سخنرانی دبیر کنگره جهانی جایگاه و نقش زن از دیدگاه امام خمینی(ره) در مراسم افتتاحیه
زهرا شجاعی
کس نداند حال این پروانه دلسوخته
در بر شمع وجود دوست آخر چون شود
رهروان بستند بار و بر شدند از این دیار
بازمانده در خم این کوچه دل پر خون شود
راز بگشا پرده بردار از رخ زیبای خویش
کز غم دیدار رویت دیده چون جیحون شود
(دیوان امام (ره)، ص 113)
درود به پهنای همه هستی به جلوه جمال حق و مظهر کمال مطلق
سلامی به عمق ایثار و عظمت عشق به پرچمدار سلسلۀ امامت و سرچشمۀ ولایت و ارادتی به بلندای تاریخ بشری به تلاوت بیداری نسلها در عصرهای گوناگون.
خیرمقدم عرض می کنم به شما عزیزان، میهمانان گرامی و معظم از اقصی نقاط جهان و میهن عزیز ایران اسلامی.
حضور سبزتان را در محفلی که در ایام درخشش تابناک وجود زهرۀ زهرا و جوشش کوثر هستی به نام و یاد سلالۀ پاک حضرتش ـ روح خدا خمینی کبیر ـ برگزار شده است، گرامی می داریم.
در جمع شما صاحبدلان و ساکنان سرزمین معرفت و عشق، سخن گفتن از جلوه های برتر آفرینش کاری است سترگ؛ اما به رسم ادب و احترام به محضر مکرمتان نقبی می زنیم به وادی نور و سرزمین عشق، تا جرعه نوش میِ ناب عشق خدایی و خوشه چین گلواژه های معرفت و اندیشه از گلستان صفا، صمیمیت و درایت، روییده از برکت وجودی کوثر هستی و فرزند خلفش روح خدا باشیم.
آغاز می کنیم گشایش کنگره ای را که به مناسبت تجلیل و تکریم از آن بیدارگر قرن و دشت بی انتهای اندیشه برگزار شده است.
عزیزان معظم همه می دانیم که نگاه منتظر نسل امروز بشر به چشم انداز دشت معرفتی است که تکیه گاه سایبان آن از عالم قدسی ریشه گرفته باشد و کرانه هایش به دریای بی ساحل معرفت حقیقی منتهی گردد. شناخت ما از انسانهای والا و معرفی آنها به عنوان الگوهای برتر انسانی به جامعۀ جهانی در راستای چنین نیازی معنی و مفهوم می یابد.
بنابراین هم اینک ضمن آنکه تقارن مبارک درخشش وجود نورانی آن تفسیر آفرینش، زهرای اطهر ـ سلام الله علیها ـ را با ولادت امام امت، خمینی کبیر، به فال نیک می گیریم؛ گردهم آمده ایم تا در یک پویش محققانه و علمی به جستجو در ابعاد وجودی آن مظهر عظمت هستی بپردازیم و از این طریق ضمن کشف زوایای ناشناختۀ وجود نورانی اش جامعۀ جهانی را به همراهی و همدلی با این الگوی برجستۀ انسانی در عصر حاضر دعوت نماییم.
زهرای مرضیه ـ سلام الله علیها ـ زهره ای است درخشنده و پر تلألؤ در آسمان کمال، معرفت، درایت و حقیقت، و جلوه ای است از باروری اندیشۀ والای انسانی در مقام الوهیت، و فرزند خلفش خمینی کبیر نیز سطری است نگاشته شده از کتاب وجود مبارکش. از این رو است که می توان گفت بحق یکی از راههای شناخت فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ در عصر ما، تعمق و تفحص در ابعاد مختلف وجودی امام راحل(ره) می باشد، چون امام کسی است که قطره ای از جام والای معرفت زهرا ـ سلام الله علیها ـ را نوشیده و جلوه ای از وجود حضرتش بر او تابیده و شمه ای از ملکات آن وجود ملکوتی بر لباس هستی اش نشسته است.
پس، رسالت ما این است که بیش از پیش به جای توصیف این عظمت آفرینش به تبیین شخصیتش بپردازیم و از این طریق پاسخگوی نیاز نسل تشنۀ امروز بشری باشیم.
ما بازتاب تشعشع عرفان زهرا ـ سلام الله علیها ـ را در وجود فرزندش، روح خدا، می بینیم که همچون پرتو آفتاب بر وجود تشنگان معرفت می تابد و سیاهی و تیرگی را از جویندگان نور و نورانیت می زداید.
حق جویی و حق طلبی، عشق ورزیدن به انسانها، علاقه به سرنوشت محرومان و بی پناهان و ستیز با ظلم و ستم جلوه هایی هستند که از چشمۀ فیاض کوثر بر وجود شایستۀ روح خدا جاری شده اند و ما مردمان عصر حاضر در سایه لطف خداوندی توفیق آن را یافته ایم که شاهد رویش سبزینه های معرفت از این وجود با برکت باشیم. امید داریم که خدای هستی بخش شایستگی درک عمق و عظمت آن را در سایۀ رهبریهای مدّبرانه خلف صالحش به ما عطا فرماید.
در این فضای روحانی، همصدا و همنوا درود می فرستیم به روح بلند و ملکوتی آن امامی که عظمت هستی را بر امت بزرگ اسلام و دردکشیدگان جهان آشکار نمود و جلوه های حیات و زیباییهای آفرینش را از ورای زشتیها و زنگارهای ظلم و ستم ـ که همچون پرده ای تیره و تار بر جامعۀ بشری و زندگی انسانها سایه افکنده بود ـ نمایان ساخت.
او از کانون پرطراوت دین با عزمی آهنین و باوری راستین برای نجات هویت و حیثیت ملی و دینی امت اسلام برخاست. کلام و مرامش همچون چراغی فروزان و مشعلی سوزان روشنی بخش حرکت امت اسلام در طی مسیر سرنوشت تاریخی اش گردید؛ و وجود پربرکتش گامهای استوار مستضعفان و دردکشیدگان جهان را برای کسب استقلال و آزادی، و برپایی یک جامعه متعالی و رشد یافته توانی افزونتر بخشید.
شکی نیست که برای شناخت و تبیین اندیشه های آن امام هُمام، ابتدا باید منظری را که حضرتش از آن به پدیده های هستی و خالق آن می نگریست، شناسایی و درک نمود. امام(ره) از یک منظر عرفانی و از یک مرتبۀ والای انسانی به پدیده های هستی می نگریست و بنابراین نسبتی را که با عالم و رخدادهای آن برقرار می کرد در چنین فرآیند عالی مرتبه ای معنی و مفهوم می یافت. نگاه ایشان به موضوع زن و مسائل مربوط به او نیز از این منظر، قابل درک و فهم است. پرتو نورانی درک بالا و شناخت عمیق حضرت امام از مسائل زنان و جایگاه ایشان در دنیای بحران زدۀ عصر ما، تحولی شگرف در باور و اندیشه افراد جوامع ایجاد کرد؛ به نحوی که تعریف آن روح قدسی از جایگاه زن در مرتبه عالی انسانی و احیای شأن و منزلت حقیقی زنان، باعث طرد پندارهای باطل و برداشتهای گاه مغایر با اندیشه های دینی گردید.
امام در جایگاه احیاگر ارزشهای اصیل دینی در عصر حاضر، ساحت دین را از باورها و نواهای بی ریشه ای که با رنگ دین و مذهب در فرهنگ عمومی جامعه رسوخ کرده و زمینۀ هتک حرمت و بی هویتی جامعه زنان را فراهم کرده بودند، پاک نمود، و نیاز به بازبینی و بازنگری را در باورها و سنتها برای تطبیق نیازها با اصول و مبانی اعتقادی، صریحاً اعلام کرد؛ و این حرکت را راهی برای نجات دین از کژاندیشی، کجروی و انزوا و وسیله ای برای رهایی بشر از دین گریزی معرفی کرد. جامعه زنان نیز براساس ساختار وجودی شان از طریق درک سریع اندیشه های امام که در راستای حفظ شخصیت و منزلت ایشان بود، پل ارتباط معنوی محکمی را با آن طایر قدسی برقرار نمودند و با لبیک به پیام رهایی بخش او پرواز به سرزمین معرفت را آغاز کردند.
من ضمن عرض مجدد خوشامد به محضر تمامی اندیشمندان، فرهیختگان و شیفتگان راه امام که راه حق و حقیقت است و با عرض ادب و احترام به پیشگاه خانواده محترم حضرت امام(ره)، بویژه همسر گرانقدر ایشان، آن یار آفتاب که در تشعشع شعاعهای نورانی آفتاب قرن، ایفاگر نقش بنیادی، اما بی هیاهو بود؛ حضور سبز شما عزیزان و نیز مقامات و مسئولان محترم نهادها، سازمانها و ارگانهای مختلف را گرامی می دارم، و برای اطلاع شما سروران گرامی شمه ای از فعالیتهای انجام گرفته برای تشکیل این محفل علمی و نورانی را که با هدف تبیین اندیشه های تابناک امام درخصوص مسائل زنان و نقش و جایگاه ایشان در نظام هستی و تلاشهای جامعه زنان در عرصه های مختلف جامعه و خانواده تشکیل شده است، به عرضتان می رسانم.
باعنایت به این نکته که پدیدۀ شگرف قرن حاضر یعنی انقلاب اسلامی بیش و پیش از هر عامل مؤثر دیگری، از آغاز تا به امروز متأثر از اندیشه، رفتار، کردار، هدایت و رهبری مؤسس و بانی آن، حضرت امام خمینی (ره) بوده است، بنابراین پیشنهاد مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار حضرت امام(ره) به محضر مقام معظم رهبری در سال 1377 و موافقت معظم له با برنامه های پیشنهادی به منظور بزرگداشت یکصدمین سال ولادت حضرت امام (سال 1378)، ستادی به این نام تشکیل گردید و این سال با اعلام عمومی مقام معظم رهبری در پیام نوروزی به سال امام خمینی(ره) نامیده شد. هماهنگیهای مقدماتی از اواخر سال 77 شروع شد و رئیس محترم جمهور، معاون محترم اجرایی خویش را به عنوان نمایندۀ دولت در این ستاد تعیین کردند. در بهمن ماه سال 1377 در نشستی که به منظور ایجاد هماهنگی، در دفتر ریاست جمهوری و با حضور کلیه دست اندرکاران تشکیل شد، رئیس محترم جمهور اظهار امیدواری نمودند که دولت بتواند در به انجام رساندن این امر، حمایتهای لازم را به عمل آورد.
ستاد بزرگداشت یکصدمین سال تولد حضرت امام(س) براساس پیشنهاد نامۀ تقدیمی، برنامه های فرهنگی، هنری و تبلیغی، همایشهای علمی، فعالیتهای پژوهشی، انتشار آثار، همایشهای هنری، برنامه های ویژه و یادمانها، مسابقات فرهنگی، برنامه های ورزشی و برنامه های عمومی و مردمی را ارایه نمود و برای اجرای این برنامه ها کمیته هایی را با عنوانهای: کمیته بانوان، کمیته علمی و پژوهشی، کمیته فرهنگی و هنری، کمیته تبلیغات و انتشارات، کمیته ارتباطات و رسانه ها، کمیته مراسم عمومی و ملی، کمیته بین الملل، کمیته ورزش، کمیته روابط عمومی، ستادهای استانی و امور اداری و مالی و اجرایی، تشکیل داد.
مسئولیت برگزاری کنگره جهانی «جایگاه و نقش زن از دیدگاه امام خمینی(ره)» و همچنین برنامه ریزی برای مشارکت گسترده قشر زنان جامعه و بویژه جوانان در برنامه های مختلف پیش بینی شده به کمیته بانوان واگذار شد.
ریاست کمیته برعهده مشاور رئیس جمهور در امور بانوان و رئیس مرکز امور مشارکت زنان گذاشته شد. اعضای این کمیته را افراد ذیل تشکیل دادند:
یکی از بانوان نماینده در مجلس شورای اسلامی (نماینده کمیسیون ذی ربط در مجلس)، رئیس کمیته المپیک بانوان، رؤسای سازمانها و جمعیتهای فرهنگی و سیاسی مربوط به زنان، سه نماینده از مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام، سه تن از شخصیتهای برجسته فرهنگی و سیاسی بانوان (تعیین شده از سوی ستاد)، نمایندگان وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگ و آموزش عالی، آموزش و پرورش، امور خارجه و کشور.
قبل از تشکیل رسمی ستاد با توجه به اینکه کمیته در نظر داشت برگزاری کنگره را برای هفته زن تدارک ببیند فعالیت مقدماتی خود را از 16 / 12 / 1377 آغاز نمود و طی دو نشست با اندیشمندان و صاحب نظران آشنا به نظریات و دیدگاههای حضرت امام(س) در مورد جایگاه و نقش زن، محورهای مقالات و موضوعات این کنگره را تعیین نمود و پس از تنظیم و اصلاحات لازم در اولین نشست رسمی کمیته بانوان مطرح و پس از نقد و بررسی مصوّب گردید. فراخوان دریافت مقاله برای کنگره به زبانهای عربی و انگلیسی ترجمه شد و در روزنامه های کثیرالانتشار درج گردید. همچنین متن فراخوان از طریق شبکه اینترنت در اختیار کلیه علاقه مندان قرار گرفت. فراخوان از طریق رایزنیهای فرهنگی ج.ا.ا. در سراسر جهان و سفارتخانه های ایران در کشورهای مختلف نیز توزیع گردید.
دبیرخانه کنگره در مرکز امور مشارکت زنان تشکیل شد و دفتری نیز در محل ستاد به این امر اختصاص یافت.
دو کمیته فرعی علمی و اجرایی از طرف کمیته بانوان برای پیگیری کار تشکیل شد. کمیته علمی تا پایان برگزاری کنگره فعالیت خود را ادامه می دهد و کمیته اجرایی تا پایان سال جاری فعّال خواهد بود.
فهرست فعالیتهای کمیته فرعی علمی
1. تعیین شاخصهایی برای ارزیابی مقالات (پس از مشخص کردن صاحبنظران برای ارزیابی و تعیین شاخصها و تهیه فرم ارزیابی، کلیه مقالات رسیده به دبیرخانه کنگره را داوران بررسی کردند و در انتها، مقالات برتر انتخاب و برای ارائه معرفی گردید)؛
2. ارسال 230 دعوتنامه به صاحبنظران و اندیشمندان داخلی برای ارائه مقاله؛
3. تقاضای نگارش و تألیف بیست مقاله از اندیشمندان داخلی (برای هریک از محورهای پنجگانه فراخوان، چهار مقاله) با معرفی و تأیید اعضای کمیته علمی؛
4. برگزاری نشستهای علمی به صورت بحث و گفتگو درباره هریک از محورهای تعیین شده با حضور صاحبنظران (در هریک از محورها از اندیشمندان کشور دعوت به عمل آمد که به بحث و بررسی و نقّادی عالمانه موضوع بپردازند و حاصل این بحثها در کتابی به همت اعضای کمیته علمی تدوین گردیده و به چاپ رسیده است که در اختیار حاضران قرار می گیرد).
گزارشی از وضعیت مقالات رسیده به کمیته علمی کنگره
146 مقاله و تعداد 90 فرم اعلام آمادگی برای شرکت در کنگره به دبیرخانه واصل گردیده و در اختیار کمیته علمی قرار گرفته است. از مجموع 146 مقاله دریافتی، 44 مقاله با رویکرد تربیتی اجتماعی، 30 مقاله با رویکرد فلسفی، 27 مقاله با رویکرد سیاسی، 30 مقاله با رویکرد فقهی و 11 مقاله با رویکرد فرهنگی ـ هنری تألیف شده بود؛ که در بین مقالات فوق 62 مقاله خارجی وجود داشت که همه این مقالات مورد ارزیابی قرار گرفت.
از 62 مقاله خارجی واصل شده 12 مقاله از هندوستان، 6 مقاله از داکا، 8 مقاله از تانزانیا، 4 مقاله از بیروت، 2 مقاله از پاکستان، 1 مقاله از اوگاندا، 1 مقاله از کوبا، 1 مقاله از اتریش، 1 مقاله از بوسنی، 1 مقاله از رُم، 2 مقاله از تفلیس، 1 مقاله از مونته ویدئو، 3 مقاله از قزاقستان، 1 مقاله از نایروبی، 1 مقاله از کلمبیا، 2 مقاله از ژاپن، 1 مقاله از بلغارستان، 1 مقاله از یمن، 1 مقاله از کویت، 4 مقاله از سوریه، 1 مقاله از امریکا و 6 مقاله غیر فارسی از ایران بوده است.
گزارشی فهرست وار از فعالیتهای کمیته فرعی اجرایی
1. سفارش برنامه های تبلیغاتی و فرهنگی و هنری کنگره؛
2. اقدام جهت انتشار ویژه نامه و خبرنامه های چهارگانه کنگره؛
3. اقدام به برپایی نمایشگاهی در جنب کنگره، شامل آثار فرهنگی و هنری زنان درباره حضرت امام(س)؛
4. برگزاری شب شعر به دو زبان فارسی و انگلیسی در استان یزد (اشعار درخصوص امام و زن)؛
5. برگزاری همایشهای یک یا دو روزه با عنوانهای کلی تبیین دیدگاههای حضرت امام درخصوص زنان در استانهای اردبیل، یزد، آذربایجان شرقی، مازندران، لرستان، سمنان، مرکزی و...؛
6. برگزاری مسابقات ویژه، برنامه های فرهنگی ـ هنری و... در استانهای مذکور؛
7. برگزاری مسابقۀ زیباترین تابلوی گل از جملات حضرت امام درخصوص زنان (در تهران)؛
8. برگزاری برنامه هایی ازقبیل همایش، نمایشگاه و مسابقه فرهنگی ـ هنری در سازمانهای اجرایی کشور با همکاری و فعالیت مستقیم آن سازمانها در سراسر کشور (آموزش و پرورش، ورزش بانوان و کمیسیونهای امور بانوان وزارت کشور).
در پایان ضمن تشکر از همراهی و همدلی کلیه شخصیتها، سازمانها، نهادها و مؤسساتی که ما را در برگزاری این کنگره جهانی یاری نمودند، برای همه آن عزیزان از درگاه ایزد متعال طلب توفیق روزافزون دارم و ضمن به پایان رساندن عرایضم، افتتاح کنگره با سخنرانی یار دیرین امام، حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی را به فال نیک گرفته و برای ایشان و سایر یاران و پیروان حقیقی امام آرزوی موفقیت دارم؛از توجه شما عزیزان سپاسگزارم.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
منبع: تأملی بر جایگاه زن، ج 1، ص 7.
.
انتهای پیام /*