به گزارش پرتال امام خمینی به نقل از  پایگاه خبری-تحلیلی «ندای انقلاب»، اول بهمن ۱۳۴۸، سرآغاز سلسله درس‏‌های زیربنایی، «ولایت فقیه» یا «حکومت اسلامی» بود که حضرت امام خمینی(س) همزمان با رهبری حرکت سرنوشت‏‌ساز بسیج نیروهای جوان و دانشگاهی و تشویق آنان به مطالعه و بررسی قوانین همه جانبه اسلام، در حالی که چند سالی از تبعیدشان در نجف اشرف می‏‌گذشت، طی سیزده جلسه در مسجد شیخ انصاری ارائه کردند.

این بحث علمی نه تنها حوزه‌‏های علمیه و محافل علمی روحانیت را با بیانی مستدل و فقهی به اصل تفکیک ناپذیری دین و سیاست متوجه می‏‌کرد، بلکه محیط‌های دانشگاهی را نیز با نظام سیاسی اسلام به عنوان یک تئوری کامل و الهی برای حکومت اسلامی آشنا می‏‌کرد و روح خودکم‏‌بینی و خودباختگی را از این محافل آشنا با فرهنگ غرب می‌‏زدود.

سخنان حضرت امام خمینی در این جلسات پس از مدتی تبدیل به کتابی با همین عنوان شد و علی‏رغم ممنوعیت و تدابیر شدید ساواک ایران، به طرق گوناگون و مخفیانه به دست مبارزان داخل کشور می‏‌رسید.

این نظریه از جمله نظریات بدیعی است که توسط حضرت امام خمینی(س) طرح و تبیین شد و با پیروزی انقلاب اسلامی مبنای نظام و حکومت اسلامی ایران قرار گرفت.

اگرچه شاکله فعلی این نظریه‌ مترقی مرهون تلاش فقهی و تأملات موشکافانه امام راحل است، با این حال صورت خام و اولیه این نظریه را می‌­توان در آرای فقهی بسیاری از علمای شیعه در طول تاریخ درخشان فقه شیعی یافت.

اصل ولایت ‌داشتن فقها بر برخی امور و نیز حدود و دایره آن از جمله مباحثی است که در کتب علمای پیشین به وفور قابل مشاهده است.

«ولایت» در لغت از واژه‌ »ولی» به معنای «قرب» و «نزدیکی» مشتق شده است و «ولایت» به معنای یاری و نصرت و یا به معنی سلطان می ‌باشد. این واژه از پراستعمال ‌ترین کلمــات قرآن بوده و در ۱۲۴ مورد بصورت اسمی و ۱۱۲ مورد به اشکــال فعلی در قرآن کریم آمده است.

برای «ولی» با ترکیبات مختلفش معانی متعددی ذکر شده است در حالی‌که این واژه یک معنای اصلی بیشتر ندارد و سایر معانی با توجه به قرائن لفظیه و حالیه برای همان یک مفهوم وضع شده است و قدر مشترک همه این معانی همان قرب معنوی است. با این حال در اصطلاح ولایت فقیه، «ولی» به مفهوم سرپرستی است.

از طرفی «فقیه» واژه‌ای از ریشه‌ فقه است که در اصل برابر با فهم و یا علم به شیئ و فهم آن است و فقیه به معنای عالم می‌باشد. بعضی فقـه را علم به دین و برخی دیگر رسیدن به علم غایب بوسیله‌ی علم مشهود و حاضر می دانند که اخص از علم است.

«فقیه» در اصطلاح ولایت‌ فقیه یعنی مجتهد جامع الشرایط که دارای سـه ویژگی اجتهاد، عدالت و قـدرت مدیریت و استعداد رهبـری باشد نه هر کس که درس فقه خوانده است. اجتهـاد مطلق به این معنی که بر همه ابعاد دین اعم از اصول و فروع، عبادات و عقود، احکام و ایقاعات و سیاست اسلامی آگاه و حائز عدالت باشد یعنی علاوه بر عقل نظری در عقل عملی نیز در حد امکان کامل بوده و عامل به دین و به دور از هوی و هوس باشد.

و در نهایت ولایت‌فقیه یعنی اداره‌ امور جامعه در زمان غیبت امام عصر(عج) توسط فقهایی که بر کتاب و سنت احاطه داشته و دارای شرایطی مانند عقل، علـم، توانایی، عدالت و آگاهی به زمان، حافظ دین و مخالف هوای نفس باشند که ولایت فقیه به این معنا ضامن اجرای قوانین اسلام است.

. انتهای پیام /*