چکیده
هدف از تحقیق حاضر تبیین جایگاه مادر در خانواده و نسبت به فرزندان، تعیین میزان اختیارات و قدرت تصمیمگیری او در رابطه با کودکان صغیر از دیدگاه فقه امامیه و حقوق موضوعه با رویکردی بر مبانی حضرت امام خمینی (ره) به عنوان یکی از برجستهترین فقهای معاصر میباشد. این پژوهش به شیوهی کتابخانهای و بر اساس تجزیه و تحلیل منطقی گزارهها تنظیم شده است که از محدودیت منابع موافق به عنوان یکی از دشواریهای تحقیق میتوان نام برد. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظیم شده است.
در فصل اول واژهها و مفاهیم کلیدی تعریف و تبیین شدهاند. سپس در فصل بعد نحوهی توزیع قدرت و حق تصمیمگیری بین اعضای خانواده از دیدگاه حقوقی در سه حوزهی مجزا مورد بررسی قرار گرفته است و رابطهی بین زن و شوهر نسبت به یکدیگر، رابطهی پدر با فرزندان و سپس بعد از آن رابطهی مادر با فرزندان خویش به عنوان ارکان اصلی خانواده از دیدگاه فقهی و حقوقی مورد مطالعه قرار گرفته است.در کنار این سه حوزه ولایت جد پدری نسبت به نوادگان نیز مورد مداقه فقهی و حقوقی واقع شده و دلایلی در هر بخش ارائه شده است. در فصل بعدی نظر حضرت امام خمینی (ره) پیرامون ولایت قهری مادر نسبت به فرزندان با توجه به مبانی مورد قبول ایشان و نیز دیدگاه ایشان نسبت به جایگاه زن در اسلام و در اجتماع حاضر مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. در مجموع این نتیجه حاصل شده که با استفاده از ملاکات قرآنی، عقلی و نقلی در اسلام و با استناد به مبانی مورد تأکید حضرت امام خمینی (ره) در فقه، از قبیل: عدالت، اخلاق، مداخلهی دو عنصر زمان و مکان در اجتهاد و با توجه به عرف حاکم موجود بر خانوادههای ایرانی و نیز ایجاد رشد و تحول فکری، علمی و عملی در میان زنان جامعه و در طریق رعایت مصلحت طفل، پذیرش ولایت قهری مادر بر فرزندان در عصر حاضر نه تنها قابل قبول بلکه ضروری است. بدین لحاظ بازنگری جدی مسئولین امر در جهت تحول و اصلاح قوانین مربوطه در این زمینه امری لازم به نظر میرسد.
پایان نامهولایت مادر در فقه و حقوق با رویکردی بر مبانی حضرت امام خمینی (س)صفحه 1