سرپرستی کودک
سرپرستی کودک از دیدگاه امام خمینی (س)
امام خمینی (س) معتقد است «مادر در شیر دادن به فرزندش بر غیر مادر، اولویت دارد، درصورتی که متبرع باشد یا چیزی را طلب کند که غیر او آن را مطالبه می کند یا کمتر از آن مطالبه نماید. و اما اگر بیشتر مطالبه کند یا اجرت بخواهد و حال آن که زنی هست که تبرّعاً انجام می دهد، پدر حق دارد او را تسلیم به غیر مادر کند. و احوط (وجوبی) عدم سقوط حق حضانتی است که آن هم برای مادر ثابت هست؛ زیرا بین سقوط حق شیر دادن و ثبوت حق حضانت، منافاتی نیست.» (۱)
البته «اگر پدر از مادر با فسخ یا طلاق قبل از آن که دختر به هفت سال برسد، جدا شود حق مادر ساقط نمی شود مادامی که با دیگری ازدواج ننماید، پس اگر ازدواج نمود حق مادر از پسر و دختر، ساقط می شود و حضانت مال پدر می شود. و اگر شوهر دومی از او جدا شد، بعید نیست که حق مادر برگردد و احوط (استحبابی) آن است که تسالم و تصالح نمایند.»(۲)
جنبه حق و تکلیفی نگهداری و تیمارداشت کودک
امام خمینی (س) در پاسخ به این استفتاء که: «آیا محکمه می تواند پدر و مادر ممتنع از حضانت را مجبور نماید که به حق الحضانه عمل نمایند یا خیر؟» می نویسند:
بسمه تعالی، صرف حق الحضانه در آن مقدار که فقط حق من له الحضانه است، قابل الزام و اجبار نیست؛ بلکه صاحب حق می تواند از حق خود بگذرد و از حضانت صرف نظر نماید؛ ولی نسبت به حق فرزند در تر و خشک کردن وی و در تربیت و نگهداری و حفظ او اگر من علیه الحق امتناع ورزد، حاکم شرع می تواند او را الزام به رعایت حق فرزند نماید.» (۳)
شرایط تربیت کننده و سرپرست از دیدگاه امام خمینی (س)
شخصی که نگهداری و سرپرستی کودک را به عهده می‌گیرد، باید دارای شرایطی باشد، از جمله:
عقل
به طور طبیعی کسی که می‌خواهد نگهداری و تربیت کودک را به عهده بگیرد، باید از سلامت عقلی برخوردار باشد وگرنه مصالح کودک به خطر می‌افتد و فلسفه حضانت از بین می‌رود. فقیهان نیز، این شرط را پذیرفته‌ا‌ند. (۴)
آزاد بودن
اولی و احق بودن مادر در امر حضانت فرزند در صورتی است که حر باشد(۵)
اسلام
فقیهان امامیه در مورد شرط بودن اسلام، ادعای اتفاق دارند و به روشنی اشاره کرده‌ا‌ند که سرپرست و نگهدارنده کودک، باید مسلمان باشد.(۶)
(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۳۵، کتاب النکاح، القول: فی احکام الولادة و ما یلحق بها، مسألة ۱۲. عدم سقوط
(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۳۶، کتاب النکاح، القول: فی احکام الولادة و ما یلحق بها، مسألة ۱۶. طلاق
(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۴۰، استفتائات امام خمینی (س)، ج ۹، ص: ۳۶۲، سؤال ۱۰۸۱۲.
(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۳۶، کتاب النکاح، القول: فی احکام الولادة و ما یلحق بها، مسألة ۱۶. عاقلة
(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۳۶، کتاب النکاح، القول: فی احکام الولادة و ما یلحق بها، مسألة ۱۶. حرة
(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۳۶، کتاب النکاح، القول: فی احکام الولادة و ما یلحق بها، مسألة ۱۶. مسلمة
.
انتهای پیام /*