چکیده
در سال‌های اخیر اندیشه متفکران سرمایه اجتماعی در ادبیات توسعه و جامعه‌شناسی توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است. محتوای اصلی این اندیشه شبکه‌های اجتماع مدنی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انواع مختلفی از روابط اجتماعی است. از طرف دیگر کلیت اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی (ره) «حکومت اسلامی به ولایت و زعامت فقها» هنجارهایی چون آزادی‌های در چهارچوب قوانین و شرع، عدالت در تمامی جنبه‌های آن، ضدیت با استبداد، تأکید بر اصول اسلامی و انسانی،ایجاد زمینه‌های مشارکت مردم در حکومت اسلامی و تأکید اساسی بر مسئولیت‌های اجتماعی مردم، هم به عنوان یک حق و هم به عنوان یک تکلیف، را در بر دارد. با توجه به مطالب ذکر شده مدعای این پژوهش «بررسی نسبت هنجارهای مطرح شده در اندیشه متفکران سرمایه اجتماعی و اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)» است.
فرضیه این پژوهش این است که «مسئولیت متقابل اجتماعی مردم» و «مشارکت سیاسی» در اندیشه متفکران سرمایه اجتماعی و اندیشه سیاسی امام خمینی قابل تطبیق است.
روش مورد استفاده در‌این پژوهش روش کیفی تحلیل محتوا می‌باشد.
چهارچوب نظری پژوهش ما نیز اندیشه چهار مرحله‌ای اسپرینگز است. بنابراین متناسب با روش کیفی تحلیل محتوا و مرحله چهارم اندیشه اسپریگنز محتوای‌این دو هنجار سیاسی در اندیشه سرمایه اجتماعی و اندیشه سیاسی امام خمینی بازیابی شده و مورد تطبیق و مقایسه قرار گرفته‌اند. در بازیابی این دو هنجار در اندیشه سرمایه اجتماعی، گفته شد که این دو هنجار سیاسی نیز عرفی و بشری است. در حالی که هنجار «مسئولیت متقابل اجتماعی مردم» در اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی هم حق و هم تکلیفی است برای شهروندان که باید انجام دهند. همچنین اسلام محتوای این هنجار را تشکیل می‌دهد. به همین ترتیب «مشارکت سیاسی» در اندیشه سیاسی امام خمینی در چهارچوب نظام اسلامی معنا دارد و ضدیت با آن را تحمل نمی‌کند مگر این‌که حکومت جنبه طاغوتی داشته باشد. همچنین این هنجارها محتوای خود را از اسلام می‌گیرد.
پایان نامههنجارهای سیاسی در اندیشه متفکران سرمایه اجتماعی و اندیشه سیاسی امام خمینی (س)صفحه 1