در این نوشتار سعی بر این است که به اهم وقایع و رخدادهای حیات پربرکت حضرت امام خمینی (س) اشاره گردد. ضمنا در ادامه مناسبتهای ملی و مذهبی روز را در سیره و اندیشه امام جستجو می کنیم.
استاد سطح عالی حوزه با اشاره دیدگاه تفسیری امام راحل، اظهار کرد: امام(س) با علم به پیشرفت روز به روز دانش بشری، معتقد بود افق های جدیدی از معارف وحیانی قرآن برای انسان معاصر روشن و نمایان می شود. ایشان قرآن را در افق اعلایی می دانستند و همواره مخاطبانشان را به تزکیه نفس و تنزیه از آلودگی ها سفارش می کردند تا محیای پذیرش معارف قرآن گردند.
صلوات و سلام خداوند بر رسول خدا پیامبر عظیم الشأن که یک تنه قیام فرمود در مقابل بت پرستان و مستکبرین، و پرچم توحید را به نفع مستضعفین به اهتزاز درآورد، و از قِلت عُدّه و عدد نهراسید، و با عِده قلیل بدون سازوبرگ جنگی کافی و با نیروی ایمان و قوتِ تصمیم بر سرکشان و ستمکاران تاخت، و ندای توحید را در کمتر از نیم قرن بر بزرگترین معموره جهان به گوش جهانیان رساند.
انسان امروزین در پی گم شده ای می گردد تا از دریافتهای باطنی آگاه شده و مدد جوید و چون عرفان، از توجه به وجدانیات حاصل می شود، زین سبب، بشر، تشنۀ عرفان است و عرفان راهی است که بشر باید آن را بپیماید. چرا که تنها این سرچشمۀ گواراست که دلهای مرده را حیاتی دوباره می بخشد و ارواح افسرده را به پرواز در می آورد. حضرت امام خمینی(س) بر پایۀ رابطۀ تنگاتنگ عرفان و دین، زبان عرفان را به زبان ادعیه و قرآن نزدیک می داند.
فیدل کاسترو به ایران سفر کرده بود و در حرم امام (س) و جماران با آیت الله سید حسن خمینی دیدار و از نگارستان و بیت امام در جماران بازدید کرده است.
آن روزی که مدرس می گفت سیاست ما دیانت ما و دیانت ما سیاست ماست، یک دومی نبود بگوید احسنت، راست گفتی. ... یک روز سیاستهای محلی بازی می کند با اسلام مثل بنی امیه و غیره و امروز سیاست یک ابرقدرت مثل امریکا که یک سیاست حاکم است، آن سیاستی که می آید نفت ببرد آن سیاستی که می آید خلیج فارس را تسخیر کند ... در اسرائیل طرفداری از صهیونیستها می کند، ... این سیاست نه پدر دارد نه مادر و نه اصل، این دین را به حال خود نمی گذارد ...دقیقاً روی اسلام مطالعه می کند یک چیزهایی را برمی دارد و یک چیزهایی را می گذارد. این می شود اسلام امریکایی یعنی اسلام در تسخیر امریکا.
حضرت امام خمینی که همیشه بر نقش مردم و اهمیت حیاتی آن در تأمین سلامت و موفقیت نظام تأکید می کردند، با درایت خاصی در آذرماه 1358، طی بیاناتی ضرورت تشکیل بسیج مستضعفان را اعلام فرمودند. برکات این شجره و عطر دلاویز شکوفه های آن، در طی بحرانهای سالهای اولیه انقلاب و جنگ تحمیلی و بعد از آن به سراسر مملکت اسلامی ما رسید، و فضای آن را معطر ساخت و انقلاب و جنگ را به نفع اسلام و مسلمانان به پایان رسانید؛ و اینهمه جز در پرتو جهان بینی و تدبیر آن پیر فرزانه و حضور نیروهای مردمی و پیوند الهی آنان با ولایت حاصل نشد.
فرهنگ بسیجی در معنای حقیقی و کامل آن، فرهنگی است فطری و انسانی و به همین دلیل فرهنگی است عقلی و دینی؛ فرهنگی عاری از تعصب، جزمیت، انحصار، گروه گرایی، خاص اندیشی، رهبانیت، تعبد بدون تعقل و مهمتر از همه فرهنگی است اسلامی و جهت گیری آن بسوی فطرت، حنیفیت، توحید، تعقل، حماسه، عرفان، شهادت و ایثار، عدالتخواهی، سعادت طلبی، کمال جویی و در نهایت خداخواهی و طلب جانان است.
امام سعادت واقعی را در رها شدن از سیطرۀ عقل مادی گرا، منفعت جویی، خودخواهی و خودبینی فلسفی و رسیدن به مقام خلوص و صفا و پاکی می دانند. به عقیدۀ ایشان حتّی فرقه ها و باورهای عرفانی هم اگر به صورت رسمی و خشک و بی روح درآید و ابزار سوء استفادۀ برخی شود، خود از بُتهایی است که باید از آنها اجتناب کرد.
امام خمینی(س) همواره بر پیوند عمیق و محکم میان عرفان و جهاد و شهادت تأکید می ورزیدند؛ و جهاد و شهادت را از نتایج عرفان واقعی می دانستند. مگر نه اینکه «جهاد»، دری از درهای بهشت است و خداوند آن را به روی بندگان خاص خود می گشاید؟ همین اولیای خدا هستند که این در را می کوبند و از در جهاد به درجۀ رفیع شهادت می رسند و از نعمت بزرگ لقای پروردگار و جوار او بهره مند می گردند.
عرفان امام در متن زندگی او وارد شده بود و در تمام حرکات و سکنات او بازتاب داشت و در تمام خواسته ها و سیاستهای ایشان متبلور بود. حقیقتی بود که در تمام موضع گیریها، اعم از صلح و جنگ، سفر و حضر، خانواده و اجتماع، در مناجاتهای شبانه، زندگی روزانه و پیامهای عادی اش نیز ظهور و بروز پیدا کرد و عرفان چنین انسانی به همراهی فلسفه و جهان بینی او در عرصۀ فکر و نظر به منزلۀ دوبال شدند که به وسیلۀ آنها توانست تا بیکران ملکوت به پرواز درآید.
حضرت امام خمینی (س) درهای جدیدی را در تحلیل صحیح و بهره بری کامل و اساسی از قیام سید شهیدان عالم، حضرت ابی عبدالله الحسین (ع)، گشود و روزنه هایی را که فقها پیشین نشان داده بودند به راههای همواری مبدل ساخت تا فقها و صاحب نظران حوزه استنباط و فقاهت و دیگر ره جویان مباحث دینی – اجتماعی، گامهایی استوار بردارند.
آنان که رو به سوی قبلۀ خویش نماز می گزارند، معنای حرمت حرم امن را چه می دانند؟ کعبۀ آنان که در مکّه نیست تا حرمت حرم مکّه را پاس دارند؛ کعبۀ آنان قصر سبزی است در دمشق که چشم را خیره می کند. آنجا بهشتی است که در زمین ساخته اند تا آنان را از بهشت آسمانی کفایت کند ... و از آنجا شیطان بر قلمرو گناه حکم می راند، بر گمگشتگان برهوت وهم، بر خیال پرستانی که در جوار بهشت لایتناهای رضوان حق، سر به آخور غرایز حیوانی و دل به مرغزارهای سبزنمای حیات دنیا خوش داشته اند، حال آنکه این همه سرابی است که از انعکاس نور در کویر مردۀ دلهای قاسیه پیدا آمده است. کعبه قبلۀ احرار است، رستگان از بندگی غیر؛ امّا اینان بت خویشتن را می پرستند.
به نظر می رسد، امام خمینی(س) هم به عرفان به عنوان راه دسترسی به ملکوت آسمان ها می اندیشد و هم به سیاست به عنوان راه سامان دادن به سازوکارهای جاری این زمین برهوت برای تجمیع اهداف و ابزار و مسیر نیل به تحقق انسان متعالی؛ یعنی همان تحقق مضمون عرفان دینی؛ اما در این شیوه حوزه های عرفان فردی و سیاست جمعی با ابزار و شیوه های خود، هر کدام در سپهر خویش، قواعد خود را دارند و با هم خلط نمی شوند.
اصول و مبانی سیاست خارجی ای که امام خمینی(س) طراحی نموده و به صورت قوانین موضوعه تدوین و سعی در اجرای آن می شد، می توان در چند اصل خلاصه کرد. مهمترین مفهوم در این زمینه "استقلال" بود، این مفهوم، علیرغم فشارهای عظیم بین المللی و بحرانهای فراگیر داخلی، ابداً به معنای انزوای ایران از جهان نبود، بلکه امام خمینی حریم واقعی ملّت ایران و حرمت پایمال شدۀ ایشان را مرتباً مورد تأکید قرار داده و هر نوع رابطه ای را در مرز اصطکاک با این اصل مورد ارزشیابی منفی یا مثبت قرار می دادند. استقلال، در معنای نهایی می باید موجب پاره شدن تمام بندها و مجاری سلطه شود و هر کشوری که با سوء استفاده از ضعفهای داخلی و فساد حکومتگران سابق در ایران، مناسبات و منافع نامشروعی برای خود داشت،
مقام آرامش روح، حالتی است که انسان در رسیدن به خدا بدان دست می یابد. عرفان اسلامی معتقد است که انسان، کسی است که درد دوری از خدا و رسیدن به او را داشته باشد، پس اگر چنین اندیشه ای داشت، درد نجات بشریت را هم خواهد داشت.
اباعبدالله الحسین در نامه ای که در جواب کوفی ها می نویسد، می فرمایند، امام چه کسی است؟ امام حاکم به عدل است و دستورات حق را اجرا می کند ولی این حاکمان می خواهند بر مال و جان افرادمسلّط باشند، قصر و کاخ بسازند، سودجویی کنند و منافع فراوان ببرند و چون این خواسته ها با محتوای اصلی اسلام همراه نیست، با تحریف اسلام حکومتشان ادامه پیدا می کند.
آنچه که در این مجموعه فراروی پیروان مکتب شهادت گشوده ایم، سخنان بزرگ مردی است که در اقتدا به سالار شهیدان، خود اسوه ای کامل بود. مردی که در شب سیاه ستم، مشعل فروزان شهادت برگرفت، بیرقهای قیام برافراشت، ننگ سکوت و ذلت از دامن مطهر طلایه داران تشیع سرخ حسینی زدود و دگرباره شعار «احدی الحُسنیین» و «پیروزی خون بر شمشیر» را در عصر حاکمیت آهن و فولاد، به مستضعفان و پابرهنگان زمین آموخت
آن کسی که بر ضد خدا قیام کند، بر ضد احکام خدا قیام کند، آن کسی که خیانت کند بر اسلام، خیانت کند بر مملکت مسلمین، عاقبتش این است. و این عاقبت سهلی است؛ عاقبتهای بالاتر در کار هست. این الآن بهشتش این است که در دنیا باشد با همه نکبت! این موفق به توبه نخواهد شد. من نمی گویم نباید بشود اما نخواهد شد! حضرت سجاد- سلام اللَّه علیه- از قراری که منقول است به یزید یاد داد که از چه راه توبه کن. حضرت می گویند: حضرت زینب فرمود، آخر به این!؟ [امام سجاد پاسخ فرمودند] این موفق نمیشود به توبه. کسی که امام را بکشد موفق به توبه نمی شود. اگر موفق می شد به توبه صحیح، قبول می کرد خدا لکن نمی شود. یعنی قلب جوری می شود، قلب انسان طوری می شود که دیگر برای انسان امکان ندارد آن قلب را از آن طبعی که برایش واقع شده است، از آن ظلمتی که برایش واقع شده است، بتواند نجات بدهد. دعا کنید که انسان این طور نشود. خداوند در قلب انسان مُهر نگذارد؛ یک مُهری که دیگر نتواند خودش هم هیچ کاری بکند.
کلیه حقوق برای موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) محفوظ است.