حج واجب

اقسام حج واجب از دیدگاه امام خمینی (س)

امام خمینی (س) در بیان اقسام حج در تحریرالوسیله می نویسند:

«حج سه قسم است: «تمتع» و «قِران» و «اِفراد». و اوّلی بر کسی که از مکه دور است واجب می باشد و دوتای دیگر بر کسی که حاضر است یعنی دور نیست واجب می باشد. و حد دوری از هر طرف مکه بنابر اقوی چهل و هشت میل می باشد، و کسی که در سر این حد است ظاهر این است که وظیفه اش تمتع است، و اگر در اینکه منزلش داخل حد یا خارج از آن است شک نماید، واجب است فحص نماید. و اگر متمکن از فحص نباشد باید مراعات احتیاط نماید. آنچه که گذشت نسبت به حجة الإسلام است و اما حج نذری و مانند آن، پس شخص حق دارد هر نوع حجّی را که می خواهد نذر نماید، و همچنین است حال هر دو عِدل آن (یعنی قسم و عهد) و اما حج افسادی تابع حجّی است که آن را فاسد کرده است». (۱)

البته به عقیده امام خمینی (س) حج و به طور کلی هر آنچه که متعلق نذر و عهد و قسم قرار می گیرد به سبب نذر و مانند آن متصف به وجوب نمی گردد بلکه آنچه که به واسطه انعقاد نذر بر نذرکننده واجب می شود عنوان «وفاء به نذر» و مانند آن است نه چیز دیگر؛ و منذور و معهود و مقسوم بر همان حکمی که قبل از نذر بوده باقی است.

امام (س) این نکته را در تعلیقاتشان بر عروه در ابواب مختلف بیان نموده اند. مثل باب طهارت که فرموده اند: «لا یصیر الوضوء واجباً بالنذر و مثله، بل الواجب هو عنوان الوفاء بالنذر». (۲)و یا در باب نکاح که این متن عروه را که می گوید: «فقد یجب بالنذر» (۳) مورد مناقشه قرار داده و می نویسند: «مرّت المناقشة فی وجوب المنذور بعنوانه الذاتی، بل الواجب هو عنوان الوفاء بالنذر، و إنّما ینطبق فی الخارج علی المنذور و الخارج لیس ظرف تعلّق الوجوب، و کذا الحال فی العهد و الیمین ...» (۴) و به همین لحاظ است که بر خلاف صاحب عروه و دیگران، عنوان مبحث را در تحریرالوسیله با حذف «الواجب» عبارت «القول: فی الحجّ بالنذر و العهد و الیمین » (۵) قرار داده اند.

 (۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۰۸، کتاب الحج، القول: فی اأقسام الحج. هی

(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی، ج۱، ص۱۲۷، کتاب الطهارة، فصل فی غایات الوضوء. لایصیر الوضوء

 (۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی، ج۲، ص۶۰۴، کتاب النکاح، مسألة ۴. فقد یجب

 (۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی، ج۲، ص۶۰۴، کتاب النکاح، مسألة ۴. المناقشة

 (۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۰۸، کتاب الحج، القول: فی الحجّ بالنذر و العهد و الیمین.

. انتهای پیام /*