صادر اول: بررسی تطبیقی آراء ابن عربی و امام خمینی (س)

‏‏چکیده‏

‏‏در ‌این پژوهش به موضوع صادر اول از رویکرد عرفانی به‌خصوص در آثار امام خمینی (ره) و ابن عربی پرداخته‌ایم. بدین منظور تحقیق را به‌صورت کتابخانه‌ای پی گرفتیم و ابتدا موضوع صادر اول را در مکاتب مختلف فکری از جمله: مشاء، اشراق،‌آیات و روایات و عرفا بررسی نمودیم. در ‌این بین به ‌ایضاح مفاهیم محوری تحقیق پرداختیم. در بخش دوم که مهمترین قسمت تحقیق است به موضوع آفرینش و صادر اول در نگاه امام خمینی و ابن عربی پرداختیم و سعی نمودیم ضمن بررسی موضوع به مقایسه دیدگاه‌های آن‌ها بپردازیم. در ‌این راستا به معنای صادر اول از نگاه امام و ابن عربی به‌طور مجزا پرداختیم و به ‌این نتیجه رسیدیم که با وجود شباهت‌هایی که در آرای ‌این دو بزرگ در مورد صادر اول مطرح است اما حضرت امام سعی کرده است ضمن پایبندی به دیدگاه عرفا و معرفی وجود منبسط (فیض منبسط) به‌عنوان صادر اول به رفع اختلاف نظر موجود بین نظرات عرفا با دیگر مکاتب مختلف فکری بپردازد. تفاوت دیگری که در‌این تحقیق بین آرای امام و ابن عربی مشهود است تنوعی است که در آثار فراوان ابن عربی در خصوص نامگذاری صادر اول وجود دارد. این تنوع در آثار و آرای حضرت امام کم رنگ‌تر است. در قسمت دیگری از پژوهش به‌طور ویژه به مفهوم حقیقت محمدیه و مبحث انسان کامل به‌عنوان یکی از مهمترین مباحث عرفانی که ارتباط فراوانی با موضوع صادر اول دارد پرداختیم و به آرا و نگاه امام خمینی و ابن عربی در‌ این خصوص اشاره نمودیم. در ‌این فصل مشخص شد که از نگاه امام خمینی معرفی حضرات معصومین به‌عنوان مصادیق اتم حقیقت محمدیه نسبت به ابن عربی وضوح بیشتری دارد.          ‏

‏‏         ‏

‏‎

‎