نهضـت های فـراگیـر
(مصاحبه با خانم افشین نیگهت از پاکستان)
حضور: لطفا خودتان را معرفی کنید و بفرمائید در چه زمینه ای تحصیل و فعالیت دارید و علت حضورتان در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی چیست؟
خانم افشین نیگهت: نام من افشین نیگهت است. حرفه ام روزنامه نگاری است و از سال 1994 در روزنامه دیلی کراچی به عنوان دستیار سردبیر مشغول به کارم. مقالات مختلفی نوشته ام و افتخار می کنم از اینکه در حال حاضر اینجا در خدمت شما هستم تا بتوانم از چنین رویداد تاریخی و با اهمیتی پوشش خبری داشته باشم. باز هم می گویم از اینکه در ایران حضور دارم تا چنین رویداد تاریخی را گزارش کنم به خود می بالم. من به کشور ایران علاقه مندم و دوست دارم به ایران بیایم چرا که ایران یکی از کشورهای همسایه ماست. ما مردم ایران را دوست داریم و آنها برای ما مورد احترام اند. ایرانیان صاحب فرهنگ و رسوم اصیلی هستند.
حضور: گویا همکاری هایی نیز با رادیوی ایران داشته اید.
نیگهت: بله، بنده از سال 2004 تا 2007 برای رادیو تهران وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران کار می کردم. در آن زمان آقای رضوی مسئول بنده بودند. کار من تهیه گزارش از اتفاقات مربوط به کویته پاکستان بود. اخبار مربوط به شبهه نظامیان و کشتار مردم و اتفاقاتی از این دست. البته بعد از مدتی از کویته خارج شدم، و دیگر به این کار ادامه ندادم. البته علاقه من به ایران سابقه خانوادگی دارد.
پدر بزرگم در زمان گذشته مامور دولت بود و ایشان ماموریتی به میر جاوه داشتند. به همین خاطر پدرم نیز همراه ایشان به ایران آمدند و تحصیلات اولیه خود را در ایران گذراندند.
در واقع بخش اعظمی از دوران کودکی پدرم در ایران سپری شد و ایشان همواره از خاطرات خود برای ما می گفتند. مثلا از دوران تحصیلشان و یا از مؤسساتی که در آن درس می خواندند. از این رو ایشان در هر فرصتی به ایران سفر می کردند و به خصوص به زیارت امام رضا(علیه السلام) می رفتند.
حضور: تا چه اندازه شما با شخصیت و اندیشه های حضرت امام آشنا هستید؟
نیگهت: خوب، شناخت کاملی از ایشان ندارم. اما زمانی که در کویته بودم به خانه فرهنگ جمهوری اسلامی در کویته می رفتم. در آنجا می توانستم از مقالات موجود مطالعاتی درباره حضرت امام داشته باشم. فقط می دانم که ایشان رهبری انقلابی بودند و آن چیزی را عرضه کردند که امروز به عنوان جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود. در واقع ایران امروز به خاطر تلاش های ایشان است. به هر حال شغلم ایجاب می کند تا حدودی با آثار و اندیشه های امام
خمینی آشنا باشم. می دانم ایشان زندگی خود را صرف به ثمر رساندن انقلاب اسلامی کردند. او یک مسلمان واقعی بود و هر آنچه را که می توانست برای اسلام انجام داد.
امسال حضور من در اینجا این امکان را برایم فراهم آورد تا از نزدیک شاهد رویداد بزرگ سالگرد رحلت امام باشم و زحمات ایرانیان را در سازماندهی این مراسم ببینم. از طرفی این مراسم باعث خواهد شد تا بیشتر با شخصیت ایشان آشنا شوم.
حضور: با توجه به جایگاه رسانه ها و فضای رسانه ای در پاکستان مردم آنجا تا چه اندازه با شخصیت امام خمینی آشنا هستند؟
نیگهت: در پاکستان قدرت رسانه ای زیادی وجود دارد. رسانه ها در معرفی شخصیت امام در ابعاد وسیع نقشی کلیدی ایفا می کنند. دولت می توانست برای معرفی ایشان از طریق واحد های دانشگاهی و مدارس نیز اقدام نماید. همان گونه که برای معرفی برخی شخصیت های سیاسی همچون یاسر عرفات از طریق واحدهای درسی و دانشگاهی اقدام می شود. ای کاش برای معرفی ایشان نیز این امکان فراهم می بود. در این صورت بچه ها از دوران کودکی با بسیاری از شخصیت های سیاسی و مذهبی جهان آشنا خواهند شد. به صورت رسمی می توانم بگویم خیلی از مردم ما شناخت درستی از ایشان ندارند. حتی عده ای در شناخت ایشان دچار کج فهمی هستند.
حضور: همان گونه که می دانید در چند سال اخیر انقلاب هایی در کشورهای خاورمیانه به وقوع پیوسته است. چه برداشتی از کم و کیف و روند این نهضت ها دارید؟
نیگهت: [با خنده] چیز زیادی نمی دانم. ولی مدت پنج سال در کشورهایی چون مصر و اردن به سر بردم، خصوصا در دوران انقلاب. بنده بر این باورم که نه تنها در کشورهای عربی بلکه در بیشتر کشورهای جهان شاهد اینگونه انقلاب ها هستیم.
در هر کشوری جنبشی در جریان است که به تغییر جریان حاکم و سناریوی فعلی می اندیشد. این جنبش در کشور ما پاکستان هم وجود دارد. عده ای دولت فعلی پاکستان را فاسد می دانند و برآنند تا حاکمیتی جدید را روی کار آورند.
حضور: با توجه به اینکه به هر حال از نزدیک شاهد بعضی از وقایع منطقه مانند انقلاب مصر بوده اید، نقش امریکا را در این جنبش ها چگونه می بینید؟ آنها چه هدفی را از دخالت در این جنبش ها دنبال می کنند؟
نیگهت: اجازه دهید پاسختان را در قالب یک مثال بیان کنم: اگر شما به کسی مساعدت مالی کنید آن شخص از شما تبعیت خواهد کرد. کشورها هم بدین گونه اند. خصوصا آنهایی که از امریکا پول دریافت کرده اند. آنها مجبورند سیاست های القا شدۀ امریکا را دنبال نمایند و تابع امریکا باشند. و این همان وضعیتی است که در پاکستان شاهد آن هستیم. بسیاری از حملات و اتفاقاتی که در پاکستان می افتد همگی به خاطر سیاست های امریکاست و به خاطر پولی است که دولت ما از امریکا گرفته است.
حضور: به نظر شما در حال حاضر مهمترین مشکل جهان اسلام چیست؟
نیگهت: تمام جهان اسلام فاقد رهبر و رهبریت واقعی است، کسی همچون امام خمینی که بتواند تمام مسلمان ها را با هم متحد کند. امروز ما دچار فرقه گرایی و تفرقه هستیم. هر کسی ملیت و مذهب خود را دارد. یکی ایرانی است یکی پاکستانی و... بقیه هم همینطور. تمام این ها باعث شده ما از هویت واحد خود که همان هویت اسلامی است غافل شویم. آری، ما نیازمند رهبری
واحد توسط شخصی چون امام خمینی هستیم.
حضور: مهمترین ویژگی حضرت امام چه بود که شما به این نظر رسیده اید؟
نیگهت: ایشان انسان شجاع و باشهامتی بودند. هر کشوری در مواجهه با امریکا سکوت می کرد و از خود ترس و واهمه نشان می داد، اما امام عنوان داشتند که " اصلا این امریکا چه کسی هست!"
حضور: ظاهراً نهضت های اخیر کشورهای عربی تا حدودی حمایت از قدس و فلسطین را - لااقل به صورت موقت- تضعیف کرده است. نظر شما چیست؟
نیگهت: بله تا حد زیادی تاثیرگذار بوده است. و علت آن فقدان رهبریت واحد است. چنانچه ما مسلمانان، رهبر و رهبریتی واقعی داشته باشیم-کسی که بتواند مشکلات جهان اسلام را حل کند و نجات بخش ما باشد- تنها در آن صورت می توانیم به مردم فلسطین هم کمک کنیم.
حضور: آینده نهضت های اسلامی را چگونه ارزیابی می کنید. خصوصا کشور هایی که تحولات اخیر در آن به پیروزی رسیده است.
نیگهت: همانطور که در قبل اشاره کردم چنانچه ما، رهبری واقعی داشته باشیم که بتواند مشکلات ما را حل کند، در این آینده موفق خواهیم بود.
حضور: به نظر شما در این تحولات، اهداف اسلامی چه جایگاهی دارد؟
نیگهت: واقعا نمی دانم. اگر چه آنها برای اسلام می جنگند، اما فکر می کنم از اسلام واقعی محرومند. در واقع آنها تنها به اسم اسلام و به نام اسلام مبارزه می کنند.
حضور: برگردیم به کشور شما یعنی پاکستان. پاکستان همسایه ماست و تا آنجا که ما می دانیم بسیاری از مردم و علما و مسئولین آنجا به امام خمینی ارادت و علاقه دارند. به نظر شما امروزه مردم پاکستان به طور کلی چه دیدگاهی نسبت به ایران و امام خمینی دارند و چگونه می توان در معرفی بهتر اندیشه های امام در پاکستان و کلاً در منطقه موفق بود؟
نیگهت: به دو روش می توان به معرفی شخصیت، افکار، اندیشه و زندگی امام پرداخت: از طریق رسانه و از طریق کتاب. در عین حال چنین مراسمی [مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام] در معرفی امام خمینی و اندیشه های ایشان مؤثر است. من بارها از خودم پرسیدم چگونه چنین مراسم بزرگی سازماندهی می شود. میهمان های زیادی از سراسر دنیا در این مراسم حضور دارند. از چین، روسیه و ... اینجا خبری از غرور و تکبر نیست و کسی بر سرمان فریاد نمی کشد. نظم و دیسیپلین همه جا حاکم است و همانطور که می بینید ما به راحتی در اینجا نشسته ایم و به گفتگو مشغولیم.
در هر حال مردم پاکستان ایرانیان را دوست دارند و آنها را برادر دینی خود می دانند. با این وجود آنها هم مشاهدات خودشان را نسبت به ایرانیان دارند.
حضور: چه چیزی مردم پاکستان را به مردم ایران نزدیک می کند؟
نیگهت: [با خنده] نظافت و پاکیزگی – خب دلیل آن وجود کشورهای اسلامی است. پاکستان در منطقه دارای موقعیت استراتژیک است. پاکستان از طرفی با ایران همسایه است، از طرفی با افغانستان و از طرفی با هند – سه یا چهار کشور – با این وجود ارتباط با ایران برای پاکستان نسبت به سایر کشورها مهم تر و بیشتر است. چین هم یکی دیگر از همسایگان پاکستان است.
ولی چون کشوری اسلامی نیست پاکستان به ایران علاقه بیشتری نشان می دهد. هر وقت پاکستان دچار سوانح و حوادث طبیعی همچون زلزله و سیل شده، این کشور ایران بوده که به کمک ما آمده است.
در زلزله اخیر هم ایران کمک های زیادی به مردم مردم پاکستان کرده است. از جمله اینکه برای مصیبت دیده ها پتو تهیه کردند و تعدادی ماشین آمبولانس به آنجا فرستادند.
خلاصه کشور ایران از دوستان قدیمی پاکستان است، به گونه ای که رابطه میان آنها هر روز بیشتر و بیشتر می شود.
حضور: احساس شما از شرکت در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی و همایش های مربوط به آن چگونه است؟
نیگهت: من هفت بار به ایران آمده ام. ولی نخستین بار است که در این مراسم شرکت می کنم. به دنبال آنم تا شناخت بیشتری از حضرت امام خمینی پیدا کنم و کتب بیشتری را درباره ایشان بخوانم. خاطرات زیادی نیز در این مراسم داشتم و هنگام بازگشت حرف ها و صحبت های زیادی برای همو طنانم خواهم داشت.
