار الأرواح و تسخیرها و أمثال ذلک، ...» (ج1، کتاب المکاسب و المتاجر، مسأله 16 )

بنابراین در نظر ایشان احضار ارواح به هر وسیله و هر شکل که باشد ملحق به سحر و همانند آن حرام است.

باید اذعان داشت که مسأله احضار ارواح با صرف نظر از واقعیت داشتن و نداشتن؛ و حرام بودن و نبودن، امروزه از نظر اجتماعی، وسیله و راهی شده است در دست شیادان برای فریبکاری و طرح و ترویج دروغ‌ و خرافات؛ و سوء استفاده‌های مالی و اخلاقی از افراد ساده لوح به ویژه زنان.

1392/11/19