
پرونده یک ورزش
شطر نج ؛
نبرد اندیشه و هنر
· تاریخچه
ریشه بازی شطرنج ، و این که از کجا آمده است ، مبهم است .عدهای ایران و گروهی هندوستان را محلّ پیدایش این ورزش میدانند . البته در متنهای قدیمی ، نوشته شده که شطرنج در سرزمین «هندوگان» ظهور پیدا کرده است . سرزمین هندوگان اگر به معنای هندوستان نباشد ، به قسمتی از سرزمین خوزستان ایران در گذشته گفته میشد.
· معنی لغت شطرنج
زبانشناسان میگویند که واژه شطرنج در اصل «چاتورانگا» بوده ، امّا بعدها به «چترنگ» تبدیل شده است. به تدریج بر اثر تأثیر زبان عربی، چتر رنگ به «شطرنج» تغییر نام داده است .
· دوستی شطرنج و ریاضیات
کسی شطرنج را خوب بازی میکند که آگاهتر و بردبارتر باشد. شطرنج، هنر و ورزش پیشبینی منطقی است. منطق و عقل نیز با کمک گرفتن از ریاضیات امکانپذیر است.
· رایانه و شطرنج
امروزه برنامههای رایانهای وجود دارند که همچون یک قهرمان شطرنج، بازی فکری خوبی ارائه میدهند.
در این بازیها ، رایانه بر اساس اطلاعات منطقی که در حافظه خود دارد و با توجه به احتمالات پیش آمده، حرکت بازی خود را پیشنهاد میکند. «آناتولی کارپف» یکی از قهرمانان نامدار شطرنج جهان بود که با رایانه دست و پنجه نرم کرد و توانست بر آن پیروز شود.
· قهرمانان نامدار ایران و جهان
مطالعه در زندگی قهرمانان شطرنج (ایرانی یا خارجی) نشان میدهد که استعداد آنها از کودکی و نوجوانی بارور شده است. مثلاً «واسیلی اسمیسلوف» نوجوانی بود که در 17 سالگی قهرمان شطرنج جهان شد.
میخاییل تال ، ویکتور کورچنوی ، بابی فیشر و پطروسیان نیز از جمله نوابغ شطرنج جهان بودند.
در کشور ما ، خسرو شیخ هرندی ، یوسف صفوت، و روبرت لازاریان به همراه عدّهای دیگر ، از افتخارآفرینان پیکارهای شطرنج جهان و آسیا بودهاند.
مجلات دوست کودکانمجله کودک 107صفحه 26