حج افراد

حج افراد از دیدگاه امام خمینی (س)

ویژگی حاجی حج افراد

امام خمینی (س) درباره این که حج اِفراد وظیفه ی چه کسی است می فرمایند: «حج سه قسم است: «حج تمتع|تمتع» و «حج قران|قران» و «افراد». و اوّلی بر کسی که از مکه دور است واجب می باشد و دوتای دیگر بر کسی که حاضر است یعنی دور نیست واجب می باشد. و حد دوری از هر طرف مکه بنابر اقوی چهل و هشت میل می باشد، و کسی که در سر این حد است ظاهر این است که وظیفه اش تمتع است، و اگر در اینکه منزلش داخل حد یا خارج از آن است شک نماید، واجب است فحص نماید. و اگر متمکن از فحص نباشد باید مراعات احتیاط نماید. آنچه که گذشت نسبت به حَجة الإسلام است و اما حج نذری و مانند آن، پس شخص حق دارد هر نوع حجّی را که می خواهد نذر نماید، و همچنین است حال هر دو عِدل آن (یعنی قسم و عهد) و اما حج افسادی تابع حجّی است که آن را فاسد کرده است.»(۱)

و «کسی که دو وطن دارد که یکی از آن ها در کمتر از حد و دیگری در خارج از حد یا در سرحدّ می باشد لازم است که در هر کدام که بیشتر سکونت دارد واجب آن را انجام دهد، به شرطی که دو سال در مکه اقامت نکرده باشد، پس اگر هر دو وطن مساوی باشند چنانچه از هر دو وطن مستطیع باشد بین دو وظیفه مخیّر می باشد، اگر چه افضل آن است که تمتع را اختیار نماید و اگر از یکی از آن ها مستطیع باشد نه از دیگری لازم است که وظیفه وطن استطاعت را انجام دهد.» (۲)

احکام حج افراد

امام خمینی (س) در تحریرالوسیلة درباره حد ضیق وقت می فرمایند: «و حدّ ضیق الوقت خوف فوات الاختیاری من وقوف عرفة علی الأصحّ.» (۳) پس کسی که خوف نرسیدن به وقوف در عرفات|وقوف اختیاری عرفه این دارد یعنی می ترسد اگر بخواهد عمره تمتع را تمام کند به وقوف اختیاری عرفه نرسد جایز است که نیّت را به حج افراد برگرداند و عمره را بعد از حج به جا آورد. و این حکم نسبت به حج مستحبی عمومیت دارد و آن را هم شامل می شود همان گونه که در تحریرالوسیله بیان فرموده اند: «و الظاهر عموم الحکم بالنسبة إلی الحجّ المندوب، فلو نوی التمتّع ندباً، و ضاق وقته عن إتمام العمرة و إدراک الحجّ، جاز له العدول إلی الإفراد، و الأقوی عدم وجوب العمرة علیه.»(۴) بنابراین اگر کسی حج تمتع مستحبی را قصد نماید و وقت برای تکمیل عمره و رسیدن به حج تنگ شود برای او جایز است که به حج افراد عدول نماید، و اقوی این است که عمره بر او واجب نیست. نکته حائز اهمیت این است به نظر امام خمینی (س) عدول از حج تمتع به افراد در صورت تنگی وقت برای غیر حائض و نفساء جایز (۵) و برای حائض و نفساء واجب(۶) است.

و مراد از تنگی وقت برای زن حائض یا نفساء این است که وقتش برای پاک شدن و تکمیل عمره تنگ شود. (۷) در این صورت بر او واجب است که به حج افراد عدول نماید و آن را تمام کند سپس بعد از حج، عمره به جا آورد. و اگر به خاطر عذری بدون احرام داخل مکه شده و وقت ضیق شود برای حج افراد احرام می بندد و بعد از حج، عمره مفرده به جا می آورد و صحیح است و کفایت از حَجة الإسلام می کند. (۸)

(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۵، کتاب الحج، القول: فی اقسام الحج. و قران

(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۵، کتاب الحج، القول: فی اقسام الحج، مسألة ۱. وطنان

(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۹، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع اجمالا، مسألة ۵. و حد ضیق الوقت

(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۹، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع اجمالا، مسألة ۵. و الظاهر عموم الحکم

(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۹، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع اجمالا، مسألة ۵. فلو نوی التمتع ندبا

(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۰، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع اجمالا، مسألة ۷. الحائض

(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۰، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع اجمالا، مسألة ۷. اذا ضاق

(۸) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۳۰، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع اجمالا، مسألة ۷. الحائض

. انتهای پیام /*