لوح
اقسام لوح از دیدگاه امام خمینی (س)
امام خمینی (س) با تقسیم لوح، به لوح محفوظ و محو و اثبات، معتقد است که اگر وجود اشیاء را به لحاظ کلیت اشیاء در عالم عقل در نظر بگیریم، لوح محفوظ است؛(۱) در مقابل لوح محو و اثبات یا همان لوح قدر که تغییرات دائمی و تبدلات همیشگی است و حقایق قابل شدت و ضعف می باشد.(۲) امام خمینی (س) بین قضا و قدر و لوح محفوظ و محو و اثبات رابطه تنگاتنگی قائل است. در بیان مراتب قضا و قدر هر دو قسم لوح را با مراتبشان ملاحظه نموده و معتقد است، برای قضا و قدر الهی مراتبی است که به حسب مراتب الواح و احکام آن متفاوت است:
۱- حقایقی که در حضرت علمیه تقدیر و اندازه گیری می شود. ۲- اموری که در قلم اعلی و الواح عالی (محفوظ) به تجلی فعلی، تقدیر و تحکیم می شود. در این مرتبه تغییر و تبدیل واقع نمی شود.(۳) امام خمینی (س) علم انبیاء الهی را ناشی از این مرتبه می داند و معتقد است، علم انبیاء به احکام الهی ناشی از اکتساب و اجتهاد نمی باشد؛ بلکه اطلاع آنها به لوح محفوظ است؛(۴) البته در مواردی حضرت امام با استناد به روایتی لوح محفوظ را امام معصوم (ع) می داند.(۵) ۳- حقایق اشیاء به صورت های برزخی و مثالی در الواح دیگر و عالم نازل تر ظهور می کند که آن را عالم خیال منفصل و خیال کل گویند که بنابر نظر اشراقیان، عالم مثل معلقه نیز گفته می شود؛ در این مرتبه تغییرات و اختلافات ممکن است؛ یعنی لوح قدر علمی. ۴- حقایقی که در لوح قدر عینی موجود هستند و در آن تقدیرات و اندازه گیری ها به دست ملائکه موکل به عالم طبیعت است. در این لوح قدر، تغییرات دائمی است، بلکه خود صورت سیال است و حقایق قابل شدت و ضعف، زیاده و نقصان هستند؛ اگرچه جهت حقیقی و غیبی همین اشیاء که ظهور فیض منبسط و ظلّ ممدود و حقیقت علم فعلی حق هستند، به هیچ وجه تغییر و تبدل در آنها راه ندارد.(۶) امام خمینی (س) معتقد است این تغییرات و تبدلات با همه جزئیات و گستردگی و تنگی که دارند در لوح قدر عینی که محل تقدیرات است به دست ولی کامل و قطب زمان واقع می شود و او در هر یک از جزئیات عالم طبیعت که بخواهد تصرف می کند و هر رزقی را که بخواهد گسترش یا کاهش می دهد؛ البته اراده او، ظل و شعاع اراده ازلی حق تعالی است.(۷)
(۱) خمینی، روح الله، شرح دعاء السحر، ص۴۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۶. اللوح المحفوظ
(۲) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۳۲۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. تغییرات دائمی
(۳) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۳۲۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. اقلام عالیه
(۴) خمینی، روح الله، تعلیقات علی شرح الفصوص الحکم و مصباح الانس، ص۱۹۴، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۰ قمری. یستکشفون
(۵) خمینی، روح الله، شرح دعاء السحر، ص۷۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۶. انا اللوح
(۶) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۳۲۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. خیال الکل
(۷) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۳۲۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸ توسعه دهد؛ خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۸، ص۱۸۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰
.
انتهای پیام /*