منطق
موضوع، حقیقت و ماهیت منطق از دیدگاه امام خمینی (س)
امام خمینی (س) (س) منطق را دانشی برای حفظ و فکر و اندیشه از خطا می داند(۱) و موضوع منطق را معقولات ثانیه می داند و معتقد است در علم میزان از معقولات ثانیه و از مفاهیم و کلیات بحث می شود(۲) که برگرفته از معقولات اولیه هستند؛(۳) یعنی اصل معقول ثانی بودن شیء از معقول اولی گرفته و انتزاع شده است چنانکه فصول و اجناس باید از نقشه این نظام عالم گرفته شود(۴) و از این جهت است که امام خمینی (س) (س) حدود، قضایا و سایر مسائل منطقی را برآمده از خارج دانسته و منشاء و انتزاع آنها را در عالم واقع و نفس الامر می داند.(۵)
امام خمینی (س) (س) ماهیت و حقیقت منطق را همان قواعد خاصی می داند که ذهن را از خطا و لغزش مصون می دارد(۶) و بر این باور است که احکام منطقی، احکام محکم و استواری است که ناظر به واقعیات خارجی است و احکام نفس الامری هستند که حاکی از واقعیات خارجی و آینه تمام نمای جمال واقعیات هستند و چنین نیست که تصورات محض باشند.(۷) بنابراین در مسائل منطقی به باطن و متن واقع نظر شده، در مقام حکایت از متن واقع، این تعبیرات آورده شده است.(۸) اینکه در منطق، برخی مقدمات لحاظ می شود و جنس الاجناس، جنس عالی، اجناس متوسطه و فصل های متوسط ترتیب داده می شود یا اینکه مفاهیم را به نحو لا بشرط و بشرط لا، ملاحظه می کنند، به این معنا نیست که عالم منطقی این قواعد را از پیش خود درست کرده باشد و نظری به خارج نداشته باشد، بلکه اهل منطق خواسته اند نقشه خارج را آن طوری که هست لحاظ کنند و غرض این بحث ها برای تفهیم و القای حقیقت است.(۹)
(۱) خمینی، روح الله، تنقیح الاصول، ج۱، ص۱۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۷۸ حفظ الفکر؛ خمینی، روح الله، جواهر الاصول، ج۱، ص۳۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۴۲۳ قمری. علم المنطق
(۲) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۱، ص۲۱۶-۲۱۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵. علم میزان
(۳) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۳، ص۲۷۹ و ۲۸۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵. معقولات اولیه، معقولات اولیه
(۴) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۳، ص۲۸۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵ نقشه؛ خمینی، روح الله، تهذیب الاصول، ج۱، ص۱۶۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۷. أنها نقشة
(۵) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۱، ص۱۹۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵ تکوین حقیقی؛ خمینی، روح الله، تهذیب الاصول، ج۱، ص۱۶۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۷. أنها نقشة
(۶) خمینی، روح الله، تنقیح الاصول، ج۱، ص۱۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۷۸ عن الخطأ؛ خمینی، روح الله، جواهر الاصول، ج۱، ص۳۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۴۲۳ قمری. علم منطق
(۷) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۱، ص۱۷۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵. تصورات محض
(۸) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۱، ص۲۱۱-۱۸۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵. این تعبیرات
(۹) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س) ، ج۳، ص۵۶۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۳۸۵ قدیم در منطق؛ خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س) ، ج۹، ص۵۷۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ، ۱۴۰۰.
.
انتهای پیام /*