آداب الصلاة (آداب نماز) یکی از آثار عرفانی امام خمینی (س) است که مملو از روایت های اخلاقی و عرفانی اهل بیت است. نام حضرت باقر علیه السلام در این کتاب و کتاب چهل حدیث امام خمینی فراوان به چشم می آید. همزمان با سالروز شهادت حضرت امام محمد باقر(ع) بر برخی از روایت های امام باقر(ع) که در کتاب آداب الصلاة (آداب نماز) امام خمینی آمده است را تقدیم خوانندگان گرامی می کنیم.
در بیان احادیث راجع به حضور قلب
حضرت باقر علیه السلام فرمودند: «رسول خدا فرمود: «وقتى بنده مؤمن به نماز بایستد خداى تعالى نظر به سوى او کند- یا فرمودند خداى تعالى اقبال به او کند- حتى منصرف شود. و رحمت از بالاى سرش سایه بر او افکند و ملائکه فرو گیرند اطراف و جوانب او را تا افق آسمان و خداى تعالى ملکى را موکّل او کند که بایستد بالاى سر او و بگوید: اى نمازگزار، اگر بدانى کى نظر مىکند به سوى تو و با کى مناجات مىکنى، توجّه به جایى نمىکنى و از موضعت جدا نمىشوى هر گز.»» مستدرک الوسائل،« کتاب الصّلاة»،« ابواب افعال الصّلاة»، باب 2، حدیث 22.
آداب الصلاة (آداب نماز)، فصل نهم در بیان احادیث راجع به حضور قلب ص : 39
و از حضرت باقر و صادق علیهما السلام مروى است که فرمودند: «نیست از براى تو از نمازت مگر آنچه را که اقبال قلب داشته باشى در آن؛ پس، اگر به غلط بجا آورد تمام آن را یا غفلت از آداب آن کند، پیچیده شود. ن و به روى صاحبش زده شود.» وسائل الشیعة، ج 4، ص 687،« کتاب الصّلاة»،« ابواب افعال الصّلاة»، باب 3، حدیث 3.
و از حضرت باقر العلوم علیه السلام روایت شده که «همانا بالا مىرود از نماز بنده از براى او نصف یا ثلث یا ربع یا خمسش؛ پس، بالا نمىرود براى او مگر آنچه را اقبال به قلب نموده است بر آن. و ما مأمور شدیم به نافله تا تتمیم شود نقص فرایض به آن.» مستدرک الوسائل،« کتاب الصّلاة»،« ابواب افعال الصّلاة»، باب 3، حدیث 7.
همان : ص : 39 و 40
در بیان آنکه حب دنیا باعث تشتت خیال است
و باید انسان بداند که دنیا طورى است که هر چه آن را بیشتر تعقیب کند و در صدد تحصیل آن بیشتر باشد، علاقهاش به آن بیشتر شود و تأسّفش از فقدان آن روز افزون گردد، گوئى انسان طالب چیزى است که به دست او نیست. گمان مىکند طالب فلان حدّ از دنیا است، تا آن را ندارد از آن تعقیب مىکند و در راه آن تحمّل مشاقّ مىکند و خود را به مهالک مىاندازد؛ همین که آن حدّ از دنیا را به دست آورد، براى او یک امر عادى مىشود و عشق و علاقهاش مربوط مىشود به چیز دیگرى که بالاتر از آن است و خود را براى آن به زحمت و مشقّت مىاندازد و هیچ گاه عشقش فرو ننشیند، بلکه هر دم روزافزون شود و زحمت و تعبش بیشتر گردد. و این فطرت و جبلّت را هر گز وقوفى نیست. و اهل معرفت با این فطرت اثبات بسیارى از معارف کنند که بیان آن از حوصله این اوراق خارج است و اشاره به بعض این مطالب در احادیث شریفه شده؛ چنانچه در کافى شریف از حضرت باقر العلوم (ع) روایت نموده که «مثَل حریص به دنیا مثَل کرم ابریشم است که هر چه به دور خود آن را بیشتر مىپیچد از خلاص شدن دورتر شود تا آن که از اندوه بمیرد.» اصول کافى، ج 3، ص 202،« کتاب الایمان و الکفر»،« باب ذمّ الدّنیا و الزّهد فیها»، حدیث 20. و« باب حبّ الدنیا و الحرص علیها»، حدیث 7
منبع : آداب الصلاة (آداب نماز)، در بیان آنکه حب دنیا باعث تشتت خیال است، فصل دوازدهم ص:47
در حقیقت نیت است در عبادات
در کافى شریف سند به حضرت باقر العلوم علیه السلام رساند که گفت: «وقتى که زیاد شد شکّت در نماز، ممضى دار نماز را، یعنى اعتنا به آن مکن، امید است که رها کند تو را؛ همانا این نیست مگر از شیطان.» فروع کافى، ج 3، ص 359،« کتاب الصّلاة»،« باب من شکّ فى صلاته ...»، حدیث 8.
و در روایت دیگر است که حضرت باقر یا حضرت صادق علیهما السلام مىفرمایند: «عادت ندهید شیطان را به خودتان به شکستن نماز، پس به طمع بیندازید او را؛ زیرا که شیطان پلید است معتاد است به آنچه عادت داده شد.»
زراره گوید که فرمود: «همانا مىخواهد آن خبیث که اطاعت شود، پس وقتى که عصیان شد، عود نمىکند به کسى از شماها.»
منبع پیشین، حدیث 2.
آداب الصلاة (آداب نماز)، فصل اول در حقیقت نیت است در عبادات ..... ص : 160
.
انتهای پیام /*