در این نوشتار سعی بر این است که به اهم وقایع و رخدادهای حیات پربرکت حضرت امام خمینی (س) اشاره گردد. ضمنا در ادامه مناسبتهای ملی و مذهبی روز را در سیره و اندیشه امام جستجو می کنیم.
نظام جمهوری اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (س) تاسیس شد و ایشان در طول حدود ده سال، با زحمات طاقت فرسا و ارشادات مستمر و تذکرات و راهنمایی های پیاپی و مراقبت های شبانه روزی کوشیدند تا حدود و ثغور آن را با عنوان «حکومت اسلام» و در قالب «جمهوری اسلامی» تبیین و معرفی و سامان بخشند.
انقلاب اسلامی، ظهور یک فلسفۀ سیاسی و سقوط فلسفۀ سیاسی دیگری بود. فلسفۀ سیاسی ای که امام پایه گذار آن بود، تلاشی برای احیای هویتی جدید در ملّت ما بود. حضرت امام تمدّن اسلامی را در این مملکت پیریزی و به تعبیری، احیا کرد. در هر نظام فلسفی و فلسفۀ سیاسی، یکی ازمسائل بسیار عمده، هویت ملّی است. در اندیشۀ امام، مبنای هویت، ارزش های دینی و اسلامی است. اسلام، معیار هویتی است که امام درسرتاسر زندگی خود تلاش کرد تا ابعاد و زوایای آنرا برای ما روشن کند.
ماه رمضان، ماه روزه است، ماه بیداری و قیام برای خداست. ماه توبه و انابه و بازگشت به حق است. ماه رحمت و مغفرت است. ماه رهایی از نار عذاب و هجران است. ماه رجوع از گناه و موافقت با حق است. شب قدر در این ماه است؛ شبی که منادی حق ندا می دهد: ای بندگان گنهکار، خداوند مشتاق دیدار شماست، چهره های تیره و گناه آلود شما مانع رحمت و محبت او نشده است. رحمت خداوندی به فیضان آمده، و خالق هستی پذیرای همه بندگان خود چه نافرمان و چه فرمانبردار شده است. همۀ شما مشمول رحمت او قرار خواهید گرفت. «وَسِعَت رَحمتُه غَضَبه» خدایی که همواره رحمتش بر غضبش پیشی دارد.
اما دوام نیاورد، سایه های سنگین قبرها، بر شانه های زخمی نخل ها، آری، خنده های بی هویت اجانب پست دوام نیاورد و حنجره شعله ور شده شهر، بعد از آن همه سکوت، ترکید. حجم آوار و تیر و ترکش و زخم را پشت سرگذاشت و جاده های غریب خود را فراموش نکرد.
شاید برای بسیاری علاقمندی به شعر و شاعری به خصوص برای رهبری انقلابی و سیاستمدار چون امام خمینی (س) غیر منتظره و عجیب به نظر رسد، اما تعجب آنان رفع می شود اگر بدانند که شعر و زبان فارسی تنها یک زبان موزون نیست، بلکه یک فرهنگ و یک تمدن زبان مشترک و حلقه اتصال زبانی و فرهنگی تمام آسیای میانه، شبه قاره هند و ایران و قفقاز بوده است، وابن بطوطه در تمام جغرافیای این منطقه با زبان فارسی مشکل گفتاری خود را حل می کرد.
در دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، اصل اسلام و به تبع آن نظام جمهوری اسلامی ایران امانتی است که هرگونه قصور و تخطی از مراقبت و محافظت از آن موجب صدمات جبران ناپذیری خواهد بود، که اثرات سوء آن تا قرن ها خودش را نشان می دهد.
آن چه از منظر امام خمینی در مورد تشکیل حکومت مهم است، بعد از وظیفۀ دینی، احیا و رعایت حقوق شهروندان است. شهروند به معنای کسی که اهل یک کشور و دارای موقعیتی شامل مجموعه ای از حقوق، وظایف و تعهدات است که بر برابری، عدالت و استقلال تکیه دارد. اصل محوری حقوق شهروندی برخورداری از حمایت قانون، داشتن حق تعیین سرنوشت و تساوی افراد در همه ابعاد حقوقی است که روش تحقق آن در همه حوزه ها، مشارکت شهروندان در فرایند اداره امور است.
حضرت امام خمینی (س) معتقد بودند هیچکس (هیچ مقامی) حق ندارد و نمی تواند نظرات خود را بر مردم تحمیل کند و می فرمودند: مردم به هر چیزی رأی دادند ما باید از آن تبعیت کنیم و تابع نظرمردم باشیم.
چون نظام ما جمهوری اسلامی است، با سایر نظام های موجود در دنیا به ویژه در بحث اسلامیت نظام و نوع رفتارها، حرکات، سکنات و برخوردهای کاندیداها و طرفداران آن ها، متفاوت است؛ لذا از این جهت هم اگر به آثار امام و مجموعه بیانات ایشان مراجعه کنیم، می بینیم که حضرت امام نکات مهم و قابل توجهی را در این راستا مطرح می کنند، مثلاً اولین نکته ای که، هم به خود کاندیداها و هم به طرفدارانشان توصیه می کنند، و به نظر من می تواند بسیار تأثیر گذار باشد، رعایت اخلاق و آداب اسلامی است، امام می فرمایند: "از آقایان کاندیداها و دوستان آنان انتظار دارم که اخلاق اسلامی- انسانی را در تبلیغ برای کاندیدای خود مراعات؛ و از هر گونه انتقاد از طرف مقابل که موجب اختلاف و هتک حرمت باشد خودداری نمایند، که برای پیشبرد مقصود، ولو اسلامی باشد، ارتکاب خلاف اخلاق و فرهنگ، مطرود و از انگیزه های غیر اسلامی است.
من امیدوارم که ملت شریف ایران در این امر مهم الهی که منحرفان از هر چیزی بیشتر با آن مخالفت کرده و می کنند و این نیز از اهمیت آن است، یکدل و یک جهت در روز انتخابات به سوی صندوقها هجوم برند و آرای خود را به صندوقها بریزند.
هر پژوهشگر منصفی بر نقش عظیم حضرت امام در احیای اندیشه انتظار اذعان نموده و اقرار خواهد کرد که هیچ حرکتی در طول قرون گذشته به اندازۀ حرکت رهایی بخش امام راحل در زمینه سازی ظهور حضرت حجت - عجل الله تعالی فرجه - تأثیر نداشته است.
ما، اصلاً، مبارزه مان، انقلابمان، و همه برنامه های حکومتی مان، به نیابت از ایشان است; چون، به عقیده شیعه، مشروعیت حکومت، در زمان غیبت، با اذن ایشان و خواست مردم است.
این کتاب شرح حال سه تن از علمای نامدار و برجسته دو سده اخیر حضرات آیات: حاج میرزا ثقفی تهرانی، حاج میرزا ابوالفضل تهرانی و حاج میرزا ابوالقاسم نوری تهرانی است. این سه تن هر کدام در زمان خویش شهره شهر و اسوه و الگویی برای جامعه و جمع روحانیون بوده اند.
با توجه به محبوبیت بی سابقه حضرت امام (س) در افکار عمومی و در نزد مردم کشور، بی تردید ایشان می توانستند در هر یک از انتخابات با معرفی افراد یا گروههای خاصی باعث پیروزی آنها در انتخابات شوند، اما حضرت امام (س) همواره از تأیید یا تکذیب مستقیم افراد خودداری کرده و آزادی انتخاب مردم را محترم می شمردند.
ما دموکراسی مکتبی داریم، مردم سالای دینی هم داریم، جمهوری اسلامی هم که اصل موضوعمان است، هر سه معنایی بیش از این ندارند، ارادۀ عمومی بر پایۀ قوانین دینی.
این مجموعه آثار در برگیرنده مسائل مهمی همچون حقوق اقلیت ها در حکومت دینی، جایگاه رای مردم و حقوق مدنی، مسئله مصلحت اجتماعی، مشارکت سیاسی، آزادی و جایگاه احزاب در تفکر امام خمینی (س) است.
این پژوهش در صدد است تا با ارایه رویکردی تاریخی-تحلیلی، این مدعا را به بحث بگذارد که فرایند تثبیت انقلاب اسلامی نموداری از بروز بحرانهای هویت، مشروعیت، نفوذ، مشارکت و توزیع بوده است. در رویارویی با این بحرانها، نظام نوپای انقلابی تلاش کرد تا توانایی های نمادین، پاسخگویی، تنظیمی، استخراجی و توزیعی خود را به نمایش گذارد. هر یک از این توانایی ها نمایانگر چگونگی مدیریت بحرانهای سیاسی در جمهوری اسلامی بوده است.
طرح عمده ی مسائل اساسی مرتبط با موضوع؛ فقهی و حقوقی بودن؛ کاربردی بودن بر پایه استناد به فتاوای شرعی فقهاء در کنار توجه به نظرات علمی آنان؛ تکیه بر آراء فقهی امام خمینی (س) و ملاک استنتاج قرار گرفتن آن؛ بررسی مبسوط برخی از موضوعات نظیر مسئله وقف توسط شخص حقوقی را از مشخصه های این کتاب می توان برشمرد.
کلیه حقوق برای موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) محفوظ است.