دفاع امام از حریم شهروندی
مروزه «شهروندی» اصطلاحی مهم در ادبیات سیاستمدارن، حقوقدانان، جامعه شناسان و انسان شناسان محسوب می شود. شهروندی، محصول فرایند اجتماعی شدن انسان و نتیجه تعامل او در برابر حکومت است. بدین ترتیب، تابعان یک حکومت در قالب مفهوم «شهروندی»، از یک سو موظف و مسئولند و از سوی دیگر، صاحب حقوق. اما باید به این سؤال پاسخ داده شود که آبشخور حقوق شهروندی از کجا است؟ و بر چه فلسفه نظری و مبنا و منبعی استوار است؟ برای پاسخ به این پرسش، ناگزیریم که سرشت، فطرت و خلقت انسان را بکاویم و تا جایی که امکان دارد، حقیقت وجودی انسان را ارزیابی کنیم.
در خصوص موضوع انسان به مثابه شهروند در حکومت اسلامی، دین اسلام تمامی مسلمانان را با عنوان «امت واحده» شهروندان حکومت اسلامی می داند. بنابراین، در اسلام رنگ، نژاد و سرزمین جغرافیایی، ملاک اطلاق و تعریف حق شهروندی نیست؛ بلکه از دیدگاه اسلام ملاک و معیار، مرزهای عقیدتی است.
جمهوری اسلامی، برآیند اندیشه نظری حضرت امام خمینی(ره) به عنوان متفکر بزرگ اسلامی است. از دیدگاه ایشان انسان به صرفِ انسان بودن، کریم و شریف است. ایشان بارها به مسئولان جمهوری اسلامی تأکید نمودند که آنان به عنوان حاکمان اسلامی موظفند همواره حقوق انسانی و اسلامی تمام کسانی را که در گستره این حکومت قرار گرفته اند، پاسداری کنند.
دفاع امام از حریم شهروندی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور شاهد اتفاقاتی درباره مسائل مربوط به حقوق بشر، حریم خصوصی و حقوق شهروندی و اجتماعی بود که می توانست نظام نوپای اسلامی را قربانی برخی مسائل کند. در ابتدای انقلاب گاهی نیروهای انقلابی به خاطر اینکه می خواستند جریانات را کنترل کنند، از جمله به بازرسی و کنترل خودروها و اماکن می پرداختند و این کنترل ها گاه و بیگاه موجب شکسته شدن حریم خصوصی افراد می شد؛ حضرت امام با صدور پیام هشت ماده ای به نحوی دوباره مسائل حقوق بشری در جمهوری اسلامی ایران را مدنظر همگان قرار دادند؛ بخصوص چون موضوع حق الناس مطرح بود، موضوع روابط اجتماعی مردم را دراین منشور بازتعریف کرده و متذکر شدند. و به همگان گوشزد کردند آنچه که انقلاب اسلامی بدنبال آن است سرک کشیدن به زندگی خصوصی مردم و نقض حقوق اجتماعی آنان نیست بلکه کشور دچار مسائل اساسی تر است که باید به آنها توجه شود.
دفاع امام از حریم شهروندی
آیت الله سید محمد موسوی بجنوردی، متولد نجف و فقیه و حقوقدان برجسته است که در سال ۱۳۸۴ بخاطر فعالیت های علمی گسترده بعنوان چهره ماندگار کشور انتخاب شد. وی از شاگردان حضرت امام در نجف بود و پس از انقلاب اسلامی، در دفتر استفتائات امام مشغول به کار شد. وی سپس بدستور امام، دادگاه عالی قضات را راه اندازی کرد و به عضویت آن در آمد. آیت الله بجنوردی در سال ۱۳۸۲ به رتبه استادی رسید و هم اکنون در پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی و مراکز علمی دیگر مشغول به تدریس است. آنچه درادامه می خوانید گفتگو درباره فرمان هشت ماده ای حضرت امام است که از نظر می گذرد: