احکام روزه
چیزهایی که روزه را باطل میکند
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1391

زبان اثر : فارسی

چیزهایی که روزه را باطل میکند

مساله 1572ـ‏ نُه چیز روزه را باطل می کند.‏

‏اول: خوردن و آشامیدن، دوم: جماع، سوم: استمناء، و استمناء آن است که‏‎ ‎‏انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید. چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر و‏‎ ‎‏جانشینان پیغمبر ‏‏علیهم السلام‏‏. پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق. ششم: فرو بردن تمام سر در‏‎ ‎‏آب. هفتم: باقیماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. هشتم: اماله کردن با‏‎ ‎‏چیزهای روان. نهم: قی کردن، و احکام اینها در مسائل آینده گفته می شود.‏

‏ ‏

1ـ خوردن و آشامیدن

‏ ‏

مساله 1573ـ‏ اگر روزه دار عمداً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزۀ او باطل‏‎ ‎‏می شود، چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب، چه معمول‏‎ ‎‏نباشد مثل خاک و شیرۀ درخت، و چه کم باشد یا زیاد، حتی اگر مسواک را از دهان‏‎ ‎‏بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد روزۀ او باطل می شود مگر‏‎ ‎‏آن که رطوبت مسواک در آب دهان به طوری از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته‏‎ ‎‏نشود.‏

مساله 1574ـ‏ اگر موقعی که مشغول غذا خوردن است بفهمد صبح شده، باید‏‎ ‎‏لقمه را از دهان بیرون آورد و چنانچه عمداً فرو برد روزه اش باطل است و به دستوری‏‎ ‎‏که بعداً گفته خواهد شد کفاره هم بر او واجب می شود.‏

مساله 1575ـ‏ اگر روزه دار سهواً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه اش باطل‏‎ ‎‏نمی شود.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 241

مساله 1576ـ‏ احتیاط واجب آن است که روزه دار از استعمال آمپولی که به جای‏‎ ‎‏غذا به کار می رود خودداری کند، ولی تزریق آمپولی که عضو را بی حس می کند یا به‏‎ ‎‏جای دوا استعمال می شود اشکال ندارد.‏

مساله 1577ـ‏ اگر روزه دار چیزی را که لای دندان مانده است عمداً فرو ببرد،‏‎ ‎‏روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1578ـ‏ کسی که می خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان‏‎ ‎‏دندانهایش را خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می رود‏‎ ‎‏چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود، روزه اش باطل می شود بلکه اگر فرو هم‏‎ ‎‏نرود بنابر احتیاط واجب باید قضای آن روز را بگیرد.‏

مساله 1579ـ‏ فرو بردن آب دهان، اگرچه بواسطۀ خیال کردن ترشی و مانند آن‏‎ ‎‏در دهان جمع شده باشد، روزه را باطل نمی کند.‏

مساله 1580ـ‏ فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضای دهان نرسیده اشکال‏‎ ‎‏ندارد، ولی اگر داخل فضای دهان شود، احتیاط واجب آن است که آن را فرو نبرد.‏

مساله 1581ـ‏ اگر روزه دار بقدری تشنه شود که بترسد از تشنگی بمیرد می تواند‏‎ ‎‏به اندازه ای که از مردن نجات پیدا کند آب بیاشامد ولی روزۀ او باطل می شود، و اگر‏‎ ‎‏ماه رمضان باشد، باید در بقیۀ روز از به جا آوردن کاری که روزه را باطل می کند‏‎ ‎‏خودداری نماید.‏

مساله 1582ـ‏ جویدن غذا برای بچه یا پرنده و چشیدن غذا و مانند اینها که‏‎ ‎‏معمولاً به حلق نمی رسد، اگرچه اتفاقاً به حلق برسد، روزه را باطل نمی کند، ولی اگر‏‎ ‎‏انسان از اول بداند که به حلق می رسد چنانچه فرو رود، روزه اش باطل می شود و باید‏‎ ‎‏قضای آن را بگیرد و کفاره هم بر او واجب است.‏

مساله 1583ـ‏ انسان نمی تواند برای ضعف، روزه را بخورد، ولی اگر ضعف او‏‎ ‎‏بقدری است که معمولاً نمی شود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.‏

‏ ‏

2ـ جِماع

‏ ‏

مساله 1584ـ‏ جماع روزه را باطل می کند، اگرچه فقط به مقدار ختنه گاه داخل‏‎ ‎‏شود و منی هم بیرون نیاید.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 242

مساله 1585ـ‏ اگر کمتر از مقدار ختنه گاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید، روزه‏‎ ‎‏باطل نمی شود ولی کسی که آلتش را بریده اند اگر کمتر از ختنه گاه را هم داخل کند‏‎ ‎‏روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1586ـ‏ اگر شک کند که به اندازۀ ختنه گاه داخل شده یا نه، روزۀ او صحیح‏‎ ‎‏است و کسی هم که آلتش را بریده اند اگر شک کند که دخول شده یا نه، روزۀ او‏‎ ‎‏صحیح است.‏

مساله 1587ـ‏ اگر فراموش کند که روزه است و جماع نماید، یا او را به جماع‏‎ ‎‏مجبور نمایند، به طوری که از اختیار او خارج باشد، روزۀ او باطل نمی شود، ولی‏‎ ‎‏چنانچه در بین جماع یادش بیاید، یا دیگر مجبور نباشد، باید فوراً از حال جماع‏‎ ‎‏خارج شود، و اگر خارج نشود، روزۀ او باطل است.‏

‏ ‏

3ـ استمناء

‏ ‏

مساله 1588ـ‏ اگر روزه دار استمناء کند یعنی با خود کاری کند که منی از او بیرون‏‎ ‎‏آید، روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1589ـ‏ اگر بی اختیار منی از او بیرون آید، روزه اش باطل نیست. ولی اگر‏‎ ‎‏کاری کند که بی اختیار منی از او بیرون آید، روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1590ـ‏ هرگاه روزه دار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم می شود یعنی‏‎ ‎‏در خواب منی از او بیرون می آید، می تواند در روز بخوابد و چنانچه بخوابد و محتلم‏‎ ‎‏هم بشود روزه اش صحیح است.‏

مساله 1591ـ‏ اگر روزه دار در حال بیرون آمدن منی از خواب بیدار شود، واجب‏‎ ‎‏نیست از بیرون آمدن آن جلوگیری کند.‏

مساله 1592ـ‏ روزه داری که محتلم شده، می تواند بول کند و به دستوری که در‏‎ ‎‏مساله 72 گفته شد، استبراء نماید، ولی اگر بداند بواسطۀ بول یا استبراء کردن‏‎ ‎‏باقیماندۀ منی از مجری بیرون می آید در صورتی که غسل کرده باشد نمی تواند‏‎ ‎‏استبراء کند.‏

مساله 1593ـ‏ روزه داری که محتلم شده اگر بداند منی در مجری مانده و در‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 243

‏صورتی که پیش از غسل بول نکند بعد از غسل منی از او بیرون می آید، بنابر احتیاط‏‎ ‎‏واجب باید پیش از غسل بول کند.‏

مساله 1594ـ‏ اگر به قصد بیرون آمدن منی کاری بکند در صورتی که منی از او‏‎ ‎‏بیرون نیاید روزه اش باطل نمی شود.‏

مساله 1595ـ‏ اگر روزه دار بدون قصد بیرون آمدن منی با کسی بازی و شوخی‏‎ ‎‏کند در صورتی که عادت نداشته باشد که بعد از بازی و شوخی منی از او خارج شود‏‎ ‎‏اگرچه اتفاقاً منی بیرون آید روزۀ او صحیح است. ولی اگر شوخی را ادامه دهد تا آنجا‏‎ ‎‏که نزدیک است منی خارج شود و خودداری نکند تا خارج گردد روزه اش باطل‏‎ ‎‏است.‏

‏ ‏

4ـ دروغ بستن به خدا و پیغمبر

‏ ‏

مساله 1596ـ‏ اگر روزه دار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و‏‎ ‎‏پیغمبر و جانشینان آن حضرت عمداً نسبت دروغ بدهد اگرچه فوراً بگوید دروغ گفتم‏‎ ‎‏یا توبه کند، روزۀ او باطل است و احتیاط واجب آن است که حضرت زهرا سلام الله‏‎ ‎‏علیها و سایر پیغمبران و جانشینان آنان هم در این حکم فرقی ندارند.‏

مساله 1597ـ‏ اگر بخواهد خبری را که نمی داند راست است یا دروغ نقل کند،‏‎ ‎‏بنابر احتیاط واجب باید از کسی که آن خبر را گفته، یا از کتابی که آن خبر در آن نوشته‏‎ ‎‏شده نقل نماید لکن اگر خودش هم خبر بدهد روزه اش باطل نمی شود.‏

مساله 1598ـ‏ اگر چیزی را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر‏‎ ‎‏نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده، روزه اش باطل نمی شود.‏

مساله 1599ـ‏ اگر بداند دروغ بستن به خدا و پیغمبر روزه را باطل می کند و‏‎ ‎‏چیزی را که می داند دروغ است به آنان نسبت دهد و بعداً بفهمد آنچه را که گفته‏‎ ‎‏راست بوده، روزه اش صحیح است.‏

مساله 1600ـ‏ اگر دروغی را که دیگری ساخته عمداً به خدا و پیغمبر و‏‎ ‎‏جانشینان پیغمبر نسبت دهد روزه اش باطل می شود ولی اگر از قول کسی که آن دروغ‏‎ ‎‏را ساخته نقل کند اشکال ندارد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 244

مساله 1601ـ‏ اگر از روزه دار بپرسند که آیا پیغمبر ‏‏صلی الله علیه و آله وسلم‏‏ چنین مطلبی فرموده اند‏‎ ‎‏و او جایی که در جواب باید بگوید نه، عمداً بگوید بلی، یا جایی که باید بگوید بلی‏‎ ‎‏عمداً بگوید نه، روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1602ـ‏ اگر از قول خدا یا پیغمبر حرف راستی را بگوید بعد بگوید دروغ‏‎ ‎‏گفتم یا در شب دروغی را به آنان نسبت دهد و فردای آن روز که روزه می باشد بگوید‏‎ ‎‏آنچه دیشب گفتم راست است، روزه اش باطل می شود.‏

‏ ‏

5ـ رساندن غبار غلیظ به حلق

‏ ‏

مساله 1603ـ‏ رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل می کند، چه غبار چیزی‏‎ ‎‏باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام‏‎ ‎‏است.‏

مساله 1604ـ‏ اگر بواسطۀ باد غبار غلیظی پیدا شود و انسان با این که متوجه‏‎ ‎‏است، مواظبت نکند و به حلق برسد، روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1605ـ‏ احتیاط واجب آن است که روزه دار دود سیگار و تنباکو و مانند‏‎ ‎‏اینها را هم به حلق نرساند. ولی بخار غلیظ، روزه را باطل نمی کند، مگر این که در‏‎ ‎‏دهان به صورت آب درآید و فرو دهد.‏

مساله 1606ـ‏ اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق‏‎ ‎‏شود، چنانچه یقین داشته که به حلق نمی رسد روزه اش صحیح است.‏

مساله 1607ـ‏ اگر فراموش کند که روزه است و مواظبت نکند، یا بی اختیار غبار‏‎ ‎‏و مانند آن به حلق او برسد روزه اش باطل نمی شود و چنانچه ممکن است باید آن را‏‎ ‎‏بیرون آورد.‏

‏ ‏

6ـ فرو بردن سر در آب

‏ ‏

مساله 1608ـ‏ اگر روزه دار عمداً تمام سر را در آب فرو برد، اگرچه باقی بدن او‏‎ ‎‏از آب بیرون باشد، بنابر احتیاط واجب باید قضای آن روزه را بگیرد. ولی اگر تمام‏‎ ‎‏بدن را آب بگیرد و مقداری از سر بیرون باشد، روزه باطل نمی شود.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 245

مساله 1609ـ‏ اگر نصف سر را یک دفعه و نصف دیگر آن را دفعۀ دیگر در آب‏‎ ‎‏فرو برد، روزه اش باطل نمی شود.‏

مساله 1610ـ‏ اگر شک کند که تمام سر زیر آب رفته یا نه، روزه اش صحیح‏‎ ‎‏است.‏

مساله 1611ـ‏ اگر تمام سر زیر آب برود ولی مقداری از موها بیرون بماند روزه‏‎ ‎‏باطل می شود.‏

مساله 1612ـ‏ احتیاط واجب آن است که سر را در گلاب فرو نبرد ولی در آبهای‏‎ ‎‏مضاف دیگر و در چیزهای دیگر که روان است اشکال ندارد.‏

مساله 1613ـ‏ اگر روزه دار بی اختیار در آب بیفتد و تمام سر او را آب بگیرد، یا‏‎ ‎‏فراموش کند که روزه است و سر در آب فرو برد، روزۀ او باطل نمی شود.‏

مساله 1614ـ‏ اگر عادتاً با افتادن در آب سرش زیر آب می رود، چنانچه با توجه‏‎ ‎‏به این مطلب خود را در آب بیندازد و سرش زیر آب برود روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1615ـ‏ اگر فراموش کند که روزه است و سر را در آب فرو برد، یا دیگری‏‎ ‎‏به زور سر او را در آب فرو برد، چنانچه در زیر آب یادش بیاید که روزه است، یا آن‏‎ ‎‏کس دست خود را بردارد، باید فوراً سر را بیرون آورد، و چنانچه بیرون نیاورد،‏‎ ‎‏روزه اش باطل می شود.‏

مساله 1616ـ‏ اگر فراموش کند که روزه است و به نیت غسل سر را در آب فرو‏‎ ‎‏برد، روزه و غسل او صحیح است.‏

مساله 1617ـ‏ اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد،‏‎ ‎‏چنانچه روزۀ او، روزۀ واجبی باشد که مثل روزۀ کفاره وقت معینی ندارد، غسل‏‎ ‎‏صحیح و روزه باطل می باشد، ولی اگر واجب معین باشد، اگر به فرو بردن سر در‏‎ ‎‏آب، قصد غسل کند، روزۀ او باطل است، و بنابر احتیاط واجب، غسل او هم باطل‏‎ ‎‏است مگر آن که در زیر آب، یا در حال خارج شدن از آب نیت غسل کند که در این‏‎ ‎‏صورت غسل او صحیح است و اما اگر روزۀ ماه رمضان باشد، هم غسل و هم روزه‏‎ ‎‏باطل است مگر آنکه در همان زیر آب توبه نماید و در حال خارج شدن از آب نیت‏‎ ‎‏غسل کند که در این صورت غسل او صحیح است.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 246

مساله 1618ـ‏ اگر برای آن که کسی را از غرق شدن نجات دهد سر را در آب فرو‏‎ ‎‏برد، اگرچه نجات دادن او واجب باشد، روزه اش باطل می شود.‏

‏ ‏

7ـ باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح

‏ ‏

مساله 1619ـ‏ اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفۀ او تیمم‏‎ ‎‏است عمداً تیمم ننماید، روزه اش باطل است.‏

مساله 1620ـ‏ اگر در روزۀ واجبی که مثل روزۀ ماه رمضان وقت آن معین است تا‏‎ ‎‏اذان صبح غسل نکند و تیمم هم ننماید، روزه اش صحیح است.‏

مساله 1621ـ‏ کسی که جنب است و می خواهد روزۀ واجبی بگیرد که مثل روزۀ‏‎ ‎‏رمضان وقت آن معین است، چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، می تواند با‏‎ ‎‏تیمم روزه بگیرد و صحیح است.‏

مساله 1622ـ‏ اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز‏‎ ‎‏یادش بیاید، باید روزۀ آن روز را قضا نماید و اگر بعد از چند روز یادش بیاید، باید‏‎ ‎‏روزۀ هر چند روزی را که یقین دارد جنب بوده قضا نماید مثلاً اگر نمی داند سه روز‏‎ ‎‏جنب بوده یا چهار روز، باید روزۀ سه روز را قضا کند.‏

مساله 1623ـ‏ کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت‏‎ ‎‏ندارد، اگر خود را جنب کند، روزه اش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب‏‎ ‎‏می شود، ولی اگر برای تیمم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، با تیمم روزۀ او‏‎ ‎‏صحیح است ولی گناهکار است.‏

مساله 1624ـ‏ اگر گمان کند که به اندازۀ غسل وقت دارد و خود را جنب کند و‏‎ ‎‏بعد بفهمد وقت تنگ بوده چنانچه تیمم کند روزه اش صحیح است.‏

مساله 1625ـ‏ کسی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند که اگر بخوابد‏‎ ‎‏تا صبح بیدار نمی شود، نباید بخوابد و چنانچه بخوابد و تا صبح بیدار نشود، روزه اش‏‎ ‎‏باطل است و قضا و کفاره بر او واجب می شود.‏

مساله 1626ـ‏ هرگاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود اگر احتمال‏‎ ‎‏بدهد که اگر دوباره بخوابد بیدار می شود برای غسل، می تواند بخوابد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 247

مساله 1627ـ‏ کسی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند یا احتمال‏‎ ‎‏می دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود، چنانچه تصمیم داشته باشد‏‎ ‎‏که بعد از بیدار شدن غسل کند و با این تصمیم بخوابد و تا اذان خواب بماند روزه اش‏‎ ‎‏صحیح است.‏

مساله 1628ـ‏ کسی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند یا احتمال‏‎ ‎‏می دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود، چنانچه غفلت داشته باشد که‏‎ ‎‏بعد از بیدار شدن باید غسل کند، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند‏‎ ‎‏روزه اش صحیح است.‏

مساله 1629ـ‏ کسی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند یا احتمال‏‎ ‎‏می دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار‏‎ ‎‏شدن غسل کند، یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه، در صورتی که بخوابد و‏‎ ‎‏بیدار نشود، روزه اش باطل است.‏

مساله 1630ـ‏ اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا‏‎ ‎‏احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود و تصمیم هم‏‎ ‎‏داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار‏‎ ‎‏نشود، باید روزۀ آن روز را قضا کند و همچنین است اگر از خواب دوم بیدار شود و‏‎ ‎‏برای مرتبۀ سوم بخوابد، و کفاره بر او واجب نمی شود.‏

مساله 1631ـ‏ خوابی را که در آن محتلم شده نباید خواب اول حساب کرد بلکه‏‎ ‎‏اگر از آن خواب بیدار شود و دوباره بخوابد خواب اول حساب می شود.‏

مساله 1632ـ‏ اگر روزه دار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند.‏

مساله 1633ـ‏ هرگاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم‏‎ ‎‏شده، اگرچه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزۀ او صحیح است.‏

مساله 1634ـ‏ کسی که می خواهد قضای روزۀ رمضان را بگیرد، هرگاه تا اذان‏‎ ‎‏صبح جنب بماند، اگرچه از روی عمد نباشد روزۀ او باطل است.‏

مساله 1635ـ‏ کسی که می خواهد قضای روزۀ رمضان را بگیرد اگر بعد از اذان‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 248

‏صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنانچه‏‎ ‎‏وقت قضای روزه تنگ است مثلاً پنج روز روزۀ قضای رمضان دارد و پنج روز هم به‏‎ ‎‏رمضان مانده است، بعد از رمضان عوض آن را به جا آورد و اگر وقت قضای روزه‏‎ ‎‏تنگ نیست باید روز دیگر روزه بگیرد، و در هر صورت این روز را لازم نیست روزه‏‎ ‎‏بگیرد.‏

مساله 1636ـ‏ اگر در روزۀ واجبی غیر روزۀ رمضان و قضای آن تا اذان صبح‏‎ ‎‏جنب بماند، روزه اش صحیح است چه وقت آن معین باشد و چه نباشد.‏

مساله 1637ـ‏ اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل‏‎ ‎‏نکند، یا اگر وظیفۀ او تیمم است عمداً تیمم نکند روزه اش باطل است.‏

مساله 1638ـ‏ اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای غسل‏‎ ‎‏وقت نداشته باشد، چنانچه بخواهد روزۀ ماه رمضان یا قضای آن را بگیرد باید تیمم‏‎ ‎‏نماید و روزه اش صحیح است، و اگر بخواهد روزۀ مستحب یا روزۀ واجب مثل روزۀ‏‎ ‎‏کفاره و روزۀ نذری بگیرد اگرچه بدون تیمم هم روزه اش صحیح است ولی احتیاط‏‎ ‎‏مستحب آن است که تیمم کند.‏

مساله 1639ـ‏ اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای هیچ‏‎ ‎‏کدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک‏‎ ‎‏شده، روزۀ او صحیح است، ولی اگر در وسعت وقت قضای رمضان را گرفته باشد‏‎ ‎‏صحیح بودن آن اشکال دارد.‏

مساله 1640ـ‏ اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، یا در‏‎ ‎‏بین روز خون حیض یا نفاس بیند اگرچه نزدیک مغرب باشد، روزۀ او باطل است.‏

مساله 1641ـ‏ اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک روز یا‏‎ ‎‏چند روز یادش بیاید، روزه هایی که گرفته صحیح است.‏

مساله 1642ـ‏ اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک‏‎ ‎‏شود و در غسل کردن کوتاهی کند و تا اذان غسل نکند و در تنگی وقت تیمم هم‏‎ ‎‏نکند، روزه اش باطل است. ولی چنانچه کوتاهی نکند مثلاً منتظر باشد که حمام زنانه‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 249

‏شود، اگرچه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نکند، در صورتی که تیمم کند روزۀ او‏‎ ‎‏صحیح است.‏

مساله 1643ـ‏ اگر زنی که در حال استحاضه است، غسل های خود را به تفصیلی‏‎ ‎‏که در احکام استحاضه (در مساله 417 به بعد گفته شد) به جا آورد، روزۀ او صحیح‏‎ ‎‏است.‏

مساله 1644ـ‏ کسی که مس میت کرده یعنی جایی از بدن خود را به بدن میت‏‎ ‎‏رسانده، می تواند بدون غسل مس میت روزه بگیرد، و اگر در حال روزه هم میت را‏‎ ‎‏مس نماید، روزۀ او باطل نمی شود.‏

‏ ‏

8ـ اِماله کردن

‏ ‏

مساله 1645ـ‏ اماله کردن با چیز روان اگرچه از روی ناچاری و برای معالجه‏‎ ‎‏باشد روزه را باطل می کند، ولی استعمال شیاف هایی که برای معالجه است اشکال‏‎ ‎‏ندارد، و احتیاط واجب آن است که از استعمال شیاف هایی که برای کیف کردن است‏‎ ‎‏مثل شیاف تریاک یا برای تغذیه از این مجری است خودداری نمایند.‏

‏ ‏

9ـ قِی کردن

‏ ‏

مساله 1646ـ‏ هرگاه روزه دار عمداً قی کند ـ اگرچه بواسطۀ مرض و مانند آن‏‎ ‎‏ناچار باشد ـ روزه اش باطل می شود ولی اگر سهواً یا بی اختیار قی کند اشکال ندارد.‏

مساله 1647ـ‏ اگر در شب چیزی بخورد که می داند بواسطۀ خوردن آن، در روز‏‎ ‎‏بی اختیار قی می کند، احتیاط واجب آن است که روزۀ آن روز را قضا نماید.‏

مساله 1648ـ‏ اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او‏‎ ‎‏ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.‏

مساله 1649ـ‏ اگر مگس در گلوی روزه دار برود، چنانچه بقدری پایین رود که به‏‎ ‎‏فرو بردن آن خوردن نمی گویند لازم نیست آن را بیرون آورد و روزۀ او صحیح است،‏‎ ‎‏و اگر به این مقدار پایین نرود باید آن را بیرون آورد اگرچه موجب شود که قی کند و‏‎ ‎‏روزه اش باطل شود، و چنانچه فرو برد روزه اش باطل می شود، و بنابر احتیاط واجب‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 250

‏باید کفاره جمع بدهد.‏

مساله 1650ـ‏ اگر سهواً چیزی را فرو ببرد و پیش از رسیدن به شکم یادش بیاید‏‎ ‎‏که روزه است، چنانچه بقدری پایین رفته باشد که آن را داخل شکم کند خوردن‏‎ ‎‏نمی گویند لازم نیست آن را بیرون آورد و روزۀ او صحیح است.‏

مساله 1651ـ‏ اگر یقین داشته باشد که بواسطۀ آروغ زدن، چیزی از گلو بیرون‏‎ ‎‏می آید نباید عمداً آروغ بزند ولی اگر یقین نداشته باشد اشکال ندارد.‏

مساله 1652ـ‏ اگر آروغ بزند و بدون اختیار چیزی در گلو یا دهانش بیاید، باید‏‎ ‎‏آن را بیرون بریزد و اگر بی اختیار فرو رود، روزه اش صحیح است.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 251