نتایج معنوی انقلاب اسلامی

 عبدالجبار رحمانی

 اگر بخواهیم نتایج معنوی انقلاب اسلامی را بیان کنیم، بایستی نتایج مکتب اسلامِ اولیّه را مدنظر قرار دهیم، و اگر بخواهیم دهۀ مبارک فجر پیروزی انقلاب اسلامی را با دوران گذشتۀ اسلام مقایسه کنیم، فقط آن را می توانیم با بعثت پیامبر اسلام(ص) مقایسه نماییم. سه تغییر عمده را که در دوران بعثت پیامبر اکرم(ص) به وجود آمد، تحت عنوانهای ذیل بیان می کنیم:

     احیای انسانیّت: پیش از بعثت حضرت رسول(ص)، بشریت مرده بود و در بند بدعتها، خرافات و رسوم غلط و تعصبهای نژادی، قبیله ای، قرار گرفته بود؛ ولی بعثت پیامبر اکرم(ص) به انسان مرده روح و جان تازه ای بخشید.

     احیای دین و شریعت: در عصر حاضر، انسان به خاطر دوری از احکام الهی، دین حقیقی و شریعت واقعی خود را به دست فراموشی سپرده، و چیزهایی منافی با ارزشهای انسانی، بر مردم غالب گشته است. پیامبر اسلام(ص) برای سامان بخشیدن زندگی مردم، آنها را با احکام خداوندی، عقاید و دین حقیقی آشنا کردند.

     تشکیل جامعه بر اساس احکام الهی: به وجود آمدن یک جامعۀ کامل، برای هدایت و تربیت صحیح انسان از دیگر نتایج ظهور اسلام است. پیغمبر اکرم(ص) با رهبری و هدایت خود، یک جامعۀ کامل را بنیان نهادند و با برداشتن موانع و عوامل عقب ماندگی و جاهلیت جامعه، جامعه ای بر اساس احکام الهی به وجود آوردند. در عصر حاضر، انقلاب اسلامی را از لحاظ نتایج، می توان اینگونه مقایسه کرد. ما می توانیم بگوییم که این انقلاب به رهبری امام خمینی(س) نیز سه نتیجۀ مهم برای جامعۀ انسانیت در برداشت؛ و جامعۀ اسلامی از این نتایج بهره مند شد. یکی از این نتایج، احیای انسانیت است. در آن زمانی که انسانیت در سطح جهانی پایمال شده بود، و انسان به ماده گرایی روی آورده بود، و جهالت بر جامعۀ انسانی غالب گشته بود، انقلابی به وجود آمد که باعث احیای انسانیت شد و نویدبخش ارزشهای معنوی و اخلاقی بود. در کشور غربزدۀ ایران، چنان انقلاب انسان سازی شکل گرفت که انسان را از بردگی نجات بخشید و به او هویت عطا نمود.

     این انقلاب معنوی، انسان را احیا کرد. نتایج این انقلاب نه تنها کشور ایران را در برگرفت؛ بلکه پیروزی انقلاب اسلامی توجه تمام اندیشمندان و صاحبنظران جهان را به خود جلب کرد و مردم را به سوی معنویت هدایت نمود. بازگرداندن مردم به سوی معنویت و ارزشهای انسانی از نتایج معنوی انقلاب اسلامی است. از دیگر نتایج این انقلاب، احیای احکام اسلام و دین؛ یعنی احیای اسلام ناب محمدی(ص) و قرآن کریم است؛ و مردم، احکام اسلامی را در زندگی اجتماعی و سیاسی خود به کار بردند. آنان در سایۀ این احکام، نه تنها فرایض و عبادات خود را به انجام رسانیدند؛ بلکه برای حل مسائل سیاسی و اقتصادی خود، سعی و تلاش گسترده ای را شروع کردند. در عصر حاضر می توان گفت در نظام حکومتی ایران، فقه اسلامی رایج است. بر جهانیان آشکار شد که اسلام به عنوان یک نظام از لحاظ ادارۀ امور سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قابل اجراست؛ و این امر از اثرات انقلاب اسلامی است. در کشور ایران قبل از حاکمیت اسلام واقعی و پیروزی انقلاب اسلامی، دین در جامعه و اجتماع جایگاهی نداشت؛ ولی انقلاب اسلامی، جامعه را آگاه ساخت و مردم را با مذهب و گرایش به علم، و نیز اصلاح جامعه، آشنا ساخت. یکی دیگر از نتایج و دستاوردهای این انقلاب، این است که با هدایت و راهنمایی افراد عالم و عادل، جامعۀ اسلامی مبتنی بر وحی الهی به وجود آمد؛ و انسان به واسطۀ آن توانست به تعلیم و تربیت صحیح دست یابد. در این نظام، عملکرد رهبری بسیار حساس است؛ بنابراین رهبر بایستی از بهترین و برجسته ترین افراد جامعه باشد و کسانی که به این مقام می رسند، بایستی دارای ویژگیهای خاص و ارزشمندی باشند. در نظام جمهوری اسلامی ایران همین خصوصیت و ویژگی وجود دارد که ممتازترین شخصیت به مقام رهبری نایل می گردد. بدین ترتیب به رهبری شخصیتی اسلام شناس، عادل، دلسوز، شجاع و مؤمن حقیقی حکومتی تشکیل می شود که بدون توجه به منافع خود، جهت رسیدن به منافع ملی و کشوری سعی و کوشش خود را به کار می بندد؛ و هیچ گاه به خاطر منافع دیگران، به منافع ملی و کشوری زیان نمی رساند.

     به خاطر همین دستاوردهای معنوی انقلاب اسلامی است که در جای جای عالم اسلام، مسلمانان حق طلب و مظلوم با توکل و ایمان به خداوند متعال، آمادۀ هرگونه ایثار و فداکاری می باشند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ما در دنیای اسلام، جد و جهد مسلمانان را برای به دست آوردن آزادی و احیای عظمت اسلام به وضوح می توانیم مشاهده کنیم. به خاطر همین دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی بود که جمهوری اسلامی ایران در برابر استکبار جهانی ایستاد، و این انقلاب نوپا توطئه های زیادی را ناکام ساخت. تمام این ثمرات و دستاوردها با عملکرد صحیح رهبری، حمایت مردم و اتحاد و همدلی در میان قشرهای مختلف جامعه تحقق یافت. امروز نیز جمهوری اسلامی در سایۀ هدایت مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله  العظمی خامنه ای ـ مدظله العالی ـ و حمایت بیدریغ مردم در حال پیشرفت و ترقی است. دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران آنقدر زیادند که برشمردن همۀ آنها ناممکن است، من با ذکر دو دستاورد مهم انقلاب، بحث را به پایان می رسانم:

1. عملی ساختن نقش زنان در جامعه

شرکت فعال زنان در ادارۀ امور کشور از ثمرات انقلاب اسلامی ایران است. رهبران این انقلاب دیدگاه صحیحی در مورد نقش زنان در جامعه ارائه دادند؛ و مطابق احکام قرآنی و اسوه قرار دادن حضرت فاطمه(س) و حضرت زینب(س) برای زنان مسلمان، بر شرکت فعال زنان در جامعه و نقش تربیتی آنها در جامعه و زندگی اجتماعی تأکید ورزیدند. نمایندگی زنان در مجلس شورای اسلامی پیوسته عزت و منزلت زنان را در جامعه افزایش می دهد؛ و این باعث نقش کلیدی و حساس زنان در امور سیاستگذاری و قانونگذاری می شود. در واقع در جزء دوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مشخص شده است که: حکومت اسلامی ضمن پاسداری از اصول قانونی، ضمانت حفظ حقوق زنان در زمینه های مختلف را به عهده دارد. در این زمینه از قانون اساسی تعدادی از این اصول را ارائه می دهیم:

     1. احیای شخصیت زن، به وجود آمدن زمینۀ لازم جهت رعایت حقوق معنوی و مادی او.

     2. حمایت از مادران، بخصوص در زمان بارداری و پرورش کودک و نیز به عهده گرفتن سرپرستی کودکان بی سرپرست.

     3. تأسیس دادگاههای صالح جهت حفظ و بقای خانواده و نیز جهت حفظ حکومت اسلامی.

     4. تأسیس مراکز بیمۀ خصوصی برای زنان بی سرپرست و بیوه.

     5. در صورت عدم عذر شرعی، واگذاری پرورش کودکان بی سرپرست به زنان نیکوکار. بر اساس قانون، هیچ تمایزی بین مرد و زن از لحاظ تسهیلات رایگان تعلیم و تربیت بر حقوق اجتماعی و ایجاد اشتغال وجود ندارد؛ و هر دو حق برخورداری از تسهیلات را به طور یکسان دارند. از سوی دیگر، انقلاب اسلامی باعث تغییر و دگرگونی در فکر و اندیشۀ زنان شده است و آنها را از توطئه ها و دامهای استکبار جهانی، آگاه ساخت؛ چرا که هدف استکبار از ایجاد توطئه ها علیه زنان، از بین بردن شرافت و آزادی زن و تعالیم اسلامی می باشد تا زن فقط به عنوان یک عروسک و آلت دست قرار گیرد.

     انقلاب اسلامی ایران به زنان مسلمان این امر را آموختند که آنها می توانند عفت و پاکدامنی خود را حفظ کنند و نیز به مقامات عالی علمی و اجتماعی نایل شوند. اسلام هرگز مانعی بر سر راه پیشرفت زنان قرار نداده است؛ بلکه ایدۀ بنیانگذاران جنبشهای اسلامی، بر این است که مرد به واسطۀ زن به معراج می رود و از لحاظ حفظ ارزشهای اخلاقی و فرهنگی و پیشرفت جامعه، زن دارای منزلت ویژه ای می باشد.

2. ایجاد اتحاد و اخوت اسلامی

یکی دیگر از ثمرات مهم انقلاب اسلامی، ایجاد اتحاد و همدلی در بین تمام مکاتب فکری، فرقه های مختلف اسلامی و کشورهای اسلامی است.

     گسترۀ این دستاوردهای انقلاب اسلامی فقط در حیطۀ کشور ایران نبوده است؛ بلکه در تمام دنیای اسلام، ایجاد انقلاب اسلامی را یک پیروزی مهم و ارزشمند می دانند. شخصیتهای روشنفکر و علمای برجسته با برپایی سمینارها و کنفرانسها در خارج از ایران، با آگاه ساختن مردم از سیاست استعماری (تفرقه بینداز و حکومت کن) مردم را در مقابل استعمار متحد ساختند.

 

منبع: بازسازی تفکر اسلامی در اندیشه امام خمینی، ص 137.

. انتهای پیام /*