کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی «نقش زمان و مکان در اجتهاد»
فهرست تفصیلی
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1374

فهرست تفصیلی

‏فهرست تفصیلی ‏

‏مقدمه‏

‏فهرست اجمالی‏

 

‏نظریة الامام الخمینی فی‏   ‏ دور الزمان و المکان فی الاجتهاد‏

 

‏المقدمه‏

‏(1) المحاور الثلاثة للاحکام التکلیفیة‏

‏1 ـ 1 ـ (الحکم).‏

‏1 ـ 2 ـ (المتعلّق).‏

‏1 ـ 3 ـ (الموضوع).‏

‏(2) العوامل الثلاثة للتغییر فی الحکم الشرعی‏

‏2 ـ 1 ـ المحور الاول‏

‏2 ـ 1 ـ 1 ـ اختلاف احوال الموضوعات بفعل الزمان و المکان‏

‏2 ـ 1 ـ 2 ـ تبعیة الاحکام للموضوعات‏

‏2 ـ 2 ـ المحور الثانی ـ اختلاف الحکم الشرعی تبعاً لاختلاف المتعلَّق‏

‏2 ـ 2 ـ 1 ـ حکم العناوین الثانویة‏


مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 317

‏2 ـ 2 ـ 2 ـ تحدید المقصود من العنوان الاولی و الثانوی‏

2 ـ 3 ـ المحور الثالث ـ اختلاف الحکم الشرعی من ناحیة (الحکم) نفسه و نذکر

لذلک موردین

‏2 - 3 - 1 - ارتفاع الحکم الشرعی بالتزاحم.......................................................................................28                                                                              ‏

‏2 ـ 3 ـ 2 ـ دور العقل فی اکتشاف الحکم الشرعی‏

‏الهوامش....................................................................................................................................32‏

 

‏تبیین دیدگاه امام خمینی (ره) در رابطه با نقش زمان و مکان‏

 

‏مقدمه‏

‏(1) تبیین دیدگاه امام خمینی (ره) دربارۀ نقش زمان و مکان‏

‏1 ـ 1 ـ امام خمینی و فقه سنتی و پویا‏

‏2 ـ 1 ـ جهان شمولی فقه و دیدگاه امام خمینی (ره)‏

‏3 ـ 1 ـ پاسخگویی فقه در برابر رویدادها و دیدگاه امام خمینی (ره)‏

‏4 ـ 1 ـ واژه فقه در متون و منابع شرعی‏

‏5 ـ 1 ـ معنای فقه در اصطلاح شریعت‏

‏6 ـ 1 ـ فقیه راستین‏

‏(2) مبانی امام خمینی (ره) در مسائل مستحدثه و تدوین رساله‏

‏1 ـ 2 ـ کمال تقوا در تحقیق و اجتهاد‏

‏2 ـ 2 ـ کمال ادب در بحث و نقل گفتار دیگران‏

‏3 ـ 2 ـ توسعه مطالعات امام خمینی (ره)‏

‏4 ـ 2 ـ غنی ترین فقه و قانون از نظر امام (ره)‏

‏5 ـ 2 ـ گستردگی و عظمت فقه از نظر امام (ره)‏

‏6 ـ 2 ـ نیاز جهان امروز به قوانین اسلامی‏

‏7 ـ 2 ـ تاکید امام بر فقه جواهری‏

‏(3) اجتهاد و توانایی فقه‏


مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 318

‏1 ـ 3 ـ تعریف لغوی و اصطلاحی پیرامون واژه اجتهاد‏

‏تفاوت بین واژه جهاد و اجتهاد‏

‏انواع اجتهاد از دیدگاه علمای امامیّه‏

‏انواع اجتهاد از دیدگاه علمای اهل سنت‏

‏2 ـ 3 ـ تفاوت اجتهاد امامیه با اهل سنت‏

‏3 ـ 3 ـ تعیین اجتهادی که زمان و مکان در آن نقش دارند‏

‏4 ـ 3 ـ توانایی فقه اجتهادی و انبوهی از مسائل‏

‏کتابنامه......................................................................................................................................63‏

 

‏فقه سنتی و ‏‏فقه ‏‏پویا‏

 

‏مقدمه‏

‏1 ـ دیدگاههای و برداشتها از فقه سنّتی و پویا‏

‏دیدگاه اوّل: از منظر خلوص و توانایی................................................................................................69‏

‏دیدگاه دوّم: از نگاه اصالت ثقلین و قیاس و استحسان.........................................................................70‏

‏دیدگاه سوّم: طریق لزوم حرکت عمودی و افقی در اجتهاد...................................................................72‏

‏2 ـ مراد امام (ره) از فقه سنّتی و نقش زمان و مکان در اجتهاد‏

‏3 ـ مفهوم پویایی فقه و ثبات احکام‏

‏(1 - 3) انواع موضوع و عوامل پویایی فقه..........................................................................................77‏

(2 ـ 3) ضرورت موضوع شناسی......................................................................................................79‏                                                                                                   ‏

‏(3 - 3) چگونگی سازگاری ثبات احکام با اصل پویایی فقه و اجتهاد........................................................81‏

‏چکیدۀ بحث‏

‏کتابنامه......................................................................................................................................88 ‏

 

‏پویایی فقه و نقش زمان و مکان از دیدگاه امام خمینی (ره)‏

 

‏مقدمه:‏


مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 319

‏(1) پویایی فقه و نقش زمان و مکان‏

‏(2) زمان و مکان در احکام صادره از معصومین‏

‏(1 ـ 2) خضاب کردن‏

‏(2 ـ 2) زکات بر اسب‏

‏(3) نقش زمان و مکان در اجتهاد‏

‏(1 ـ 3) خرید و فروش خون‏

‏(2 ـ 3) فروش سلاح به دشمنان اسلام‏

‏(3 ـ 3) شطرنج‏

‏کتابنامه....................................................................................................................................106‏

 

‏ولایت فقیه و پویایی در استنباط احکام‏

 

‏مقدم‏

 

‏گفتار اوّل: پویایی در استنباط احکام‏

 

‏(1 ـ 1) تقسیم بندی احکام‏

‏(1 ـ 1 ـ 1) عبادی، معاملی‏

‏(2 ـ 1 ـ 1) فردی، اجتماعی‏

‏(2 ـ 1) عناصر تشکیل دهندۀ قانون در شریعت‏

‏(1 ـ 2 ـ 1) موضوع‏

‏(2 ـ 2 ـ 1) حکم‏

‏(3 ـ 2 ـ 1) زمینۀ اجرایی قانون‏

‏(3 ـ 1) موضوع قانون و تحول در آن‏

‏(1 ـ 3 ـ 1) ویژگیهای داخلی موضوع‏ .................................................................................... ‏116‏

‏(2 ـ 3 ـ 1) ویژگیهای خارجی موضوع‏ ................................................................................... ‏117‏

‏(4 ـ 1) بررسی قیود موضوع و تعیین حدود آن‏

‏(1 ـ 4 ـ 1) از طریق تصریح شارع در کتاب و سنّت‏ ................................................................. 118

مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 320

‏(2 - 4 -1) از طریق بررسی اوضاع و احوال حاکم بر موضوع در زمان صدور حکم‏ .......... ‏119‏

‏(5 ـ 1) بررسی مکاتب فقهی در مورد اجتهاد‏

‏(1 - 5 - 1) اجتهاد سنت گرای محض‏ .................................................................................. ‏123‏

‏(2 - 5 - 1 ) اجتهاد سنتی پویا...............................................................................................124‏

‏(3 ـ 5 ـ 1) اجتهاد پویای محض‏ .......................................................................................... ‏127‏

‏(6 ـ 1) عدم تعقّل پویایی در استنباط احکام عبادات‏

‏(7 ـ 1) ویژگیهای عرفی یا مختصات زمانی و مکانی‏

 

‏گفتار دوّم: ولایت فقیه و تغییر و تحول در قوانین شریعت‏

‏(1 ـ 2) سیر تحوّل بحث ولایت‏

‏(2 ـ 2) ریشه های ضرورت تحول مقطعی قوانین در عقل‏

‏(3 ـ 2) زمینه اجرایی در قوانین شریعت‏

‏(4 ـ 2) تبعیت زمینه از هدف‏

‏(5 ـ 2) تحول در زمینه اجرایی قوانین اجتماعی‏

‏(1 ـ 5 ـ 2) ثبات و تحول در قوانین اجتماعی‏

‏(2 ـ 5 ـ 2) زمینه اجرایی قوانین اجتماعی اسلامی‏

‏(6 ـ 2) ولایت فقیه و زمینه سازی برای قوانین ایده آل اجتماعی اسلام‏

‏(1 ـ 6 ـ 2) خصایص احکام ولایی‏

‏(2 ـ 6 ـ 2) شرایط حاکم‏

‏(7 ـ 2) امام خمینی و اعمال ولایت فقیه‏

‏(8 ـ 2) برخی تصرفات تشریعی ولایی در صدر اسلام‏

‏(1 - 8 - 2) تصرف ولائی در قانون حد سرقت...................................................................................153‏

‏(2 - 8 - 2) مسالۀ ضمانت صنعتگر در صورت تلف مال وردست وی.......................................................154‏

‏(3 - 8 - 2) مساله وقوع سه طلاق در یک مجلس و یک دفعه.............................................................155‏

‏(4 - 89 - 2) حد شرب خمر.........................................................................................................155‏

‏کتابنامه...................................................................................................................................157‏


مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 321

‏نقش زمان و مکان از دیدگاه فقهی حضرت امام خمینی (ره)‏

‏مقدمه‏

‏1 ـ موارد تاثیر زمان و مکان در احکام عبادی‏

‏(1 ـ 1) حج؛ طواف در حج‏

‏(2 ـ 1) زکات؛ موارد تعلق زکات‏

‏2 ـ موارد تاثیر زمان و مکان در احکام معاملی‏

‏(1 ـ 2) شطرنج‏

‏(2 ـ 2) مجسمه و تصویر و نظر امام خمینی (ره)‏

‏(3 ـ 2) تشریح و پیوند اعضا در علم طب از دیدگاه فقهی حضرت امام خمینی (ره)‏

‏(4 ـ 2) خرید و فروش اعضای بدن انسان‏

‏کتابنامه....................................................................................................................................179‏

 

‏تبیین نظریة الامام فی الاجتهاد الفقهی‏‎ ‎‏حسب مایقتضیه الزمان و المکان‏

‏الامر الاول: الزمان و المکان و تغییر الحکم‏

‏الامر الثانی: الزمان و المکان و شئون الحاکم و الحکومة‏

‏الامام الخمینی و ولایت الفقیه فی عصر الغیبة‏

‏ما یستفاد من دخالة العنصریة للزمان و المکان‏

‏الهوامش........................................................................................................................................‏

 

‏خصوصیات الفقه الفعّال و المتحجّر عند الامام الخمینی(ره)‏

 

‏خلاصة البحث‏

‏المقدمة‏

‏(1) الفقه الفعّال و الفقه المتحجّر: خصائص و ممیزات‏


مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 322

‏1 ـ 1 ـ الاستجابة لضروریات کل مرحله‏

‏1 ـ 2 ـ التجدد الفقهی و دور الزمان و المکان‏

‏(2) فعّالیة الفقه بین المراقبة و الحکم‏

‏المصادر و المراجع.......................................................................................................................218‏

‏الهوامش..................................................................................................................................219‏

 

‏با امام خمینی (ره) در فقاهت مبتنی بر عنصر زمان و مکان‏

 

‏مقدمه‏

‏1 ـ مفهوم زمان و مکان‏

‏2 ـ زمان و مکان و اثرات آن‏

‏(1 ـ 2) تاثیر زمان و مکان در تحول احکام‏

‏(2 ـ 2) تاثیر زمان و مکان در اجتهاد‏

‏3 ـ مکانیزم تاثیرگذاری زمان و مکان در اجتهاد‏

‏4 ـ زمان و مکان و حکومت اسلامی‏

‏(1 ـ 4) جامع‏‎‎‎‏نگری به دین و نظام واره دانستن آن‏

‏(2 ـ 4) ولایت فقیه:‏

‏5 ـ بررسی نقش زمان و مکان در بعضی از مسایل فقهی‏

‏(1 ـ 5) مسالۀ مالکیت و استخراج نفت‏

‏(2 ـ 5) مسالۀ تحدید مالکیت‏

‏(3 ـ 5) کیفیت مصرف خمس (سهم امام و سهم سادات)‏

‏6 ـ ربای قرضی‏

‏(4 ـ 6) تقیه خوفی و موارد حرمت آن‏

‏(5 ـ6) تقیۀ مداراتی و احکام آن‏

‏(6 ـ 6) حکم ماهی اوزون برون و انواع تاس ماهیان‏

‏(7 ـ 6) حرمت و جواز استفاده از خون و معاملۀ آن‏


مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 323

‏(8 ـ 6) حکم شطرنج‏

‏(9 ـ 6) تعمیم مصادیق سبق و رمایة‏

‏(10 ـ 6) فروش سلاح به دشمنان دین‏

‏منابع تحقیق‏

‏کتابنامه....................................................................................................................................295‏

 

‏امام خمینی (ره) در عرصۀ فقه و حکومت‏

 

‏(1) شخصیت امام خمینی (قده)‏

‏(1 ـ 1) امام اراده ای آهنین همراه با حمایت ملت‏

‏(2 ـ 1) امام و بازگشت ملت به هویت خود‏

‏(3 ـ 1) شکستن صولت طاغوتیان‏

‏(4 ـ 1) هدف امام، رضای خداوند و پیروزی اسلام‏

‏(5 ـ 1) امام انسانی در همۀ ابعاد‏

‏(6 ـ 1) مجتهد جامع الشرایط و مبسوط الید بعنوان امام‏

‏(2) نقش زمان و مکان در فقه و احکام حکومتی‏

‏(1 ـ 2) برخی از دستورات و نظرات امام‏

‏(2 ـ 2) برخی از فتاوی با توجه به زمان و مکان‏

‏(3) تالیفات و تصنیفات امام (قده)‏

‏(1 ـ 3) آثار تصنیفی امام‏

‏(2 ـ 3) توضیحی دربارۀ یکی از احادیث چهل حدیث‏

‏(3 ـ 3) قسمتی از وصیت امام در مورد دانشگاهها‏

‏ ‏

‎ ‎

مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی (س) «نقش زمان و مکان در اجتهاد»- جلد 5فقیهان و زمان و مکان (1)( مجموعه مقالات)صفحه 324