پرتال امام خمینی(س): یادداشت ۱۷۵/ روزهای پایانی ماه ذیحجه سال دهم هجرت که پیامبر نور و رحمت (ص) به فرمان الهی علی(ع) را به عنوان ولی و سرپرست همه مسلمانان معرفی می کند، نقطه عطفی در تاریخ اسلام است و پس از گذشت صدها سال، شیعیان همچنان با امام خود تجدید پیمان می‌کنند.

در این روز، پیامبر بزرگوار مشغول به انجام آخرین مناسک حج خود بود و به سمت مدینه حرکت می کرد، وحی بر او نازل شد و او را از طرف خدا مامور کرد تا ماموریت خود را با معرفی حضرت علی(ع) به عنوان ولی و سرپرست مسلمانان به پایان ببرد.

واقعه غدیر از ابعاد مختلف و از جهات متفاوت، دارای درخشندگی و تلألؤ خاصی در تاریخ اسلام است. کمتر مقطع تاریخی را می‌توان در جهان اسلام یافت که از لحاظ سند، اطمینان از اصل وقوع، کثرت راویان و اعتماد بزرگان و علمای مسلمین، قوت و استحکامی نظیر این رویداد مهم داشته باشد. در همین راستا بزرگان بسیاری در جهان اسلام در مورد این واقعه بیاناتی را داشته‌اند. در ادامه بخشی از نظرات امام خمینی (س)، بنیانگذار انقلاب اسلامی را در خصوص این عید سعید می‌خوانید:

امام خمینی (س)، عید غدیر خم را مختص گروه خاصی نمی دانست و در این باره تاکیده کرده‌اند:«امروز که روز عید غدیر است و از بزرگترین اعیاد مذهبی است، این عید، عیدی است که مال مستضعفان است، عید محرومان است، عید مظلومان جهان است، عیدی است که خدای تبارک و تعالی به وسیله رسول اکرم - صلی الله علیه و آله و سلم- برای اجرای مقاصد الهی و ادامه تبلیغات و ادامه راه انبیا، حضرت امیر - سلام الله علیه - را منصوب فرمودند.» (صحیفه امام؛ ج ۱۹، ص ۶۳)

همچنین در قسمتی دیگر از کتاب صحیفه امام از زبان بنیان گذار کبیر جمهوری اسلامی آمده است:«مسئله غدیر، مسئله ای نیست که بنفسه برای حضرت امیر یک مسئله ای پیش بیاورد، حضرت امیر مسئله غدیر را ایجاد کرده است. آن وجود شریف که منبع همه جهات بوده است، موجب این شده است که غدیر پیش بیاید. غدیر برای ایشان ارزش ندارد؛ آن که ارزش دارد خود حضرت است که دنبال آن ارزش، غدیر آمده است. خدای تبارک و تعالی که ملاحظه فرموده است که در بشر بعد از رسول الله کسی نیست که بتواند عدالت را به آن طوری که باید انجام بدهد، آن طوری که دلخواه است انجام بدهد مأمور می کند رسول الله را که این شخص را که قدرت این معنا را دارد که عدالت را به تمام معنا در جامعه ایجاد کند و یک حکومت الهی داشته باشد، این را نصب کن. » (صحیفه امام؛ ج ۲۰، ص ۱۱۲)

حضرت امام خمینی رحمه الله معتقد بود که بزرگیِ عید غدیر، از وجود با برکت علی علیه السلام است و می‌فرمود: « مسئله غدیر، مسئله‏ ای نیست که بنفسه برای حضرت امیر یک مسئله ‏ای پیش بیاورد، حضرت امیر مسئله غدیر را ایجاد کرده است. آن وجود شریف که منبع همه جهات بوده است، موجب این شده است که غدیر پیش بیاید. غدیر برای ایشان ارزش ندارد؛ آن که ارزش دارد خود حضرت است که دنبال آن ارزش، غدیر آمده است. خدای تبارک و تعالی که ملاحظه فرموده است که در بشر بعد از رسول اللَّه کسی نیست که بتواند عدالت را به آن طوری که باید انجام بدهد، آن طوری که دلخواه است انجام بدهد مأمور می‏کند رسول اللَّه را که این شخص را که قدرت این معنا را دارد که عدالت را به تمام معنا در جامعه ایجاد کند و یک حکومت الهی داشته باشد، این را نصب کن. نصب حضرت امیر به خلافت این طور نیست که از مقامات معنوی حضرت باشد؛ مقامات معنوی حضرت و مقامات جامع او این است که غدیر پیدا بشود. و اینکه در روایات ما و از آن زمان تا حالا این غدیر را آن قدر ازش تجلیل کرده ‏اند، نه از باب اینکه حکومت یک مسئله‏ ای است، حکومت آن است که حضرت امیر به ابن عباس می‏گوید که «به قدر این کفش بی‏قیمت هم پیش من نیست»  آنکه هست اقامه عدل است. صحیفه امام، ج‏20، ص: 112‏

به اعتقاد ایشان نصب حضرت امیر به خلافت این طور نیست که از مقامات معنوی حضرت باشد و مقامات معنوی آن حضرت اینگونه بوده که غدیر پیدا شود و تجلیل از غدیر نه از آن جهت است که حکومت یک مساله ‏ای است بلکه اقامه عدل مورد نظر بوده است. بنیانگذار جمهوری اسلامی همچنین زنده نگه داشتن این عید را در این موضوع دانستند که ما یاد بگیریم که چطور باید تبعیت کنیم و یاد بگیریم که غدیر منحصر به آن زمان نیست. بلکه غدیر در همه اعصار باید باشد و روشی که حضرت امیر در این حکومت پیش گرفته، باید روش ملت ها و دست‏اندرکاران باشد.

جایگاه ولایت در عید غدیر

امام همچنین از ضرورت توجه دولت‌مردان به ولایت امیرالمؤمنین سخن گفته و می‌گوید: الْحَمْدُ للّه الّذی‏ جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّکینَ بِوَلایَة امیر الْمُؤمِنینَ وَ اهْلِ بَیْتِهِ. تمسک به ولایت امیرالمؤمنین چی هست؟ یعنی ما همین این را بخوانیم و رد بشویم؟ آن هم تمسک به ولایت امیرالمؤمنین در روزی که ولایت به همان معنای واقعی خودش بوده است، نه تمسک به محبت امیرالمؤمنین، تمسک به محبت اصلاً معنا هم ندارد، تمسک به مقام ولایت آن بزرگوار به اینکه گرچه ما و بشر نمی‏‌تواند به تمام معنا آن عدالت اجتماعی و عدالت حقیقی را که حضرت امیر قدرت بر پیاده کردنش داشت، نمی‏‌توانیم ما‌ها و هیچ کس، قدرت نداریم که پیاده کنیم، لکن اگر آن الگو پیدا شده بود و حالا هم ما باید به یک مقدار کمی که قدرت داریم تمسک کنیم. تمسک به مقام ولایت معنایش این است که ــ یکی از معانی‏‌اش این است که ــ ما ظِلّ آن مقام ولایت باشیم. مقام ولایت که مقام تولیت امور بر مسلمین و مقام حکومت بر مسلمین است، این است که چنانچه حکومت تشکیل شد، حکومت تمسکش به ولایت امیرالمؤمنین و این است که آن عدالتی که امیرالمؤمنین اجرا می‏‌کرد، این هم به‌اندازه قدرت خودش اجرا کند. به‌مجرد اینکه ما بگوییم ما متمسک هستیم به امیرالمؤمنین، این کافی نیست، این تمسک نیست اصلش. وقتی که حکومت الگو قرار داد امیرالمؤمنین ــ سلام اللّه علیه ــ را در اجرای حکومتش، در اجرای چیزهایی که باید اجرا بکند، اگر او را الگو قرار داد، این تمسک کرده است به ولایت امیرالمؤمنین. صحیفه امام، ج‏۱۸، ص: ۱۵۴

ماجرای جعل حکومت

امام خمینی درباره جعل حکومت در قضیه غدیر می‌گو‌ید: قضیه غدیر، قضیه جعل حکومت است، این است که قابل نصب است و الّا مقامات معنوی قابل نصب نیست یک چیزی نیست که با نصب آن مقام پیدا بشود؛ لکن آن مقامات معنوی که بوده است و آن جامعیتی که برای آن بزرگوار بوده است، اسباب این شده است که او را به حکومت نصب کنند و لهذا، می‏بینیم که در عرض صوم و صلاة و امثال اینها می‏آورد و ولایت مجری اینهاست. ولایتی که در حدیث غدیر است به معنای حکومت است، نه به معنای مقام معنوی. و حضرت امیر را همان طوری که من راجع به قرآن عرض کردم که قرآن- در روایات است این- نازل شده است به منازل مختلف، کلیاتش سبع و الی سبعین و الی زیادتر، تا حالا رسیده است به دست ماها به صورت یک مکتوب، حضرت امیر هم این طور است، رسول خدا هم این طور است. مراحل طی شده است، تنزل پیدا کرده است. از وجود مطلق تنزل پیدا کرده است، از وجود جامع تنزل پیدا کرده است و آمده است پایین تا رسیده است به عالم طبیعت، در عالم طبیعت این وجود مقدس و آن وجود مقدس و اولیای بزرگ خدا. بنا بر این، اینکه حدیث غدیر را ما حساب کنیم که می‏خواهد یک معنویتی را برای حضرت امیر یا یک شأنی برای حضرت امیر درست کند نیست. حضرت امیر است که غدیر را به وجود آورده است، مقام شامخ اوست که اسباب این شده است که خدای تبارک و تعالی او را حاکم قرار بدهد.صحیفه امام، ج‏20، ص: 113

اصل زنده نگه داشتن امامت

امام خمینی (س) در مورد درست زنده نگه داشتن عید سعید غدیر خم می فرماید: « زنده نگه داشتن این عید نه برای این است که چراغانی بشود و قصیده خوانی بشود و مداحی بشود، اینها خوب است، اما مسأله این نیست. مسأله این است که به ما یاد بدهند که چطور باید تبعیت کنیم، به ما یاد بدهند که غدیر منحصر به آن زمان نیست، غدیر در همه اعصار باید باشد و روشی که حضرت امیر در این حکومت پیش گرفته است باید روش ملتها و دست اندرکاران باشد. قضیه غدیر، قضیه جعل حکومت است، این است که قابل نصب است و الّا مقامات معنوی قابل نصب نیست .» (صحیفه امام؛ ج ۲۰، ص ۱۱۲)

. انتهای پیام /*