بمناسبت دهم اسفند سالروز ورود امام خمینی (ره) به شهر قم؛
همایش امام خمینی و مکتب اجتهادی قم برگزار شد
مراسم بزرگداشت روز دهم اسفند، سالروز ورود امام خمینی (ره) به قم پس از پیروزی انقلاب با همایش علمی «امام خمینی و مکتب اجتهادی قم» به همت نمایندگی موسسه در قم، در محل مدرسه تخصصی فقه امام خمینی(ره) که محل اقامت حضرت امام در طول ایام حضور در قم بوده است، برگزار گردید.
مراسم بزرگداشت روز دهم اسفند سالروز ورود امام خمینی به قم پس از پیروزی انقلاب با همایش علمی «امام خمینی و مکتب اجتهادی قم» در محل مدرسه تخصصی فقه امام خمینی (ره) که محل اقامت حضرت امام در طول ایام حضور در قم بوده ، برگزار گردید. به گزارش روابط عمومی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)،همایش علمی «امام خمینی و مکتب اجتهادی قم»، با حضور جمعی از طلاب، روحانیون، اندیشمندان حوزه و دانشگاه در محل مدرسه تخصصی فقه امام خمینی (ره) در روز سه شنبه دهم اسفند ماه سالجاری برگزار شد. در این مراسم پس از تلاوت قرآن کریم و مداحی به مناسبت شهادت حضرت زهرا (س)، ابتدا حجت الاسلام والمسلمین سید هادی موسوی از اعضای دفتر امام در نجف و قم به سخنرانی پرداخت. وی با یادآوری تلاش‌هایی که در ایام حضور امام خمینی در نجف برای حفاظت از جان ایشان انجام می‌گرفت، گفت: با توصیه و همکاری مرحوم حجت الاسلام والمسلمین شهید محمد منتظری دوره 2 ماهه آموزش چریکی دیدم و مأمور حفاظت از جان امام شدم. وی گفت: گرچه حضرت امام اجازه نمی دادند کسی همراه ایشان حرکت کند ولی ما دورادور از ایشان محافظت می‌کردیم و پس از آمدن حضرت امام خمینی به ایران نیز من مأمور شدم همسر مرحوم آقا مصطفی خمینی و فرزندش مریم خانم را به ایران بیاورم. و در ششم بهمن 57 به ایران وارد شدیم و آنها را به منزل مرحوم آیت الله ثقفی پدر خانم امام در تهران رساندم. موسوی افزود: بعد از پیروزی انقلاب مجدداً به نجف بازگشته و همسر و فرزندانم را به ایران آوردم. وی افزود: ورود من به قم چند روز پس از اقامت امام در این منزل بود که مرحوم حاج احمد آقا من را مأمور ثبت و ضبط صدا و تصویر و حفاظت شخصی از امام کرد. و بدین لحاظ من در همه ملاقاتهای امام چه خصوصی و چه عمومی حضور داشتم و آنها را ثبت و ضبط می‌کردم. فراموش نمی‌کنم. هنگامی که گروهی از افراد گارد جاویدان شاهنشاهی به حضور امام رسیدند. یکی از تکاورها پرید جلو و گردن امام را گرفته ایشان را بوسید که من با شدت یقه او را از پشت گرفته، کشیدم که کاملاً لباسش پاره شد. امام خمینی بعداً از من دفاع کرد و گفت او حق داشته چنین کند. وی با برشمردن خاطرات دیگری از ایام حضور امام در این منزل به پرکاری و فعالیت بیش از اندازه امام اشاره کرد و از مسئولان صدا و سیما خواست فیلمهای دیدار مردم با امام را پخش کنند و از همگان درخواست نمود از انقلاب اسلامی پاسداری کنند.
در ادامه حضرت آیت الله محمد سروش محلاتی از اساتید حوزه علمیه قم بحث خود در موضوع «امام خمینی و مکتب اجتهادی قم» را ارائه کرد. وی گفت: حضرت امام در قم تحصیل کرد و شروع به تدریس و تحقیق و تألیف نمود و سپس مسئولیت مرجعیت تقلید را بر عهده گرفته و همه این مراحل را در قم گذرانده‌اند به همین لحاظ چندین بار فرموده‌اند. «من قمی هستم. و [[page 1]]به قم افتخار می‌کنم». و خود را محصول حوزه علمیه قم می‌دانستند. وی افزود: حوزه قم ادوار مختلفی را پشت سر گذاشته و آنچه ما اکنون راجع به آن بحث می‌کنیم مربوط به حوزه‌‌ای است که مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری از سال 1300 در قم پایه گذاری کرد. آیت الله محمد سروش محلاتی افزود: حوزه قم چهار دوره را پشت سر گذاشته است: 1. دوره حاج شیخ عبدالکریم حایری 22. دوره آیت الله بروجردی 3. دوره شاگردان شیخ عبدالکریم حائری 4. دوره شاگردان آیت الله بروجردی و پرورش یافتگان شاگردان حایری
سروش محلاتی افزود: منظور از مکتب اجتهادی مجموعه خصوصیات فقهای یک شهر درمقایسه با شهر دیگر نه مقایسه بین افراد یک مکتب با مکاتب دیگر است. وی تأکید کرد: مکتب اجتهادی قم مرکز تلاقی سه مکتب اجتهادی نجف، سامرا و اصفهان است و از هر مکتب در قم نمایندگانی یافت می‌شود. این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به بررسی ویژگی‌های هفت گانه مکتب اجتماعی قم پرداخت و افزود: 1. ویژگی اخلاقی؛ یکی از مهمترین ویژگی هاست و پرورش یافتگان مرحوم آیت الله شیخ عبدالکریم حائری تحت تأثیر وارستگی و خصوصیات بالای اخلاقی وی قرار گرفته و حضرت امام بارها در مکتوبات و بیانات خود از اخلاق حسنه و خصوصیات خوب اخلاقی آن مرحوم ذکر کرده‌اند.
2. ویژگی اجتماعی بودن؛ مکتب قم از ابتدا درگیر امور جامعه بوده و بی اعتنا به حوادث و جریانات سیاسی ـ اجتماعی اطراف خود نبوده است و کاملاً به همه امور ناظر بوده است.
3. ویژگی تکثرگرایی؛ در مکتب اجتهادی قم همه علوم حوزوی متداول بوده است هم فقه هم اصول، هم تفسیر، هم عرفان، هم فلسفه، هم کلام و ... در حالی که در حوزه‌های دیگر نسبت به برخی از علوم حساسیت‌های زیادی وجود داشته است.
4. ویژگی تعامل بین فقها؛ در مکتب اجتهادی قم نظرات همه فقها مطرح شده است چه بسیار فقیهانی که در قم حضور فیزیکی نداشته‌اند ولی نظرات آنها کاملاً مطرح بوده است.
5. ویژگی روشن بینی؛ مرحوم حایری در یکصد سال پیش موضوع آموزش زبان خارجی را مطرح می‌کند و یا نظریه تخصصی شدن فقه توسط حائری در آن زمان مطرح شده است.
6. پیگیری اتحاد مسلمین؛ حاج شیخ عبدالکریم نامه مفصلی به رضاشاه دارد برای مسئله فلسطین و یا مرحوم آیت الله بروجردی چه تلاش‌های زیادی برای تقریب بین مذاهب اسلامی انجام داد.
[[page 2]]7. حضور گرایش کلامی در حوزه؛ حاج شیخ عبدالکریم در عین حالی که بسیار ولایتی است و عزاداری فاطمیه را ایشان باب کرده است نسبت به برخی از امور رایج بین شیعیان نظیر عتبه بوسی و سجده کردن در مقابل ضریح ائمه و یا قربانی کردن برای ائمه معترض است و برخورد شدید می‌کند. و آیت الله بروجردی نیز نسبت به این امور بسیار حساس بودند.
وی در پایان به تشریح وضع فعلی حوزه علمیه قم پرداخت و گفت: برخی از این ویژگی‌ها، هم اکنون در حوزه بسیار رنگ باخته و عوض شده است هم اکنون تنوع علوم در حوزه کمرنگ شده و برخی از بزرگان اجازه طرح برخی از مباحث علمی را نمی‌دهند. ویژگی اخلاقی حاج شیخ و مکتب قم در حال رنگ باختن است. و حتی طلاب هم برای خود خدم و حشم داشته و از مردم فاصله گرفته‌اند. در حوزه فعلی در حال حاضر گرایش به گوشه‌گیری از امور سیاسی و واگذاری امور و دخالت نکردن به مزیت تبدیل شده و در حال قوت گرفتن است. در حوزه فعلی اعتدال نقشی ندارد و در برخی تندروی دیده می‌شود و بعضاً سر نخ برخی تندروی ها در جاهای دیگر نیز به قم باز می‌گردد.
[[page 3]]