پرتال امام خمینی(س): یادداشت۶۴۶/ محمد رضا ملک ثابت 

دست‌نوشته امام خمینی(ره) که در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۲۳ نوشته‌شده و آن را قدیمی‌ترین سند مکتوب انقلاب دانسته‌اند و در اولین جلد از صحیفه نور به‌عنوان اولین پیام امام درج‌شده است در کتابخانه وزیری یزد نگهداری می‌شود.
نسخه اصلی کهن‌ترین دست‌نوشته امام (ره) که قدیمی‌ترین پیام مبارزاتی ایشان و نخستین سند مکتوب انقلاب است در کتابخانه وزیری یزد نگهداری می‌شود.

حجت‌الاسلام سید علی‌محمد وزیری* از روحانیون معروف یزد و از مصلحان اجتماعی این دیار در عصر حاضر بودند که خدمات علمی و اجتماعی زیادی را پیش از پیروزی انقلاب به انجام رسانده‌اند. ایشان از دوران جوانی دفتری داشتند که در دیدار با علمای بزرگ سخنان و دست‌نوشته‌های آن‌ها را به همراه تصویری از ایشان می‌گرفتند. اکنون این مجموعه که شامل دستخط ۳۶۰ نفر از بزرگان است در ۴ جلد با عنوان «مجمع الجواهر» در کتابخانه وزیری حفاظت می‌شود.

درباره منشاء دستخط امام باید گفت: یک‌بار که ایشان به منزل شهید صدوقی در قم می‌روند، شهید صدوقی ورود ایشان را به امام خمینی اطلاع می‌دهند و امام برای دیدن آقای وزیری به آنجا می‌آیند. در آن زمان هنوز شخصیت امام آنچنان مشهور نبود و مرحوم وزیری نیز از امام چندین سال بزرگ‌تر بودند لکن با شناختی که از امام پیدا می‌کنند از ایشان درخواست می‌کنند که در این دفتر یادداشتی بنویسند و امام که دستخط مراجع و علمای بزرگ را در آن می‌بینند در ابتدا متواضعانه رد می‌کنند اما وقتی با اصرار آقای وزیری مواجه می‌شوند دفتر را می‌گیرند و بدون آنکه قلم را بردارند ۲ صفحه و نیم مطلب با خطی زیبا می‌نویسند.

این دست ‌نوشته که در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۲۳ نوشته‌ شده است با آیه مربوط به قیام شروع می‌شود و با آیه دیگری در این زمینه تمام می‌شود. ازمحتوای آن نیز روحیه تحول‌خواهی امام کاملاً پیداست وبه دلیل محتوای انقلابی،آن راقدیمی‌ترین سند مکتوب انقلاب دانسته‌اند و در اولین جلد از مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور به‌عنوان اولین پیام امام درج‌شده است.

محور بیانات حضرت امام در این متن، اتحاد در مقابل تفرقه زدگی در کشور، تمدن سازی، قیام علیه حکومت طاغوتی و نجات دین است و این محتوا تفکر سیاسی و عمق بینش فکری امام را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ نشان می‌دهد.

 امام خمینی در این نوشتار کوتاه به تحلیل و بررسی اوضاع گذشته، حال و آینده مردم می‌پردازند و قیام برای خدا را تنها راه اصلاح دوجهان می‌دانند. ایشان سپس به دلایل عقب‌ماندگی ایران در آن دوره و بدبختی مسلمانان و ملت ایران اشاره می‌کنند و با تشریح وضعیت سیاسی اجتماعی ایران در زمان پهلوی اول مسؤولیت سنگین علما و روحانیان و دانشمندان و وطن خواهان را برای نجات مردم و کشور برمی‌شمارند و نسبت به عواقب زیان‌بار غفلت سیاسی آن‌ها هشدار می‌دهند.

در این دست ‌نوشته امام خمینی سقوط رضاخان را فرصتی برای تحول می‌دانند و می‌نویسند: «امروز روزی است که نسیم روحانی الهی وزیدن گرفته و برای قیام اصلاحی بهترین روز است، اگر مجال را از دست بدهید و قیام برای خدا نکنید و مراسم دینی را عودت ندهید، فرداست که مشتی هرزه گرد شهوت‌ ران بر شما چیره شوند و تمام آیین و شرف شما را دستخوش اغراض باطله خود کنند.»

امام خمینی در پایان ضمن تأکید ویژه‌ بر وحدت امت اسلامی خطاب به آقای وزیری می‌نویسند: «ای آقای محترم که این صفحات را جمع‌آوری نمودید و به نظر علمای بلاد و گویندگان رساندید! خوب است یک کتابی هم فراهم آورید که جمع تفرقه آنان را کند و همه آنان را در مقاصد اسلامی همراه کرده از همه امضا می‌گرفتید که اگر در یک‌گوشه مملکت به دین جسارتی می‌شد، همه یک دل و جهت از تمام کشور قیام می‌کردند.»

درباره نحوه دیدن دست خط امام توسط مقام معظم رهبری نیز باید گفت: آیت الله خامنه ای که در سال ۱۳۵۳ به یزدآمده بودند بدون اطلاع قبلی به کتابخانه می آیند و پس از بازدید، دردفتر یادبود کتابخانه مطالبی می نویسند که هنوز موجوداست سپس به همراه مدیر وقت کتابخانه به دیدار مرحوم وزیری در منزل ایشان می روند و با استقبال بسیار گرم موسس کتابخانه مواجه می شوند.

در این دیدار آقای وزیری دست خط امام را به آقا نشان می دهند و درباره آن با هم گفتگو می کنند. با توجه به اطلاع بزرگان از وجود این دستخط، بارها ساواک برای بردن آن به کتابخانه می‌آید که هر بار باتدبیر مرحوم وزیری و مخفی کردن آن در منزلشان دست مأموران ساواک به این سند نمی‌رسد.

با توجه به نقش مبارزاتی که شهر یزد در دوران انقلاب اسلامی ایفا کرده است کتابخانه وزیری مجموعه‌ای کم‌نظیر از اعلامیه‌ها، بیانیه‌های مبارزاتی امام و همراهان ایشان را داراست که در گنجینه اسناد این کتابخانه نگهداری می‌شود و در کنار ۷۰ هزار سند دیگر آماده ارائه به پژوهشگران و علاقه‌مندان است. 

* رئیس کتابخانه و موزه وزیری یزد و استاد تاریخ و ایرانشناسی دانشگاه 

حجت‌الاسلام سید علی‌محمد وزیری واعظ نامدار و با اخلاص، بنیانگذار کتابخانه باعظمت و بزرگ وزیری، از شخصیت‌هایممتاز و مشهور تبلیغی و از روحانیان بافضیلت و آگاه دوران معاصر یزد است. ایشان با همّت،‌ جدّیت، درایت و اخلاص فوق العاده خود توانست منشأ آثار و خدمات و برکات فراوان مادی و معنوی در عرصه‌های گوناگون تبلیغی، فرهنگی، علمی، اجتماعی و... شوند و نام و آثار خویش را جاودانه نمایند

. انتهای پیام /*