مبانی فلسفی نظام سیاسی در اندیشه اسلامی (فارابی، امام خمینی (س))

‏‏چکیده‏

‏‏نظام سیاسی در اسلام بر مبنای برهان‌های عقلی و فلسفی استوار است بنابراین تبیین ابعاد فلسفی ولایت فقیه وجایگاه آن مستلزم بازخوانی تمامی ‌نظریات سیاسی بخصوص نظریات سیاسی نزد فارابی، خواجه نصیرالدین طوسی، صدرالمتألهین شیرازی و همچنین علامه نائینی تا امام خمینی (ره) که نظریات همه آن‌ها تشکیل‌دهنده هسته نظام سیاسی ـ اسلامی‌و ولایت فقیه می‌باشد. فلسفه بهترین و شاید تنهاترین راه جهت ‌ایجاد یک منظومه‌ای سیاسی محکم و متداوم است. همچنین در بازخوانی متون دینی و فلسفی رابطه نزدیک و محکم میان ‌این دو عنصر دیده می‌شود و این‌که دو تصویر دین و فلسفه برای یک حقیقت است که تجلی آن در یک منظومه سیاسی می‌باشد که پایه آن اسلام است که فارابی آن را مدینه فاضله، و امام خمینی (ره) آن را مدینه اسلامی‌ نام گذاشتند. هر چند فارابی برای اثبات نظریه خود به فلسفه مراجعه نمود، امام خمینی (ره) نیز به متون دینی شامل ‌آیه، حدیث، و عقل در فهم آن‌ها رجوع کرد و آن‌ها را ابزار اصلی تفکر خود قرار داد که البته، در اصول عقلی ‌این منظومه‌های سیاسی مشترکات بسیاری داشتند. نظام سیاسی در اسلام، یعنی ولایت فقیه زائیده‌‌ی انبیاء الهی است، از آن جهت که ولایت فقیه ادامه امامت و نبوت است، اما فهم و اجرای آن بشری است و نتیجه‌ی نظریات فلاسفه و متکلمین مسلمانان می‌باشد. همچنین تجربه نظام جمهوری اسلامی ‌در عصر حاضر، تفکر سیاسی اسلامی ‌به‌ویژه همخوانی میان نتایج دینی و انسانی و تبیین رابطه حکومت دینی و مردم را غنا بخشید‏‏.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎