چکیده
در فصل اول این پایاننامه به بررسی مفهوم و مصلحت در اصطلاح، لغت و دیدگاه قرآن و روایات پرداخته شده و مفاهیم مختلفی از جمله منفعت، فایده و ... از آن درک میشود و انسان وقتی در عرصهی مادی و معنوی با تزاحم مصلحت روبرو میشود به مصلحتی که از اهمیت بیشتری برخوردار است رو میآورد و مصلحت کمتر را فدای آن میکند، همچنین در فصل اول تقسیمات مختلف مصلحت از لحاظ دلیل و اعتبار، اهمیت و قوت ذاتی، گستره موضوع و ... را بیان کردم.
در فصل دوم مقایسهای بین تفاوت کاربرد و جایگاه و دیدگاه اهل سنت و شیعه انجام گرفته و نتیجهای که از این مقایسه به دست آمد این بود که در فقه اهل سنت مصلحت و مصالح مرسله پایه جعل و تشریع احکامند بدون در نظر گرفتن دریجهی اعتبار و مصالح و مفاسد واقعی. اما در فقه شیعه، مصلحت با توجه به مقتضیات و نیازها و مصالح و مفاسد واقعی پایه جعل و تشریع است جایگاه مصلحت نیز به اعتبار مصلحت بستگی دارد و مصالحی که از مفاسد و مصالح واقعی سرچشمه میگیرند و سند معتبر دارند در فقه شیعه معتبر است و کاربرد مصلحت در فقه شیعه در اموری از جمله مصالح پنجگانه، قاعده اهم و مهم، حفظ نظام و ولایت بهصورت پررنگ دیده شده است، در پایان این فصل هم به بررسی نظر فقهای شیعه و سنی پرداختم. در فصل آخر هم به بیان دیدگاه امام خمینی و بررسی حکومت اسلامی و مصلحت پرداختم که رویکرد امام مورد بررسی قرار گرفت و بدست آوردم که ایشان تحلیل نو و خاص بر مصلحت دارند و معتقدند که مصلحت از امور مهمی است که در احکام شرعی و حکومت اسلامی جایگاه ویژهای دارند و مصلحت ملاک حفظ نظام بشری است و پرهیز از اختلال یا مصلحت تسهیل و پرهیز از بروز تنگناهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه اسلامی برتر است.
پایان نامهمصلحت در فقه امامیه با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 1