دیدگاههای امام خمینی در حوزه سیاست خارجی

        رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در تانزانیا به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی با همکاری دفتر مطالعات خارجی وزارت امور خارجه تانزانیـا، سمینــار " بررسی تاثیرات اندیشه و دیدگاههای حضرت امام خمینی در حوزه سیاست خارجی " را برگزار نمود.

       این سمینار که با حضور آقای دکتر محمد رضا دهشیری (معاون پژوهشی وآموزشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی) به عنوان مهمان ویژه و نیز آقای مهدی آقاجعفری (سفیر کشورمان) و با مشارکت جمع کثیری از اساتید، دانشجویان، شیوخ و جمعی از سفیران و نمایندگان دیپلماتیک و رایزنان فرهنگی مانند سفیر سودان، نفر دوم سفارت فلسطین و رایزن فرهنگی هند  برگزار شد و  موضوعات گوناگونی را با تاکید بر اندیشه ها و دیدگاه های حضرت امام در حوزه سیاست خارجی و تاثیرات آن بر بیداری اسلامی مورد توجه قرار داد.

       سمینار مذکور با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید آغاز و سپس مدیرکل دفتر مطالعات وزارت خارجه تانزانیا (آقای دکتر موندی) در سخنانی با تشکر از رایزنی فرهنگی ایران به عنوان مبتکر این برنامه، به تشریح اهداف برگزاری سمینار پرداخت و اظهار امیدواری کرد باتوجه به نقش ایران در نظام جهانی، خاصه در خاورمیانه و جهان اسلام  و تاثیرات فرهنگی سیاسی آن در روابط بین الملل، استمرار اینگونه برنامه ها منجر به شناخت بیشتر مردم تانزانیا خصوصاً اساتید و دانشجویان از سیاست خارجی ایران و تاثیرات مهم منطقه ای و جهانی آن گردد. سپس آقای مرتضی صبوری (رایزن فرهنگی کشورمان) با عرض خیرمقدم به حاضرین، به برخی تاثیرات رفتار سیاسی حضرت امام (ره) در برانگیخته شدن حس قیام و آزادی خواهی ملل مسلمان در گوشه و کنار جهان خاصه خاورمیانه و شمال افریقا اشاره کرد و اینکه در تقابل با این اندیشه و فکر، استکبار جهانی با خلق و حمایت از گروههای افراطی، جنگها و درگیری های متعدد داخلی و غیره را در بین کشورها ایجاد نمود و بعد به بهانه دمکراسی و آزادی و یا مبارزه با تروریزم و در واقع برای تصاحب ثروت ملل و حفظ منافع نامشروع خود، وارد کشورها شد. ایران اسلامی اینک بعد از گذشت 24 سال از رحلت امام خمینی کماکان با قوت و عزمی راسخ پیرو اندیشه های امام خمینی با رهبری حضرت آیت الله خامنه ای می باشد و جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی تبدیل به یک الگوی موفق برای دیگر ملتها شده است. بر این اساس رایزنی فرهنگی با همکاری دفتر مطالعات وزارت خارجه تانزانیا درصدد برآمد به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی، تاثیرات اندیشه های ایشان را در بعد سیاست خارجی بویژه در خاورمیانه و شمال افریقا در قالب سمینار مذکور مورد مطالعه و بررسی قرار دهد.

 بعد از آن، شیخ الهادی موسی سالم (شیخ بزرگ دارالسلام) در سخنانی به عظمت امام خمینی در تاریخ بشری و تاثیرات فکری و رفتاری ایشان در عصر کنونی و بیداری ملتها پرداخت. وی اظهار داشت آنچه در ایران اتفاق افتاد به معنای صحیح کلمه انقلاب و دگرگونی ارزشها بود. دگرگونی ارزشها بگونه ای که ارزشهای باطل و غیراسلامی جای خود را به ارزشهای انسانی و اسلامی داد و دگرگونی و انقلاب از آنجا که از سوی مردان بزرگی چون آیت الله خمینی رهبری و هدایت شد و می شود، تاثیرات سیاسی، فرهنگی خود را بر جهان خواهد داشت زیرا افکار خوب و انسانی دیر یا زود راه خود را به قلوب انسانها باز می کند و کسی قادر به ایجاد سد و مانع در مقابل آن نیست و تحولات کنونی جهان اسلام ناشی از این دگرگونی ارزشها در ایران است که خواهان بسیاری در جهان دارد.

بعد از سخنان شیخ الهادی، آقای دکتر دهشیری در سخنرانی خود تحت عنوان بیداری اسلامی در جهان عرب و دیدگاه امام خمینی، به تشریح تاریخچه بیداری اسلامی در بین ملل مختلف پرداخت و با تقسیم دوره های بیداری اسلامی به سه موج اصلی، یکی مرحله تاریخی، ذهنی، دوم آینده نگری حضرت امام در قرن بیستم و تجدید حیات اسلام و سوم مرحله فعلی بیداری اسلامی که از آن به موج سوم یاد می شود. سخنران، توضیحات و مصادیق لازم را برای هریک از موارد مذکور ارائه نمود. ایشان بیداری اسلامی به شکل جدید را مرهون قیام امام خمینی در سال 1342 ( 1963 م) دانست که بعدها منجر به پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 و تاسیس جمهوری اسلامی ایران گردید و این نظام جدید بعد از قرنها، توانست الگوی موفقی را از حکومت دینی ارائه نماید که مورد توجه ملل دیگر خاصه ملل مسلمان قرار گرفته است و هرچند دشمنان تلاش می کنند این توجه و علاقه مردمان را محدود و منحرف کنند بازهم می بینیم که فرهنگ و گفتمان انقلاب اسلامی با شتاب راه خود را در بین ملت ها باز می کند.

دکتر دهشیری در پایان سخنان خود به مسئله تحولات سوریه پرداخت و با تجزیه و تحلیل آن، توطئه درگیری و فتنه در سوریه را دقیقا برخلاف شاخصه های بیداری اسلامی در سایر مناطق چون تونس و مصر دانست که برخی قدرتها در جهت منافع خود و تضعیف سوریه و خط مقاومت این فتنه را برپا کرده اند ولی از آنجا که این تحولات مردمی نیست و بر پایه اعمال غیرانسانی استوار است نمی تواند راهی به موفقیت برای شورشیان و افراط گرایان داشته باشد.

سپس حاضرین در سمینار به سخنان آقای مهدی آقاجعفری گوش فرا دادند. ایشان با بررسی زندگینامه حضرت امام، حیات امام را دارای ویژگیها و برجستگیهایی دانست که در کمتر شخصیتی می توان آن را یافت. از جمله این ویژگیها ایمان و اتکال واقعی و راستین امام به خداوند متعال و قدرت لایزال الهی بود که موجب می شد در زمانی که همه از قدرتهای جهانی ترس و واهمه داشتند، ایشان با الگو گرفتن از قیام امام حسین(ع) و با صلابت، مردم خود را در مسیر صحیح، هدایت و رهبری نمایند و انقلاب اسلامی را به پیروزی برسانند و بعد از پیروزی نیز علیرغم همه توطئه ها و دشمنیها، توانستند با تثبیت انقلاب، جمهوری اسلامی را تاسیس و مسیر پیشرفت و تعالی مادی و معنوی آن را بر پایه الگوی اسلامی مدیریت و رهبری نمایند. اینک نیز با گذشت بیش از 24 سال از زمان ارتحال ایشان، خط امام خمینی با رهبری مقتدرانه و حکیمانه آیت الله خامنه ای و تبعیت و استقامت مردم با قدرت ادامه دارد و تاثیرات منطقه ای و جهانی اندیشه های امام خمینی را در قالب گفتمان فرهنگی- سیاسی انقلاب اسلامی می توانیم شاهد باشیم.

سخنران با برشمردن اصول سیاست خارجی ایران و خاصه اصل مهم نه شرقی، نه غربی، بر دیدگاه حضرت امام بر استقلال، عدالت خواهی، ظلم ستیزی و حمایت از مظلومین تاکید نمود و اینکه حضرت امام در جهت ظلم ستیزی و حمایت از مظلومین، تلاش برای آزادی قدس شریف از دست اشغال گران صهیونیستی را وظیفه همه مسلمانان و آزاداندیشان می دانستند.  با پایان بخش اول برنامه سمینار، برنامه پرسش و پاسخ حضار خاصه دانشجویان از آقای دکتر دهشیری انجام پذیرفت و ایشان به پرسش های دانشجویان در خصوص تحولات سوریه، آینده تحولات مربوط به بیداری اسلامی، چالش های پیش روی ایران در عرصه خارج، راه های تقویت قدرت ایمان و مقاومت مردم و مانند آن پاسخ گفتند.

 در بخش دوم سمینار، ابتدا آقای دکتر مصطفی کایوکا(استاد دانشگاه دارالسلام) سخنرانی کرد. وی با اشاره به وضعیت جریان گردش اطلاعات در جهان، این گردش را ناصحیح و ظالمانه توصیف کرد که قدرتهای بزرگ با سلطه بر رسانه ها، تلاش دارند اخبار صحیح به دست مردم نرسد و بلکه با تغییراتی متناسب با منافع و مصالح خود اخبار را به صورت کانالیزه شده برای مردم ارسال می نمایند فلذا اینک در تانزانیا به جای اینکه مردم بتوانند مستقیما اخبار مربوط به مثلا ایران را کسب نمایند آن را از طریق کانالهای خبری چون رویتر و بی بی سی و سی ان ان دریافت می کنند که طبیعی است این اخبار با واقعیت آنچه که در ایران می گذرد فاصله بسیار دارد. بدیهی است در عصر حاضر که دسترسی به موقع و صحیح به اطلاعات بسیار مهم است، عدم دسترسی بموقع و صحیح به اطلاعات و اخبار مورد نیاز، مسیر تصمیم گیری صحیح را با چالش مواجه می سازد. پس باید این انحصار رسانه ای بگونه ای شکسته شود و مردم از تحولات دیگر کشورها به درستی مطلع شوند و مطمئنا در این صورت تحولات واقعی ایران تاثیر بسیار بیشتری در گرایش مردم به فرهنگ استکبار ستیزی خواهد داشت. در واقع، این واهمه بزرگ استکبار و قدرتهای جهانی است که منجر به تلاش جهت حفظ سلطه خود بر رسانه ها شده است.

بعد از ایشان، شیخ اباصالح (از علمای بزرگ اهل تسنن) در باب شخصیت حضرت امام خمینی سخنرانی نمود. وی با استناد به آیات قرآنی در خصوص حضرت موسی و فرعون و غلبه موسی بر فرعون، قیام امام خمینی را نیز چون قیام حضرت موسی، علیه فرعون زمان یعنی شاه و قدرتهای حامی شاه دانست. ایشان قیام امام خمینی را قیامی الهی دانست که اعتقاد امام به راه و مسیرش و اتکای به خداوند به او قدرتی داده بود که قدرتهای دیگر را پوچ می شمرد و فقط و فقط با توکل بر خدا به دنبال استقرار حکومت اسلامی در چارچوب ارزشهای واقعی اسلام بود. این نکته، راه امام را جاودانه ساخته است و کسی را یارای ایستادگی در مقابل آن نیست و مقاومت در مقابل آن موجب شکوفایی و گسترش بیشتر آن در جهان می شود.

آقای دکتر احمد خطیب که در دوره دانشجویی خود در فرانسه، مترجم حضرت امام نیز بوده است، به عنوان آخرین سخنران، به ذکر خاطراتی از عظمت و بزرگی امام در ایام همراهی با امام پرداخت. وی تاثیر امام بر دیگران را نه بر پایه تبلیغ و بزرگ نمایی دیگران بلکه به واسطه کمال ایمان امام به خداوند متعال دانست که موجب شده بود مسلمان و غیرمسلمان در مواجه با امام پی ببرد ایشان از آن خود نیست و بلکه همه وجودش برای خدا و در طریق خدا است. در امام چیزی جز حب لله و بغض لله نبود و خالصاً لله قدم برمی داشت و همین، قدرت معنوی مافوقی به او داده بود که جز از خدا از احدی واهمه نداشته باشد. امام تمثیل واقعی از قیام همه انبیاء ضد طاغوتهای زمان خود بود فلذا ایمان به خدا و اعتماد به خدا و وعده های الهی و صبر و تحملش در برابر سختیها و مصائب را جز در انبیاء و معصومین نمی توان دید. در تاریخ اسلام بعد از پیامبر(ص) و معصومین(ع) کمتر می توان شخصیتی چون امام خمینی یافت که در همه ابعاد انسانی سرآمد روزگار باشد. و بدیهی است چنین شخصیتی تاثیرش  در زمان و  در مکان خاصی متوقف و محدود نمی شود چون کاری که خالصاً برای خدا باشد فنا و محدودیت ندارد و از این رو است که می بینیم انقلاب اسلامی علیرغم همه دشمنی ها و توطئه ها هر روز قوی تر و مستحکم تر مسیرش را طی می کند و قلوب مردم دیگر جوامع را به خود جذب می نماید و این تاثیراتی را که امروز در جهان اسلام  می بینیم، آغاز یک انقلاب عظیم انسان هاست که برای کسب فضائل انسانی و آزادی حقیقی قیام می کنند. در پایان مراسم، با توجه به مسابقه ای که رایزنی فرهنگی در خصوص انقلاب اسلامی ایران و حضرت امام خمینی در زمینه مقاله نویسی  و شعر و نقاشی در بین دانش آموزان دبیرستانی برگزار کرده بود به افرادی که برترین آثار را تولید کرده بودند هدایایی اهداء گردید.

ملاحظات :

استقبال دانشجویان و شیوخ از سمینار بسیار قابل توجه بود و خبرنگاران متعددی از رسانه های مختلف به پوشش اخبار سمینار پرداختند. اشتیاق و ابراز علاقه دانشجویان به بخش پرسش و پاسخ در حوزه تحولات خاورمیانه و سیاست ج.ا.ایران تحسین و تعجب دیگران را برانگیخته بود. در جنب سمینار نمایشگاه آثار حضرت امام و کتب مربوط به ایشان برگزار شد که مورد توجه حاضرین قرار گرفت. در داخل و بیرون از سالن همایش بنرهایی مزین به سخنان حضرت امام در باب استقلال و آزادی و مبارزه با استکبار نصب شده بود. در انتهای برنامه نیز آقای دکتر دهشیری و رایزن فرهنگی کشورمان در مصاحبه با خبرنگاران به تشریح اهداف سمینار مذکور پرداختند.

 

منبع: حضور، ش 86، ص 200.

. انتهای پیام /*