هم در معنای «لیله» و هم «قدر» و همچنین در معنای نزول در شب قدر، یعنی ربط موضوع به شب قدر و سخن در این جا فراوان و دیدگاه ها مختلف است؛ و سخن نیز تمام شده و پایان یافته نیست، بلکه جای بحث و نظر بیشتر این مباحث وجود دارد.

و در آن مباحث بسیار و معارف بی شماری است که علماء  اعلام رضوان الله علیهم به حسب مشارب و مسالک خود از آن بحث فرمودند؛ و ما در این اوراق بعض از آن را به طریق اشاره بیان می کنیم؛ و بعض از مطالب هم ذکری از آن نفرمودند که ما اشاره به آن می کنیم درضمن اموری.

در آثار حضرت امام (س)، به ویژه مباحث عرفانی و تفاسیر عرفانی ایشان، تفسیر حمد و توحید و قدر و... وجود دارد که مطالب نفیسی در آن ها دیده می شود که از خود ایشان است، یعنی از جایی نگرفته اند. برخی مطالب ایشان را جستجو کردم و در جایی نیافتم، و امّا در اینجا کدام مطلب را دیگران بیان کرده اند و کدام را بیان نکرده اند،  ایشان جدا نکردند و نگفتند، در جاهای دیگر نیز روش ایشان چنین است و به همین دلیل نمی توان به سادگی ادعا کرد کدامین از سخنان ابتکار ایشان است و بی سابقه است،  چه در اصل طرح مطلب و چه نظردر آن مطلب.

اولین مبحثی که در این جا مطرح می شود در نامگذاری لیلة القدر است،  چرا این شب را لیلة القدر گفتند، با توجه به معانی مختلفی که از «قدر» شده است، برای نامگذاری آن وجوهی گفته شده  است. دراین جا با توجه به سه معنایی که برای «قدر»  شده است: ارزش و اندازه ی چیزی؛ و قضا و حکم بر چیزها به اندازه ی آن ها و ... و تنگ گرفتن و ... سه معنا و سه وجه برای آن درتفاسیر و کتاب ها آمده  است.

اول در وجه تسمیه ی «لیلة القدر»  علماء اختلافاتی کرده اند. بعضی برآنند که چون صاحب شرف و منزلت است، و قرآنِ صاحب قدر به توسط ملک صاحب قدر بر رسولِ صاحب قدر برای امت صاحب قدر وارد شده  است،  لیلة القدرش گویند. و بعضی گفته اند که برای آن «لیلة القدر» به آن گویند که تقدیر امور و آمال و ارزاق مردم در این شب می شود. و بعضی گفته اند به واسطه ی آن که از کثرت ملائکه زمین تنگ شود، آن را قدر گویند. و آن از قبیل و من قدر علیه رزقه (طلاق / ۷) است. این حرف هایی است که دراین مقام گفته شده، و در هریک ازآن مقامات تحقیقاتی است که اشاره به آن اجمالا خالی از فایده نیست.

. انتهای پیام /*