حشر

حقیقت و چگونگی حشر از دیدگاه امام خمینی (س)

امام خمینی (س) حشر را یکی از مراحل قیامت می داند که انسان ها بر اساس اعمال و ملکاتی که کسب کرده اند، محشور می شوند.(۱) ایشان درباره چگونگی حشر، این قول که جمع اجزای بدن در همین عالم است را نمی پذیرد و نظر صحیح در حشر را، حشر جسمانی و روحانی می داند. به این بیان که انسان به واسطه حرکت جوهری در طول حیات خود ترقی وجودی پیدا می کند و بدن نیز تا زمانی که در این دنیا است، دارای امتداد جوهری است و با خروج نفس از عالم طبیعت قشر خود را که به منزله پوست برای بدن لطیف است، از دست می دهد و به جسم لطیف و خالص تبدیل و با جسم اخروی محشور می شود.(۲) امام خمینی (س)|حضرت امام بر اساس مبانی فلسفی عالم آخرت را ظهور باطن انسان می داند و حشر انسان ها به صورت های مختلف را به جهت غلبه قوای نفس و رسوخ اعمال و ملکاتی می داند که حقیقت و هویت انسان را در آخرت تشکیل می دهد .(۳)

امام خمینی (س) مردم را در محشر بر سه دسته می داند:

۱- مستضعفان: کسانی که تبلیغات دین را نشنیده و دارای صفات حیوانی هستند و بر اساس ملکات خود محشور می شوند و حشر آنان مانند حشر حیوانات خواهد بود.(۴)

۲- گروهی که از شریعت پیروی کرده اند؛ اما از مرتبه تجرد خیالی و برزخی فراتر نرفته اند؛ چنین افرادی اگر ملکات شرعی را کسب کرده اند در حشر دارای لذت ها و سعادت هایی خواهند بود.(۵)

۳- گروهی که به تجرد عقلانی رسیده اند و توانسته اند حقایق عقلی را در وجود خود به فعلیت برسانند؛ حشر این گروه، عقلی و سعادت عقلی است.(۶) به اعتقاد امام خمینی (س) مؤمنین چون تابع انسان کامل هستند و در سیر خود جای در قدم او می گذارند؛ از این رو حشر آنها با انسان کامل است.(۷)

 

(۱) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۱۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. در قیامت محشور

(۲) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۴۱۱ و ۵۴۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. حرکت و ترقی، جسم صاف

(۳) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۱۴۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۲. صورت ملکوتی غیبی

(۴) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۴۸۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. حشر حیوانات

(۵) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۵۰۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. ملکات شرعی

(۶) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۴۸۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵. حقایق عقلیه

(۷) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۵۳۱-۵۳۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸ مؤمن تابع؛ خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۴، ص۴۵۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰.

. انتهای پیام /*