محدودیت ها و امکانات ایده ی دموکراسی در رابطه با حکومت اسلامی (با تاکید بر آرای امام خمینی (س) در باب حکومت اسلامی)

‏‏چکیده‏

‏‏در سال‌های اخیر از نظرگاه‌های مختلف به بحث اسلا‌م و دموکراسی توجه شده است، ولی پرداختن به ‌این بحث به دلا‌یل گوناگون همچنان لا‌زم و مفید است زیرا زمینه و انگیزه‌ی طرح آن، نه امری انتزاعی و ذهنی، بلکه ضرورتی ملّی و گریزناپذیر به شمار می‌آید. هدف از آن بازیابی محدودیت‌ها و امکاناتی است که ‌ایده‌ی دموکراسی در رابطه با حکومت اسلامی ‌در خود دارد. در بخش نظری دو رهیافت روش‌شناسانه و هستی‌شناسانه و دو مدل دموکراسی پلورالیستی رابرت دال و دموکراسی گفت و گویی ‌هابرماس را به کار بستیم. در پژوهش حاضر از روش توصیفی ـ تحلیلی بهره‌گیری شده است؛ در بخش توصیفی آن به توصیف ‌ایده‌ی دموکراسی می‌پردازیم و در بخش تحلیلی آن به قابلیت‌های انطباق و انشقاق ‌ایده‌ی دموکراسی با حکومت اسلامی ‌پرداخته می‌شود. یافته‌های تحقیق: دموکراسی پلورالیستی از امکاناتی همچون آزادی‌های عمومی، برابری‌های سیاسی، آزادی احزاب و گروه‌ها، انتخابات و اصالت قانون در رابطه با حکومت اسلامی‌ برخوردار است. و در مقابل محدودیت‌هایی نظیر حاکمیت قوانین بشری و مشروعیت مردمی‌ حکومت و نیز نقش برجسته‌ی چندین اقلیت را به دنبال دارد. دموکراسی گفت و گویی نظریه‌ی حکومت اسلامی ‌را با محدودیت‌هایی در خصوص مبنای مشروعیت مردمی، انسان‌محوری، برابری ذاتی انسان‌ها، عرفی شدن سیاست، محدود شدن دین به حوزه ی اخلاق و امور فردی و امکاناتی نظیر تعیین راه‌های دفاع از حق حاکمیت مردم در برابر حاکمان، مشورت و مشارکت آنان در انتخاب حاکمان و تحدید اختیارات حکومتی «بر مبنای اصل تفکیک قوا» از سوی مردم مواجه می‌نماید.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎