جسم طبیعی
جسم طبیعی از دیدگاه امام خمینی (س)
امام خمینی (س) جسم طبیعی را جوهری می داند که در آن خطوط ثلاثه متقاطعه بر زوایای قائمه فرض شود.(۱) امام خمینی (س) فرق میان جسم طبیعی با جسم تعلیمی را به ابهام (اطلاق) و تعین می داند؛ یعنی مقادیر در جسم طبیعی به صورت ابهام در جسم تعلیمی به صورت تعین است.(۲) حضرت امام برای جسم طبیعی ویژگی های قائل است؛ جمله:
۱- تناهی: جسم قابلیت بی نهایت بودن را ندارد و هر چیزی هم که در جسم طبیعی حلول کند، باید ابعادش به تبع متناهی باشد.(۳)
۲- عدم شأنیت جسم طبیعی برای علت: جسم طبیعی شأنیت آن را ندارد که علت باشد و محال است از جسم، معلولی صادر شود.(۴) از این جهت جسم نمی تواند از فاعل حقیقی باشد و شیء را از عدم به وجود آورده و معطی الوجود باشد؛ زیرا جسم دارای وضع است و اگر بخواهد تأثیر کند، باید میان آن و آنچه می خواهد در آن تاثیر بگذارد، محاذات و مقابله حاصل شود، در حالی که فاعل حقیقی که وجود عطا می کند، اگر جسم باشد، باید با معلول خود، وضع و محاذات داشته باشد، ولی چیزی هنوز اعطا نشده تا محاذاتی برقرار شود.(۵)
۳- مرکب بودن همه اجسام: تمام اجسام عالم طبیعت، مرکب از ماده و صورت هستند و در جسمیت خالص نیستند.(۶)
۴- حادث بودن جسم: اجسام از حیث ذات و صفات، صورت و هیولی حادث هستند؛ زیرا اجسام از حیث جوهر متحد هستند و از جهت اعراض به طریق اولی حادث و متجدد هستند و اصل جسم نمی تواند قدیم بالذات باشد.(۷)
(۱) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۲، ص۴۲۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ خطوط ثلاثه
(۲) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۲، ص۴۹۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ ابهام و تعیین
(۳) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۱۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ ابعاد جسم
(۴) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۱، ص۴۱-۴۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ برهان ثابت شده
(۵) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۲، ص۲۶-۲۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ جسم صاحب
(۶) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۱، ص۲۳۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ جسمیت خالص
(۷) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۲، ص۵۳۵ و ۵۴۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵/ جسم چهار، قدیم بالذات؛ خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۴، ص۸۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰.
.
انتهای پیام /*