تبیان "حقوق در اندیشه امام خمینی (س)" بررسی دیدگاه های ایشان در زمینۀ حقوق شهروندی، اصول و پایه های آن است. متن ذیل فرازی از مقدمه این کتاب می باشد:
امام(س) در طول مدت زمامداری خود در ادارۀ نظام جمهوری اسلامی ایران، با تأکید بر اصل حاکمیت مردم به عنوان مبنای فکری و عملی ادارۀ این نظام، نظام جمهوری اسلامی را حکومتی شهروند محور معرفی کرده اند.
واژۀ شهروند به معنای کسی است که اهل یک شهر یا کشور باشد و از حقوق متعلق به آن برخوردار باشد. شهروندی موقعیتی است شامل مجموعه‌ای ازحقوق، وظایف و تعهدات که بر برابری، عدالت و استقلال تکیه دارد و فرد از طریق اعمال حقوق و تعهدات، شرایط ضروری شهروندی را باز تولید می‌کند. حقوق شهروندی ناظر به حقوقی است که شهروندان به اقتضای شهروند بودن در ادارۀ امور کشور دارند. این حقوق مقید به مرزهای جغرافیایی و سیاسی و تابعی از تابعیت آنها بوده، دارای چهار حوزۀ اساسی مدنی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است و با اجرای آن سلامت جسمی، روحی، فکری، اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شهروندان تأمین می‌شود. در حقوق شهروندی، همزمان تکالیف شهروندان هم مورد توجه قرار می‌گیرد که لازم و ملزوم یکدیگرند و هیچ‌یک را بدون دیگری نمی‌توان تصور کرد. اصل محوری و ایدۀ بنیادین حقوق شهروندی برخورداری از حمایت قانون، داشتن حق تعیین سرنوشت و تساوی افراد در همۀ ابعاد حقوقی است که روش تحقق آن در همۀ حوزه ها، مشارکت شهروندان در فرایند شهروندی است. مبنا و ملاک حقوق شهروندی، حقوق بشر به عنوان حقوقی ذاتی و طبیعی برای همۀ شهروندان است که هیچ مقام بشری آن را اعطا نکرده و نمی تواند آن را سلب کند و حتی دارندۀ آن هم نمی تواند آن را از خود سلب یا به دیگری منتقل کند. حقوق بشر شناسنامۀ شخصیتی فرد در جامعۀ مدنی است که چهار اصل اساسی و پایه‌ای دارد و همگی ذاتی، وجودی و طبیعی انسان هستند. به موجب مادۀ یک اعلامیۀ جهانی حقوق بشر اصول مذکور عبارتند از اصل کرامت ذاتی انسان، اصل آزادی، اصل برابری، اصل برادری و عدالت.
برای تحقق عملی اصول چهارگانۀ بالا ایجاد یک جامعۀ مبتنی بر دمکراسی با ساختارهای منظم و کنترل شده، لازم است. دمکراسی بر پایۀ اصل حاکمیت قانون مستقر است و حقوق بشر نماد قانون مداری است. بدون حاکمیت قانون و ایجاد دولت مبتنی بر ارادۀ جمعی، تحقق دمکراسی و رعایت حقوق بشر و در نهایت تضمین و رعایت حقوق شهروندی غیرممکن است.
امام خمینی(س) بشدت از سوء استفاده از عنوان حقوق بشر توسط دولت های استعماری نگران و معتقد بودند این واژه توسط دولت های قدرتمند به منظور غارت ثروت کشورهای تحت سلطه مورد استفاده قرار می گیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر به تبیان "حقوق در اندیشه امام خمینی (س)" مراجعه کنید.
.
انتهای پیام /*