توصیه های روشنگرانه حضرت امام(س) در هر برهه ای از انقلاب اسلامی، می تواند راهگشای مردم و مسئولین باشد. حضرت امام در زمان حیات پربارشان در آغاز گشایش سه دوره مجلس شورای اسلامی، پیام هایی خطاب به نمایندگان صادر کردند که حاوی نکاتی مهم است که مسیر حرکت نمایندگان را مشخص می کند. ازآن جمله پیامی است که به مناسبت گشایش دومین دوره مجلس شورای اسلامی در روز هفتم خرداد ماه سال 1363 صادر کردند و در آن رسالت و وظایف نمایندگان مجلس شوراى اسلامى را یادآور شدند. ایشان همچنین در این پیام به تعیین اولویتهاى مجلس دوم  پرداختند. بخش هایی از این پیام ارزشمند را در ادامه می خوانید:

 

«مى دانید و مى دانیم که مجلس شوراى اسلامى داراى وظایف بزرگ و ظریف مى باشد؛ چرا که در کشورى که مردم براى اسلام و حکومت اسلامى و اجراى قوانین نورانى قرآن کریم و قطع ظلم و ستم به هر نحو و از هر نوع باشد قیام کرده اند و شما را به مجلس فرستاده اند، مجلسى که منعکس کننده اقوال و احوال و طرز روحیه و افکارتان است و از آنجا که همه اینها به صورتى وسیع در سراسر کشور و نیز در بسیارى از کشورهایى که موج رادیو- تلویزیون به آنجا مى رسد و گاهى در تمام دنیا به واسطه رسانه هاى گروهى جهان منتشر مى شود، لازم دانستم به حکم وظیفه و اخوت اسلامى به بعضى از آنها اشاره کنم. و این امورى است که اسلام و اخلاق اسلامى و ارزشهاى انسانى و ملتهاى متعهد اسلام از آنان خصوصاً و از همگان عموماً توقع دارند.

الف) کیفیت برخورد با یکدیگر در محیط مجلس و مباحثات بین مخالف و موافق؛ از نمایندگان متوقع است که مراعات آداب اسلامى در محاورات بشود؛ و انگیزه آن یافتن حق و راه حل باشد و این امور در محیط دوستى و صفا چون بحثهاى علمى در محیط مدارس فقاهتى که مقصود، یافتن واقعیت نه تحمیل عقیده است، آقایان را بهتر و آسانتر به حقیقت مى رساند و مجادلات با حال غضب و عصبانیت انسان را از واقع دور مى کند و چون مقصود از بحثها یافتن طریق هر چه بهتر براى خدمت به اسلام و کشور و ملت است و از عبادات و مقربات الهى محسوب است، حقاً لازم است از آنچه مخالف رضاى خداوند متعال است اجتناب شود و محیط مجلس طورى باشد که علاوه بر یافتن راه صحیح براى شنوندگان، آموزنده اخلاق اسلامى و آداب انسانى باشد، که این خود یک عبادت دیگر است. و اگر خداى نخواسته در این محیط مقدس مقصود کسى اعمال غرض و تحمیل عقیده و احیاناً تسویه حساب باشد که قهراً به هتک یک مسلمان و رد و بدل الفاظ غیر مناسب منجر مى شود علاوه بر آنکه از مسیر حق دور مى شود و بر خلاف آنچه وظیفه وکیل است مى باشد گاهى اشاعه فحشا در یک محیط بسیار وسیع است که معصیتى عظیم است. این جانب امیدوارم خداوند توفیق دهد که همان سان که جوانهاى عزیز رزمنده، سنگرها را به مسجد و معبد تبدیل کردند، حضرات وکلا، مجلس را معبدى کنند منزه از اعمال و اقوال زمان طاغوت، تا مجلسى نمونه شود؛ باشد که مجالس دیگر کشورهاى اسلامى از آن تبعیت کنند.

ب) کیفیت برخورد با دولت و وزرا و سایر کارمندان؛ شک نیست که مجلس به همه امور کشور نظارت دارد؛ و حق نمایندگان است که از هر انحراف و خلافى که از وزرا و ادارات مى بینند به حکم قانونى جلوگیرى کنند و دولت را تا حد استیضاح بکشانند. لکن فرقهاست بین نظارت و استیضاح، و بین عیبجویى و انتقامگیرى. و این فرق را همه کس پس از رجوع به وجدان خویش مى فهمد. انسان با کمى تفکر در حال خود تشخیص مى دهد که احضار دولت یا وزیر براى خدا و مصالح اسلام و کشور است و در آن جز هدایت و جلوگیرى از انحراف و حفظ مصالح ملت چیز دیگرى دخالت ندارد؛ یا از معیارهاى غیر الهى، چون حُب و بغض، دوستى و دشمنى، هواهاى نفسانى چون خودنمایى، عرض اندام و از این قبیل مکاید نفسانى و شیطانى، برخوردار است. و محک تشخیص معیار الهى از شیطانى آن است که پس از مراجعه به خود بیاید که آنچه که او مى خواهد نفْس عمل است گر چه این کار را دیگرى انجام دهد؛ و یا آنچه را که بدان سبب شخصى را احضار کرده است اگر از دوستان عزیز او سر مى زد، با او همان مى کرد که با این انجام مى دهد. و این است معناى روابط و ضوابط و صراط مستقیم که از ارزشهاى انسانى برخوردار است. خداوند قادر ما را بر آن هدایت فرماید و از ما دستگیرى کند.

مرحله اى دیگر: به فرض آنکه هیچ مقصدى جز حقجویى و جلوگیرى از انحراف نباشد، در کیفیت اداى وظیفه و بیان اشکال مى توان معیار الهى و نفسانى را تشخیص داد.

معیار الهى آن است که اثبات مدعا مبنى بر استدلال و شواهد متقن باشد، و از کلمات نیشدار و اهانت آمیز و کردار ناروا مبرّا باشد. و در غیر این صورت، باید دانست که دست شیطان و نفس امّاره بالسوء در کار است و گوینده بازیچه هواى نفس است.

نمایندگان محترم و خواهران و برادران گرامى، مسأله بسیار مهم است. آبرو و حیثیت یک مسلمان یا یک انسان در کار است. چه بسا با یک انحراف شما یک انسان آبرومند در جامعه ساقط شود و شرف یک مؤمن خدشه دار گردد. اگر انحرافى دیدید، نخست بدون سر و صدا دنبال تحقیق روید. پس از آنکه مسلّماً معلوم شد، قبل از کشیده شدن به مجلس با طرف به گفتگو بنشینید، و مسأله را حتى الامکان با خود او حل کنید. اگر در این مرحله توفیق حاصل نشد، در کمیسیون مربوط او را بخواهید، و با کمک دوستان فیصله  دهید. و اگر فیصله نشد و شخص مذکور مى خواهد بر خلاف مصالح اسلام و کشور و ملت عمل کند و در انحراف پافشارى نماید، حفظ مصلحت عمومى و اسلام مقدّم است بر حفظ مصلحت شخص، هر کس باشد؛ در این صورت تقاضا کنید و با استدلال و منطق، بدون کوچکترین اهانت، مطلب را عرضه کنید. و مهلت دهید تا در محیطى آرام و بى تشنج از خود دفاع کند. در این موقع مجلس به هر چه تکلیف قانونى و شرعى دارد عمل کند، بى کوچکترین توهین. و ما همه باید بدانیم که مجرمى که بالاترین جرم را دارد و به سوى چوبه دار مى رود، جز اجراى حد شرعى احدى حق آزار او را لفظاً و عملًا ندارد؛ و مرتکب، خود ظالم است و مستحق کیفر.

ج) از امور لازم التذکر راجع به نطقهاى قبل از دستور است؛ چه بسا که ناطق احیاناً گمان کند بى قید و شرط و بى تعهد و تکلیف باید هر چه بخواهد بگوید، و به هر کس، چه حاضر جلسه و چه غایب، مى تواند به اصطلاح حمله کند، و میزانى الهى و شرعى و اخلاقى در کار نیست و مسئولیتى حتى شرعى ندارد. و گاهى بعضى نطقها موجب تأسف بسیار و تأثر است؛ و چه بسا که اهانت به یک مسلمان و مؤمن را به حد اعلى  مى کشاند و حیثیات انسانها را لکه دار مى کند؛ و گاهى ارقام و اقلام بسیار از گوشه و کنار اعم از صحیح و فاسد جمع آورى مى کند و با آبروى دولت و اشخاص، بلکه مجلس بازى مى کند؛ و مجلس شوراى اسلامى را بى توجه همچون مجلس طاغوت مى نماید و مورد تاخت و تاز اعراض مسلمانان در سراسر کشور قرار مى دهد. آقایان مى دانند مجلس اسلامى که حاصل سالهاى دراز رنج و زحمت و خونهاى محترم صدها هزار شهید و جانباز است براى تحقق احکام نورانى اسلام و تحول از رژیم طاغوت به رژیم الهى- اسلامى است. نمایندگان آن باید از اخلاق اسلامى بالا و والایى برخوردار باشند؛ و خداى بزرگ را حاضر و ناظر بر اعمال و گفتار خود بدانند، و از رفتار و گفتار رژیمهاى طاغوتى احتراز نمایند. و اگر خداى نخواسته کسى از حدود شرعى، چه در نطقهاى قبل از دستور و چه در مذاکرات و محاورات دیگر خارج شد، وظیفه فریضه بزرگ نهى از منکر را فراموش نکنند؛ که خداى نخواسته حق و عِرض و حیثیت مردم در مکانى که حافظ مصالح اسلام  و مسلمین و مردم کشور است ضایع نگردد بلکه وکلاى محترم در برخوردها و نطقها، که در همه جا منتشر مى شود آموزنده اخلاق کریم انسانى و اسلامى باشند و مردم را به کیفیت سالم برخورد با یکدیگر آشنا سازند که این خود یک خدمت بزرگ به اسلام و مسلمین و بشریت است. این جانب با اینکه میل نداشتم این مسائل را به طور سرباز عرض نمایم لکن علاوه بر آنکه احساس تکلیف شرعى نمودم اکیداً علاقه مندم که قداست مجلس معظم و وکلاى محترم محفوظ باشد، تا الگویى باشند براى مجلسهاى جهان و مجالس آتیه ایران.

این نکته نیز قابل ذکر است که اگر در مجلس به کسى که حاضر نیست و راه به مجلس ندارد که از خود دفاع نماید حمله اى شد، به او اجازه داده شود یا در مجلس از خود دفاع کند و اگر قانوناً اشکالى در این عمل مى بینند، رادیو- تلویزیون و مطبوعات این وظیفه سنگین را به دوش کشند؛ تا حق مظلومى ضایع نشود و شخصیتى بى دلیل خُرد نگردد و راهگشاى این امر خود نمایندگان و رئیس محترم مجلس هستند که با تعهدى که دارند و مسئولیتى که بر دوش آنهاست این حق را به اشخاص غایب بدهند؛ تا به وسیله مجلس، که نگهدار مصالح کشور و ملت است، حقى ضایع نشود و انسانى مظلوم نگردد.

و اگر به کسى چه از دولتیها یا دیگران، تهمتى زده شد، حق شکایت به قوه قضاییه را دارد تا رسیدگى شود و مجرم تعقیب و تعزیر شود. و اگر به یک وزارتخانه یا بنگاه تهمت زده شد حق دفاع با وزیر و رئیس بنگاه است و حق شکایت دارند و قوه قضاییه تعقیب خواهد کرد. و بالجمله با هر ترتیب ممکن باید از این اعمال غیر اسلامى جلوگیرى شود. البته این بدان معنا نیست که مجلس از حق قانونى و شرعى خود دست بردارد، بلکه نمایندگان محترم در محدوده قانون و شرع آزاد و مختارند و هیچ کس نمى تواند از حقوق قانونى آنان جلوگیرى نماید.

د) امروز مسأله اصلى کشور چنانکه معلوم است جنگ است؛ دفاع از اسلام و کشور اسلامى است. در حالى که هر تیرى از هر طرف رها شود به سوى ایران و به جرم اسلامى بودن آن است و هر صدایى از هر گوشه جهان از هر حلقوم و از هر موج رادیویى براى  

منطقه بلند شود در رأس برنامه هایشان تضعیف و توهین و تحقیر ایران است، و آنچه در کشور ما مى گذرد به طور معکوس در سراسر دنیا منعکس مى شود، سازمانهاى به اصطلاح «حقوق بشر» و «شوراى امنیت» و «عفو بین الملل» و دیگران همّ خود را صرف محکوم نمودن اسلام و ایران نموده اند. مدعیان صلح طلبى و انساندوستى با تمام توان سعى در افروختن آتش فتنه و جنگ در همه جا بخصوص در ایران مى نمایند و با اسلحه هاى کشنده و بمبهاى آتشزا و شیمیایى به دشمنان اسلام کمکهاى بیدریغ مى کنند، و هزاران شکر خداى متعال را که با دست عنایت خود تحولى در این ملت عظیم الشأن ایجاد فرموده که همه اقشار آن به هم پیوسته و ید واحد شده اند و با اتکال به قدرت الهى در مقابل همه ایستاده و از این هیاهوها و چنگ و دندان نشان دادنها به خود هراس راه نمى دهند و هر روز مصمم تر و مهیاتر براى دفاع از آرمانهاى اسلامى هستند. در این حال، تکلیف و وظیفه همگان بویژه روحانیون معظم و مجلس محترم و دولت و سران قواى مسلح بسیار حساس و سنگین است. اینان حافظان این وحدت و انسجامند، و با اعمال شایسته خود مى توانند اسلام و کشور را از میان این فتنه هاى غم انگیز نجات دهند.

شک نیست که مقدّم بر هر چیز وحدت و انسجام خود حضرات نمایندگان و دست اندرکاران و پشتیبانى هر قشر از سایر اقشار است. امروز با وضع حاضر جهان نسبت به ایران، اختلافات و تفرقه در داخل هر قشر یا قشرى با اقشار دیگر که ناچار به اقشار ملت نیز سرایت مى کند سم مهلکى است که اول خود و در پى آن کشور و ملت و بالاتر از همه اسلام بزرگ را به خطر نابودى مى کشاند. و در عصر حاضر و وضع موجود گناهى عظیمتر و جنایتى هولناکتر از آن نخواهید یافت. حضرات علماى اعلام و ائمه جمعه- کثر اللَّه أمثالهم- توجه کنند که گاه یک جمله آنان یا یک مصاحبه و خطبه، جمهورى اسلامى را در سطح جهان زیر سؤال مى برد، و در داخلْ فاجعه مى انگیزد و منشأ اختلاف و تفرقه مى شود و موجب تضعیف سپاه و ارتش و سایر قواى مسلح مى شود؛ یا موجب اختلاف بین سپاه و ارتش و سایر قواى مسلح مى گردد؛ که خداى نخواسته منتهى به از بین رفتن زحمات چندین ساله خود آقایان مى گردد؛ و یا موجب تضعیف و دلسردى دولت  خدمتگزار مى شود؛ و با شکست خوردن دولت، پایه هاى جمهورى اسلامى متزلزل مى شود. حضرات وکلاى محترم دوره دوم مجلس شوراى اسلامى که در آغاز خدمت به اسلام و جمهورى اسلامى مى باشند با توجه به اوضاع کنونى کشور و فشارهاى اقتصادى و نظامى و گرفتارى فوق طاقت دولت و مخارج عظیم جنگ و پیامدهاى آن و گرفتارى آوارگان جنگ و مهمانان افغانى و عراقى که قشرهاى عظیمى هستند و خرابیهاى جنگى و فسادهاى موروث از رژیم سابق و بسیارى از مشکلات کمرشکن دیگر، لازم است به دولت کمک نمایند که مشکلات را با پشتیبانى شما نمایندگان یکى پس از دیگرى حل نماید. در عین حال که حق نظارت و حق جلوگیرى از انحرافات را دارید لکن در وضعیت کنونى مسائل را روى هم بسنجید و اگر چیزى به نظرتان ناروا بود با وضع گرفتاریهاى حاضر بسنجید و ببینید اگر شما به جاى دولت بودید با چه قدرتى مى توانستید با مشکلات موجود مقابله کنید. و بدانید که روى هم رفته دولت تا کنون به وضع خارق العاده اى خدمت کرده و نقایصى که هست مطمئناً اجتناب ناپذیر است و بالجمله لازم است همه پشتیبان هم باشید تا بر حوادث پیروز شوید و با عملکرد دولت در این مدت کوتاه و خدمتهاى ارزنده او در سراسر کشور باید گفت دولت موفقى بوده است. باید به او مهلت داد که توفیق بیشترى به دست آورد. و در کمبودها و نقصانهاى موجود باید او را یارى کرد و کمکهاى فکرى و عملى نمود. کشور از همه است و با اتکا به قدرت ازلى و با کمک همه مى توان بر هر مشکلى غلبه کرد، ان شاء اللَّه تعالى.

ه) از نمایندگان محترم که با توفیق الهى و رأى آزاد توده هاى محروم براى خدمت به اسلام عزیز و ملت محترم موفق شده اند، انتظار مى رود که در تمام فعالیتها و آراى خود براى شکرگزارى از خداى متعال جانب حق را گرفته و ضوابط را در نظر گیرند. مثلًا در اعتبارنامه ها که مورد بحث و نظر واقع مى شود، بدون ملاحظه دوستى و دشمنى و جهات سیاسى رایج در دنیا آنچه رضاى خداست و واقعیت اقتضا مى کند در نظر گیرند و گرایشهاى سیاسى را کنار گذارند. و این رویّه را در همه اعمال و اقوال و آراى خود در مدت این خدمت ارزشمند ملحوظ دارند؛ و براى رضاى مخلوق، خداى نخواسته به  سَخَط خالق مبتلا نشوند. و در حقیقت مجریان عدل الهى باشند. و این رویّه از همه کس مطلوب است و از کسانى که در جایگاه حساس واقعند مطلوبتر. و شما نمایندگان محترم مى توانید با یک رأى خود خدمت ارزشمندى به خدا و خلق نمایید، و بالعکس؛ و مى توانید یک خطر بزرگ را از کشور و اسلام رفع کنید و بالعکس. حرکت در راه حق و عمل به آن، خود تفکر آزاد و ذکر خداست که موجب طمأنینه است.

و) اگر بخواهید بى خوف و هراس در مقابل باطل بایستید و از حق دفاع کنید و ابرقدرتان و سلاحهاى پیشرفته آنان و شیاطین و توطئه هاى آنان در روح شما اثر نگذارد و شما را از میدان به در نکند، خود را به ساده زیستن عادت دهید و از تعلق قلب به مال و منال و جاه و مقام بپرهیزید. مردان بزرگ که خدمتهاى بزرگ براى ملتهاى خود کرده اند اکثر ساده زیست و بى علاقه به زخارف دنیا بوده اند. آنها که اسیر هواهاى پست نفسانى و حیوانى بوده و هستند براى حفظ یا رسیدن به آن تن به هر ذلت و خوارى مى دهند؛ و در مقابل زور و قدرتهاى شیطانى خاضع، و نسبت به توده هاى ضعیف ستمکار و زورگو هستند. ولى وارستگان به خلاف آنانند. چرا که با زندگانى اشرافى و مصرفى نمى توان ارزشهاى انسانى- اسلامى را حفظ کرد. جوانان ایران و زنان و مردان که در زمان طاغوت با تربیت طاغوتى بار آمده بودند هر گز نتوانستند با قدرت طاغوتى مقابله کنند.

ولى آن گاه که به دست تواناى حق- جل و علا- به انسان انقلابىِ دور از علایق شیطانى متحول شدند آن قدرت عظیم را سرکوب کردند. دستهاى جنایتکارى که جوانان عزیز را در رژیم سابق به مراکز فساد کشاند و از انسانهاى آزاد، عروسکهاى مصرفى تراشید انگیزه و نقشه شان این بود که هر خیانتى که در کشور واقع مى شود و هر چه به سر ملت و ذخایر ارزنده آن مى آید و هر چه زنجیرهاى استعمار به دست و پاى مردم محکمتر مى شود، در مقابل بى تفاوت باشند یا به حمایت همان رویّه برخیزند. امروز هم قشر فعال در جبهه ها و پشت جبهه ها همان طبقات محروم ساده زیست هستند. و در بین آنان از آن وابستگان و دلبستگان به علایق دنیا اثرى نمى بینید.

خداوند همه ما را از این قیدهاى شیطانى رها فرماید تا بتوانیم این امانت الهى را به  سرمنزل مقصود برسانیم و به صاحب امانت، حضرت مهدى موعود- أرواحنا لمقدمه الفداء- رد کنیم. از خداوند متعال خواستارم که نمایندگان محترم دوره اول مجلس شوراى اسلامى را که از مشکلات نهراسیدند و براى پیاده کردن احکام اسلام کوشش و تلاش نمودند سعادت و سلامت عنایت فرماید و به نمایندگان دوره دوم توفیق و قدرت تصمیم براى رسیدن به آرمانهاى مقدس اسلام عنایت فرماید؛ و عموم مسلمانان جهان را از شرّ ابرقدرتها حفظ کند. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته

(صحیفه امام، ج 18، ص: 464- 472) 

. انتهای پیام /*