چکیده
در تحقیق حاضر، اندیشه‌ی امام خمینی (ره) به‌عنوان یکی از متفکّران معاصر دنیای اسلام در زمینه‌ی قشربندی و نابرابری اجتماعی با هدف دستیابی به نگرش و الگوی مطلوب و مبانی فکری ایشان در باب قشربندی و ارائه‌ی طرحی نظری برای کنترل یا کاهش نابرابری‌های اجتماعی در جامعه، مورد بررسی قرار گرفت. در بحث از قشربندی اجتماعی سه دیدگاه کلّی وجود دارد، نخست، دیدگاه کارکردگرایی. دوم دیدگاه تضاد. و سوم، دیدگاه ترکیبی. در این تحقیق با استفاده از دیدگاه ترکیبی، دیدگاه امام خمینی (ره) را در مورد قشربندی اجتماعی بررسی کردیم. روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش اسنادی است. با مراجعه به بیانات و آثار امام خمینی (ره)، شاخص‌هایی که طبق نظر ایشان نشان‌دهنده‌ی وجود طبقات و قشرهای مختلف در جامعه است قابل شناسایی است. از جمله‌ی این شاخص‌ها می‌توان مواردی همچون شغل، خلق و خوی و خصوصیات فرهنگی مشترک، تحصیلات، مالکیت، ثروت و قدرت سیاسی را نام برد. امام خمینی (ره)، با پذیرش اصلِ قشربندی اجتماعی در جامعه، راهکارهایی برای تعدیل آن ارائه می‌دهند. ایشان عواملی از قبیل: استعمار، سرمایه‌داری، فرار از مالیات را عوامل به وجود آورنده‌ی نابرابری در جامعه تشخیص داده است. امام خمینی (ره) در بیان راه‌های مقابله با قشربندی اجتماعی موارد زیر را مدّ نظر داشتند:
الف) عدم نفوذ ثروتمندان در حکمرانان، به خاطر مال و ثروت خود. ب) حشر و نشر مدیران و کارگزاران نظام با فقرا و مستمندان. ج) سیاست‌گذاری اقتصادی به نفع عامه مردم. د) روی آوردن به اسلام ناب محمّدی. هـ) مبارزه با حکومت‌های استعماری. و) پرداخت مالیات‌های اسلامی و کنترل ثروت. ز) تربیت اسلامی و توجه به معنویات. الگوی مطلوب امام خمینی (ره) از قشربندی اجتماعی که با بقیه‌ی عناصر فکری ایشان همخوانی دارد این است که تا حدّ کفاف، مساوات، و فراتر از آن عرصه رقابت در اثر بروز استعدادها و توانایی‌ها است. در زمینه ریشه‌های فکری ایشان در مورد قشربندی اجتماعی، می‌توان مواردی از قبیل: اصل اعتقادی توحید، آموزه‌های قرآن کریم و استناد به کلام و سیره‌ی عملی پیشوایان بزرگ دین، خاصّه رسول گرامی اسلام را برشمرد.
پایان نامهقشربندی اجتماعی در ان‍دیش‍ه امام خمینی (س)صفحه 1