احکام مالی که انسان آن را پیدا میکند
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1391

زبان اثر : فارسی

احکام مالی که انسان آن را پیدا میکند

مساله 2564ـ‏ مالی که انسان پیدا می کند اگر نشانه ای نداشته باشد که بواسطۀ‏‎ ‎‏آن، صاحبش معلوم شود، احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد.‏

مساله 2565ـ‏ اگر مالی پیدا کند که نشانه دارد و قیمت آن از 6 / 12 نخود نقرۀ‏‎ ‎‏سکه دار کمتر است، چنانچه صاحب آن معلوم باشد و انسان نداند راضی است یا نه،‏‎ ‎‏نمی تواند بدون اجازۀ او بردارد، و اگر صاحب آن معلوم نباشد، می تواند به قصد این‏‎ ‎‏که ملک خودش شود بردارد و در این صورت اگر تلف شود نباید عوض آن را بدهد،‏‎ ‎‏بلکه اگر قصد ملک شدن هم نکرده و بدون تقصیر او تلف شود، دادن عوض بر او‏‎ ‎‏واجب نیست.‏

مساله 2566ـ‏ هرگاه چیزی که پیدا کرده نشانه ای دارد که بواسطۀ آن می تواند‏‎ ‎‏صاحبش را پیدا کند، اگرچه صاحب آن کافری باشد که در امان مسلمانان است، در‏‎ ‎‏صورتی که قیمت آن چیز به 6 / 12 نخود نقرۀ سکه دار برسد باید اعلان کند، و‏‎ ‎‏چنانچه از روزی که آن را پیدا کرده تا یک هفته هر روزی و بعد تا یک سال هفته ای‏‎ ‎‏یک مرتبه در محل اجتماع مردم اعلان کند کافی است.‏

مساله 2567ـ‏ اگر انسان خودش نخواهد اعلان کند می تواند به کسی که اطمینان‏‎ ‎‏دارد بگوید از طرف او اعلان نماید.‏

مساله 2568ـ‏ اگر تا یک سال اعلان کند و صاحب مال پیدا نشود می تواند آن را‏‎ ‎‏برای خود بردارد به قصد این که هر وقت صاحبش پیدا شد عوض آن را به او بدهد،‏‎ ‎‏یا برای او نگهداری کند که هر وقت پیدا شد به او بدهد، ولی احتیاط مستحب آن‏‎ ‎‏است که از طرف صاحبش صدقه بدهد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 407

مساله 2569ـ‏ اگر بعد از آن که یک سال اعلان کرد و صاحب مال پیدا نشد مال‏‎ ‎‏را برای صاحبش نگهداری کند و از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده‏‎ ‎‏و تعدی یعنی زیاده روی هم ننموده ضامن نیست ولی اگر از طرف صاحبش صدقه‏‎ ‎‏داده باشد، یا برای خود برداشته باشد، در هر صورت ضامن است.‏

مساله 2570ـ‏ کسی که مالی را پیدا کرده، اگر عمداً به دستوری که گفته شد‏‎ ‎‏اعلان نکند، گذشته از این که معصیت کرده، باز هم واجب است اعلان کند.‏

مساله 2571ـ‏ اگر بچۀ نابالغ چیزی پیدا کند، ولیّ او باید اعلان نماید.‏

مساله 2572ـ‏ اگر انسان در بین سالی که اعلان می کند از پیدا شدن صاحب مال‏‎ ‎‏ناامید شود احتیاط واجب آن است که آن را صدقه بدهد.‏

مساله 2573ـ‏ اگر در بین سالی که اعلان می کند مال از بین برود، چنانچه در‏‎ ‎‏نگهداری آن کوتاهی کرده، یا تعدی یعنی زیاده روی کرده باشد باید عوض آن را به‏‎ ‎‏صاحبش بدهد، و اگر کوتاهی نکرده و زیاده روی هم ننموده چیزی بر او واجب‏‎ ‎‏نیست.‏

مساله 2574ـ‏ اگر مالی را که نشانه دارد و قیمت آن به 6 / 12 نخود نقرۀ سکه دار‏‎ ‎‏می رسد در جایی پیدا کند که معلوم است بواسطۀ اعلان صاحب آن پیدا نمی شود‏‎ ‎‏می تواند در روز اول آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد و چنانچه صاحبش پیدا‏‎ ‎‏شود و به صدقه دادن راضی نشود باید عوض آن را به او بدهد و ثواب صدقه ای که‏‎ ‎‏داده مالِ خود او است.‏

مساله 2575ـ‏ اگر چیزی را پیدا کند و به خیال این که مالِ خود او است بردارد‏‎ ‎‏بعد بفهمد مال خودش نبوده، باید تا یک سال اعلان نماید.‏

مساله 2576ـ‏ لازم نیست موقع اعلان، جنس چیزی را که پیدا کرده بگوید بلکه‏‎ ‎‏همین قدر که بگوید چیزی پیدا کرده ام کافی است.‏

مساله 2577ـ‏ اگر کسی چیزی را پیدا کند و دیگری بگوید مالِ من است، در‏‎ ‎‏صورتی باید به او بدهد که نشانه های آن را بگوید، و یقین پیدا کند که مال او است‏‎ ‎‏ولی اگر ذکر نشانه ها فقط موجب گمان مالک بودنش باشد مخیر است که به او بدهد‏‎ ‎‏یا از دادن به او خودداری نماید.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 408

مساله 2578ـ‏ اگر قیمت چیزی که پیدا کرده به 6 / 12 نخود نقرۀ سکه دار برسد‏‎ ‎‏چنانچه اعلان نکند و در مسجد، یا جای دیگری که محل اجتماع مردم است بگذارد‏‎ ‎‏و آن چیز از بین برود، یا دیگری آن را بردارد کسی که آن را پیدا کرده ضامن است.‏

مساله 2579ـ‏ هرگاه چیزی پیدا کند که اگر بماند فاسد می شود باید تا مقداری‏‎ ‎‏که ممکن است آن را نگهدارد بعد قیمت کند و خودش بردارد یا بفروشد و پولش را‏‎ ‎‏نگهدارد و احتیاط مستحب آن است که در فروش آن به خودش یا به دیگری از حاکم‏‎ ‎‏شرع در صورت امکان اجازه بگیرد و در هر صورت باید تعریف تا یک سال را ادامه‏‎ ‎‏دهد تا اگر صاحب آن پیدا شد، پول را به او تسلیم کند. و اگر صاحب آن پیدا نشد از‏‎ ‎‏طرف او صدقه بدهد و احتیاط واجب آن است که برای صدقه دادن از حاکم شرع‏‎ ‎‏اجازه بگیرد.‏

مساله 2580ـ‏ اگر چیزی را که پیدا کرده موقع وضو گرفتن و نماز خواندن همراه‏‎ ‎‏او باشد، در صورتی که قصدش این باشد که صاحب آن را پیدا کند اشکال ندارد.‏

مساله 2581ـ ‏اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند چنانچه‏‎ ‎‏بداند کفشی که مانده مالِ کسی است که کفش او را برده در صورتی که از پیدا شدن‏‎ ‎‏صاحبش مایوس و یا برایش مشقت داشته باشد می تواند به جای کفش خودش‏‎ ‎‏بردارد، ولی اگر قیمت آن از کفش خودش بیشتر باشد باید هر وقت صاحب آن پیدا‏‎ ‎‏شد زیادی قیمت را به او بدهد و چنانچه از پیدا شدن او ناامید شود باید با اجازۀ‏‎ ‎‏حاکم شرع زیادی قیمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد. و اگر احتمال دهد کفشی‏‎ ‎‏که مانده مالِ کسی نیست که کفش او را برده باید با آن معامله مجهول المالک نماید،‏‎ ‎‏یعنی از صاحبش تفحّص کند و چنانچه از پیدا کردن او مایوس شود از طرف او به‏‎ ‎‏فقیر صدقه بدهد.‏

مساله 2582ـ‏ اگر مالی را که کمتر از 6 / 12 نخود نقرۀ سکه دار ارزش دارد پیدا‏‎ ‎‏کند و از آن صرف نظر نماید و در مسجد یا جای دیگر بگذارد چنانچه کسی آن را‏‎ ‎‏بردارد، برای او حلال است.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 409