چرا فضای مناظره ها و رقابتهای سیاسی سالم انقلاب به درگیری های خیابانی و برخورد های خشن با گروه ها و حذف آنها انجامید؟

ثانیاً این موضوع به تاریخ نپیوسته و دامنه اثرات آن هنوز بر رفتارها و گفتارهای سیاسی رنگ می‌پاشد و نمی‌توان تمام ابعاد آن را بی طرفانه بررسی کرد و بررسی بی طرفانه آن حتی اگر ممکن باشد، قابل بیان نیست و اگر قابل بیان باشد، حداقل آن این است که با سانسور مواجه می‌شود.

با این حال در متن سؤال مسامحه‌ای وجود دارد که مناسب است سؤال کننده محترم به آن عنایت داشته باشند و آن اینکه آیا به واقع رقابت‌ها سالم بود؟ اگر سلامت آن را به این بدانیم که هنگام تبلیغات انتخاباتی برخورد فیزیکی بوجود نیامد، این موضوع به تنهایی بیانگر سلامت رقابت‌ها نیست. اگر چه وجهی از سلامت رقابت به این نحو به نمایش در آمد که شور با شعور ملی گره خورد و اکثریت ملت را شادمانانه به میدان آورد.

رقابت سالم به این است که طرف‌های رقیب از رانت و امکانات عمومی استفاده نکنند، نهادهای برگزاری انتخابات بی طرفی خود را حفظ کنند، نامزدها منافع و مصالح عمومی را در نظر بگیرند، خط بطلانی بر دستاوردهای قبلی نکشند، ادب و نزاکت در مناظره را رعایت کنند، از چهارچوب‌های تعیین شده در قانون خارج نشوند، اتهام زدن به افراد غایب را حق خود نپندارند و برنامه‌های خود را اعلام کنند و البته اگر انتقادی به رفتار‌های طرف مقابل دارند، آن را مستدل بیان دارند.... در آن صورت می‌توان گفت رقابت در محیط سالم انجام شده است. با این توضیح یکی از عللی که نهایت منجر به برخوردهای خشن شد، همین است که رقابت‌ها ظاهری آرام و البته پرنشاط داشت و چون در بطن آن سلامت لازم را نداشت، آبستن حوادثی شد که پرخسارت بود. اما چه شد که در یک انقلاب بزرگ که بنیانگذار آن فیلسوف، فقیه، عارف و رهبری بود که به مردمسالاری ایمان جدی داشت و پس از سی سال تجربه‌اندوزی چنین اتفاقی رخ داد؟ محتاج آسیب‌شناسی‌های جدی است که دلسوزان و معماران اجتماعی باید به عنوان یک جهاد علمی ابعاد آن را در وجوه مختلف بررسی و راهکار ارائه دهند.